หลังจากอ่าน ฟ้าจรดทราย ตอนเด็กๆ ฉันก็จินตนาการว่าตะวันออกกลางจะมีแต่ทะเลทรายกว้างสุดลูกหูลูกตา เส้นขอบฟ้าตามเราไปทุกที่

เมื่อเดินทางมาถึงกาตาร์เพื่อเปลี่ยนเส้นทางบิน ฉันได้โอกาสเที่ยวโดฮาเป็นระยะเวลาสั้นๆ เมืองหลวงของประเทศกาตาร์ไม่เหมือนที่ฉันคิดสักเท่าไหร่ ตึกระฟ้าทรงเกลียว โดม โค้ง ซิกแซ็ก และสารพัดสถาปัตยกรรมรูปทรงโอบล้อมถนนทุกสายเหมือนหนังไซไฟ แม้จะมีประชากรชาวกาตาริเพียงไม่กี่แสนคน แต่ประเทศเล็กๆ บนคาบสมุทรอาหรับนี้กลับมั่งคั่งติดอันดับโลก รวยจนสวัสดิการรัฐดีมาก ขนาดประชาชนได้รับการศึกษาและการรักษาพยาบาลฟรี ค่าน้ำค่าไฟในบ้านยังไม่ต้องเสียเลยด้วยซ้ำ

จากประเทศแห้งแล้ง ประชากรหาเลี้ยงชีพด้วยการดำน้ำเก็บไข่มุก การค้นพบน้ำมันและแก๊สธรรมชาติเปลี่ยนแปลงทุกสิ่ง ความเจริญแบบก้าวกระโดดทำให้ผังเมืองเปลี่ยนแปลงอย่างไม่เหลือเค้าเดิมในช่วงเวลาไม่กี่สิบปี ตึกสูงเข้ามาแทนที่บ้านเรือนดั้งเดิมจนหมดสิ้น ร่องรอยสถานที่เก่าแก่ที่ยังเหลืออยู่ชัดเจนที่สุดคือ Souq Waqif (ซุก วากิฟ) ตลาดช้อปปิ้งกว้างใหญ่ที่มีอายุอย่างน้อย 100 ปี

ในอดีต ซุก วากิฟ เป็นจุดแลกเปลี่ยนสินค้าพื้นเมืองและสัตว์ต่างๆ ระหว่างชาวเบดูอินและชนชาวพื้นเมือง ตลาดที่สร้างจากไม้นี้่ผ่านช่วงเวลาคึกคัก ซบเซา รวมถึงไฟไหม้มาหลายครั้ง จนในที่สุดก็ได้รับการรีโนเวตให้แข็งแรงใหม่เอี่ยม และเป็นตลาดขายของสารพัดที่มีสีสันคล้ายจตุจักรบ้านเรา แต่จะเปิดตั้งแต่ช่วงบ่ายไปจนถึงดึกดื่น และคึกคักมากในช่วงวันเสาร์-อาทิตย์ ไม่ว่าชาวกาตาริ ชาวต่างชาติที่มาทำงานในโดฮา หรือนักท่องเที่ยว ก็มาพักผ่อนหย่อนใจที่นี่ทั้งนั้น

ซุก วากิฟ แบ่งโซนขายของออกเป็นหมวดๆ ไม่ว่าจะเป็นทองคำ เสื้อผ้า เครื่องประดับ ของใช้ ของที่ระลึก ของพื้นเมือง เช่น โคมไฟ ตะกร้าสาน เสื้อผ้าปักดิ้นทอมือ อาวุธโบราณ ซึ่งแต่ละร้านจะมีช่างนั่งทำผลงานกันสดๆ ด้านใน ถ้าไม่รู้จะซื้ออะไรดี ขอแนะนำอินทผลัมและถั่วนานาชนิดที่เป็นของฝากยอดนิยม

นอกจากโซนขายของ ที่นี่ยังมีโซนสัตว์เลี้ยง เช่น หมา แมว กระต่าย เต่า จุดพีกคือคอกม้ากว้างใหญ่ริมถนน ซึ่งจุม้าพันธุ์ดีนับร้อยตัวให้เราเดินชมหรือกระทั่งให้อาหารได้ ม้าตะวันออกกลางตัวใหญ่กว่าม้าไทย รูปร่างสวยงามเหมือนหลุดมาจากเทพนิยาย แต่กลิ่นดึงเรากลับมาสู่โลกความเป็นจริงอย่างรวดเร็ว

