เทศกาลเจปีนี้หลายคนที่กินเจอยู่เป็นประจำคงกำลังหาเมนูแปลก ๆ ใหม่ ๆ ทานกันไม่ให้รู้สึกเบื่อ แต่จะทำยังไงไม่ให้จำเจ 

ยิ่งใกล้ ๆ วันออกเจก็เริ่มหมดมุกทุกที

ลุงรีย์เลยอยากชวนมาปรุงเห็ดให้เด็ดกว่าที่เคย รับรองถูกอกถูกใจสายมังสวิรัติ และเป็นกู๊ดไอเดียให้คนที่กำลังกินเจได้แน่ ๆ 

เห็ดดีทีเด็ดที่เลือกมาวันนี้ ลองทำด้วยกัน 3 อย่าง แต่ละอย่างบอกเลยว่าเคี้ยวสนุก จนเผลอลืมคิดว่าเป็นเนื้อสัตว์เลยก็ว่าได้

เอาล่ะ! มาลองทำไปพร้อม ๆ กัน

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

จำแลงเห็ดให้เป็น ‘ปลาเส้น’

ลองมาทำอะไรง่าย ๆ จากเห็ด เริ่มด้วยขนมกินเล่นอย่างปลาเส้น เราเลือกใช้เห็ดขอนที่ขึ้นอยู่ทั่ว ๆ ในเขตที่มีอากาศร้อนอบอ้าวบนไม้เนื้อแข็ง ปัจจุบันจะเห็นฟาร์มเห็ดนิยมเพาะกันเยอะมาก บางที่เรียกเห็ดมัน 

ที่เลือกใช้เห็ดขอนเพราะเนื้อสัมผัสช่วงตัวดอกเห็ดบางและเหนียว ฉีกได้ ฉีกฝอยให้ใหญ่ หนา หรือบาง ได้ตามต้องการ

วิธีทำ

1. เลี่ยงไม่ให้เห็ดสัมผัสกับน้ำโดยตรงและอย่าแช่เห็ดในน้ำ ฉีกเป็นเส้นตามใจชอบ เห็ดชนิดอื่น ๆ เช่น เห็ดออรินจิ เห็ดหิมาลัย ให้ใช้ส่วนก้านที่ผิวแห้ง ฉีกออกมาทำเส้นเห็ดได้แปลกตา ต่างรส ต่างสัมผัส โดยไม่ต้องพึ่งเครื่องปรุงรสใด ๆ

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ
How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ
How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

2. วิธีอบหรือทอดให้อร่อย คือการนำไปตากแดดทำแดดเดียว ไล่ความชื้น ผิวเห็ดจะตึงขึ้น ทอดง่าย หรืออบไม่นานก็ทานได้

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

3. ถ้าทอดในน้ำมันให้ใช้ไฟกลาง ถ้าอบให้ตั้งไฟ 150 องศาเซลเซียส ตั้งเวลาทีละ 10 นาที ช้าหรือเร็วขึ้นอยู่กับปริมาณเห็ดที่ใส่ลงในเตา ใช้หม้ออบลมร้อนหรือหม้อทอดไร้น้ำมันก็ทำได้

จำแลงเห็ดสำเร็จเป็นปลาเส้น กรุบ ๆ เป็นของขบเคี้ยว อาจใช้แทนหอมเจียวก็ดี แทนกระเทียมเจียวก็ได้ ถ้าใส่เกลือเล็กน้อยหลังขึ้นมาผึ่งลมจะเก็บได้นานขึ้น แต่อย่าเผลอเก็บในตู้เย็นนะ จะหมดสนุก นิ่ม เหนียว ไม่กรุบกรอบทันที พยายามใช้ให้หมดภายใน 2 – 3 วันจะดี หรือใส่ตัวกันชื้นเพื่อช่วยในการเก็บรักษา

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

จำแลงเห็ดให้เป็น ‘ไส้เป็ดพะโล้’

เลือกใช้เห็ดลม พบได้ที่ภาคเหนือและภาคอีสาน เป็นเห็ดธรรมชาติที่ราคาไม่แพงเพราะเหนียว จนเรียกกันว่าเห็ดกระด้าง เมื่อถูกเปลวไฟจะมีกลิ่นหอมเฉพาะตัวคล้ายเนื้อสัตว์ หากลวกสะดุ้งน้ำจะมีความกรึบมากขึ้นเป็นเท่าตัว

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

วีธีทำ

1. เลือกใช้เฉพาะส่วนดอกของเห็ด เลือกดอกใหญ่ ๆ และหั่นให้เป็นแนวยาวที่สุดเท่าที่จะทำได้

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ
How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

2. เคล้าด้วยน้ำพะโล้ โชยุ พอนสึ ตามใจชอบว่าอยากให้รสชาติออกไปทางไหน ถ้าถามลุงรีย์ แนะนำสายพะโล้ รสจะไปทางจีน ๆ หน่อย อย่าให้แฉะจนเกินไป

3. เมื่อเห็ดอุ้มน้ำซอสเล็กน้อยจะนำไปย่าง เผาได้ง่าย ไม่ต้องกลัวไหม้ และเมื่อได้รับความร้อนสูงขึ้น ให้ครอบฝาสักครู่ จะเป็นการนึ่งเห็ดให้สุกไปในตัว กลิ่นควัน กลิ่นซอสอยู่ครบ พอสะเด็ดน้ำซอสแล้วเอาเข้าตู้เย็นให้ผิวตึง

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

ด้วยสัมผัสของตัวเห็ด จึงเหมาะมาก ๆ ที่จะจำแลงเป็นไส้เป็ดพะโล้ มองผ่าน ๆ แล้วระวังคีบผิดคีบถูกด้วยล่ะ 

ทำเป็นกับแกล้มมังสวิรัติหรือแกล้มแบบเจติดบ้านไว้ รับรองไม่เจแตกเสียก่อน แก้ขัดได้เยอะเลยแน่ ๆ จากที่ลุงรีย์ลองทำบ่อย ๆ แนะนำทุกคนไว้สัก 2 แบบ

แบบแรก ราดน้ำพะโล้ใส ๆ โรยต้นหอมหน่อย แบบนี้เป็นมังสวิรัติ

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

แบบที่ 2 ใส่น้ำมันงาคั่วกับพริกแห้ง สัก 1 จอก โรยงาขาวและดอกเกลือเล็กน้อย แบบนี้เจ 100 เปอร์เซ็นต์

How to แปลงเห็ดให้เป็นปลาเส้น ไส้เป็ดพะโล้ และตับหวาน ทำเมนูเจให้ไม่จำเจ

จำแลงเห็ดให้เป็น ‘ตับหวาน’

เลือกใช้เห็ดผึ้งขม แน่นอนล่ะว่าเห็ดนี้มีรสชาติขม ภาคอีสานมี ภาคใต้ก็มี มีชื่อเรียกคุ้นหูว่าเห็ดตับเต่า นิยมนำมาทำแกงเห็ด มีเมือกเยอะและความกรุบกรอบเป็นเอกลักษณ์ ความขมอ่อน ๆ นี้แหละเป็นเห็ดธรรมชาติที่ใครต่อใครก็โปรดปราน

วิธีทำ

1. เลือกตัดส่วนดอกเห็ดออกจากก้านเห็ด ส่วนที่คล้ายตับคือส่วนที่เป็นดอก

2. ลวกในน้ำร้อน ลงลวกทีละน้อย ใช้ไฟแรง ๆ ให้เห็ดรัดตัวแล้วสะเด็ดน้ำ

3. ความขมจะถูกสยบด้วยการเข้ากับเครื่องลาบ จะลาบเหนือมะแขว่น ลาบอีสานคลาสสิก ก็สุดแต่จะทำ หรือทำแบบข้าวยำก็ได้ เน้นทำให้รสขม เกิดอรรถรสคล้ายการกินก้อยขม ขมตอนต้น หวานตอนท้าย เหมือนกินเพลี้ย กินดี รสขมอ่อน ๆ ถูกใจคอมังสวิรัติที่ได้มาจากการตัวเห็ดเองล้วน ๆ เป็นขมที่เท่มาก ๆ แถมกรุบกรอบคล้ายตับลวก เข้ากันเหมาะ

เมื่อลองศึกษาเพิ่มเติมและทดลองกินเห็ดอยู่เป็นประจำ พบว่าเป็นโปรตีนที่มีคุณประโยชน์มาก ๆ ซ้ำยังผุดอยู่หลากหลายทั่วทุกภูมิภาค 

เมื่อเราเฮ็ดเห็ด-กินเห็ด อย่างเข้าใจ ประณีตกับความมหัศจรรย์ของเห็ดไปทีละส่วน เราอาจเข้าใจและค้นพบรสชาติและความสนุกในการกินเห็ดมากกว่าที่เคย

หากยังมีพื้นที่ป่าให้เห็ดได้ผุดได้เกิด จุดเกิดเห็ดนี้เองจะเป็นอีกพื้นที่รวบรวมความหลากหลายทางชีวภาพและความมั่นคงทางอาหาร

เมื่อป่ามีคุณ คอยผุดเห็ดที่อร่อยขนาดนี้ เป็นรางวัลจากการรักษาดินให้ดี การปกปักรักษาคือสิ่งที่ต้องเร่งให้ความสำคัญ 

เห็ด คืออาหาร Plant-based ที่หลากหลายมากมายนับไม่ถ้วน และฮิตมาตั้งแต่บรรพกาล 

จับจังหวะร่างกายของเรา กินเห็ดให้สุข กินให้สนุก และเข้าเจอย่างไม่จำเจ ยังมีเห็ดอีกมากมายให้เราเข้าไปในอาณาจักรฟังไจ แล้วจะรู้ว่ามันใช่เลย

Writer & Photographer

Avatar

ลุงรีย์

เกษตรกรฮิปปี้ เมืองกรุง เป็นคนขี้เสียดาย ทำงานเกี่ยวกับการจัดการขยะเศษอาหาร ชอบเลี้ยงไส้เดือน และเป็นพ่อบ้านใจกล้า