ถัดจากคอกม้าคือตลาดนกเหยี่ยว (Falcon Souq) ที่ขายเหยี่ยวและอุปกรณ์เลี้ยงเหยี่ยวทุกชนิด ผู้ชายที่นี่ชอบเลี้ยงเหยี่ยวไว้ล่าสัตว์และให้ความสำคัญกับกีฬานี้มาก เด็กชายตัวเล็กๆ ไปจนถึงผู้ใหญ่ตัวโตสวมชุดขาวเดินเข้าร้านนกกันขวักไขว่ ฉันมองเหยี่ยวมากมายที่เกาะคอนเป็นแถว รอคอยให้เจ้าหน้าที่ป้อนไก่สดให้พวกมันกินเป็นอาหารเย็นอย่างอัศจรรย์ใจ สัตว์ปีกนักล่าสง่างามและน่าเกรงขาม ที่มุมหนึ่งของร้าน พนักงานนั่งถักหมวกหนังปิดตาเหยี่ยวอย่างขะมักเขม้น การปิดประสาทการมองเห็นช่วยให้เหยี่ยวสงบนิ่งและเชื่อฟังผู้เลี้ยง อุปกรณ์นี้เลยเป็นของสำคัญที่ขาดไม่ได้

ข้างตลาดนกยังมี Falcon Hospital หรือโรงพยาบาลสำหรับดูแลเหยี่ยวโดยเฉพาะ ไม่แปลกใจเลยว่ารถเก๋งคันงามจะพุ่งมาจอดแถวนี้เต็มไปหมด เพราะที่นี่รวมสินค้าและบริการสำหรับคนรักเหยี่ยวไว้หมดแล้ว
หลังจากเดินเล่นชมนกชมม้า ฉันเดินไปถนนสายหลักกลางตลาด ถนนกว้างเต็มไปด้วยร้านอาหารหลากหลายชาติและคาเฟ่เรียงราย ลูกค้ามากมายนั่งกันเต็มทุกโต๊ะ ชีวิตกลางคืนของที่นี่คึกคักมากแม้จะไม่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบ เดาว่าเพราะอากาศตอนกลางวันร้อนมาก (ราว 50 กว่าองศาฯ) ทำให้ผู้คนนิยมออกมาใช้ชีวิตนอกบ้านหลังพระอาทิตย์ตก

ฉันแวะเข้าร้านกาแฟท้องถิ่นตามคำแนะนำของคนในพื้นที่ ชาวอาหรับนิยมดื่มกาแฟร้อนจัดแม้จะใกล้เวลาเข้านอน ที่นี่ใช้เม็ดกาแฟสีเขียวที่ยังไม่สุกหรือแห้งดีในการชงกาแฟ แถมยังผสมเครื่องเทศอีก 7 ชนิดให้เครื่องดื่มมีรสชาติเฉพาะตัว ตามธรรมเนียมที่นี่ บาริสต้าจะเทกาแฟใส่จอกเล็กๆ และเติมถ้วยของเราไปเรื่อยๆ จนกว่าเราจะบอกว่าพอ น้ำขมฝาดมีรสชาติไม่คุ้นเคย แต่เมื่อจิบแล้วหยิบอินทผลัมใส่ปาก ความสดชื่นแบบตะวันออกกลางก็ทำให้รู้สึกกระปรี้กระเปร่า แต่ไม่ถึงขั้นนอนไม่หลับในเวลากลางคืน

ไม่ว่าผู้คน อาหาร ข้าวของอะไรในตลาดตะวันออกกลางก็ดูแปลกตาน่าสนุกไปหมด อาหรับต่างจากบ้านเรามาก และซุก วากิฟ ก็ย่อวัฒนธรรมและวิถีชีวิตที่แตกต่างจากบ้านเราไว้ในพื้นที่เดียว การมาเยือนที่นี่ได้ปรับภาพตะวันออกกลางในหัวให้ใกล้เคียงความเป็นจริงมากขึ้น และน่ารักขึ้นเป็นกอง

เสียดายที่วันรุ่งขึ้นต้องเดินทางต่อแล้ว แม้จะเป็นช่วงเวลาสั้นๆ แต่ฉันก็ได้รู้จักเมืองนี้เกินกว่าคนแปลกหน้า

แล้วพบกันใหม่โอกาสหน้านะ โดฮา