“ชาในโลกนี้มีอยู่ด้วยกัน 2 สายพันธุ์ คือชาจีน ใบเล็ก ต้นพุ่มเตี้ย นิยมนำมาผ่านกระบวนการแต่งกลิ่นต่าง ๆ และชาอัสสัม ซึ่งคือชาตัวนี้แหละ ใบใหญ่ ลำต้นสูง มีอายุอยู่ได้หลายร้อยปี ที่สำคัญ นำมาหมักทำเป็นชาผู่เอ๋อร์ได้ เก็บรักษาไว้ได้นาน แถมยิ่งเก่า ยิ่งมีคุณค่า และรสชาติดีด้วยนะคะ”
อัญชัญ ไชยวงศ์ อธิบายถึงชาชนิดหลักที่เสิร์ฟในร้าน ซึ่งถูกยกมาบริการทันทีที่กลิ่นกุหลาบอ่อนหวานลอยมาทายทัก หลังผลักบานประตูเข้ามายังคาเฟ่ ‘สหรีจันตา’ (อ่านว่า สะ-หรี-จัน-ตา)
‘ดูเหมือนว่าคอลัมน์ Share Location เที่ยวนี้คงพามาร้านน้ำชาเป็นแน่’
ผู้อ่านบางท่านคงกำลังนึกเดากันเช่นนี้ และคำตอบของท่านถือว่ามาถูกทาง แต่มากไปกว่านั้น เพราะที่นี่มีบริการสารพัด คาเฟ่ ร้านอาหาร โฮมสเตย์ ร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์ออร์แกนิก บริการนวดผ่อนคลาย โยคะ รวมถึงเวิร์กช็อปสร้างสรรค์ส่งเสริมสุขภาพกายและใจ ซึ่งทั้งหมดทั้งมวลผสมรวมกับความจริงจังตั้งใจของเจ้าของพื้นที่ พวกเขาวาดฝันว่าอยากให้สหรีจันตาเติบโตเป็น Wellness Center
สำหรับคนรักสุขภาพ รับรองว่า Location ที่คัดสรรมา Share วันนี้ต้องถูกใจ พิกัดตั้งอยู่ในชุมชนสันก้างปลา อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ ส่วนจะมีอะไรและน่าสนใจแค่ไหน ตามมาดูกัน
ร้านของสองพี่น้อง
สหรีจันตาเป็นร้านของ จุมพล ไชยวงศ์ นายกสมาคมผู้ผลิตพืชอาหารและอาหารปลอดภัยจังหวัดเชียงใหม่ และเป็นพี่ชายแท้ ๆ ของอัญชัญ ทั้งคู่ร่วมมือกันบุกเบิกร้านแห่งนี้ แต่นี่ก็ไม่ใช่กิจการแรกของสองพี่น้อง เนื่องจากก่อนหน้าพวกเขาเคยค้าขายผักออร์แกนิกอยู่ในตลาดจริงใจมาร์เก็ต
“เราเปิดแผงขายผักอยู่ที่ตลาดจริงใจมาร์เก็ตตั้งแต่ตลาดเปิดตัวใหม่ ๆ โดยรับผลผลิตมาจากกลุ่มเกษตรกรที่เราเข้าไปส่งเสริม” จุมพลเปรยถึงกิจการแรกของพี่ชาย-น้องสาว
ก่อนตัดสินใจลาออกจากที่ปรึกษาสหภาพยุโรปประจำธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร จุมพลมีความคิดอยากผลักดันการทำเกษตรด้วยหลักธรรมชาติอย่างเป็นรูปธรรม เขารวมหุ้นกับน้องสาว แล้วขึ้นไปขายไอเดียให้เกษตรกรในหมู่บ้านม้งหนองหอย พลันสนับสนุนเครื่องมือพร้อมถ่ายทอดองค์ความรู้ในการทำฟาร์มออร์แกนิกที่ร่ำเรียนจากประเทศอิสราเอลและเยอรมนีให้กับผู้สนใจ
ทว่ากิจการแผงผักยุติลงในปีที่ 4 หากไม่ได้ล้มเลิกแนวคิดที่ศรัทธาในธรรมชาติ อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และส่งเสริมชุมชน เพียงอยากยืนหยัดด้วยลำแข้งของตนและแบ่งปันแนวคิดดังกล่าวให้แพร่ขยายแบ่งบาน และนี่ก็คือเส้นทางของการกลับบ้านมาเปิดร้านสหรีจันตา
“สหรีจันตา แปลว่า เดือนเต็มดวง” จุมพลเฉลยความหมายของชื่อร้าน
ไม่เพียงมีความหมายสวยงาม สำคัญกว่านั้น นั่นคือชื่อของแม่ เป็นชื่ออันไพเราะที่เราไม่ค่อยคุ้นหูสักเท่าไร เพราะเป็นศัพท์นิยมใช้ของชาวไทเขิน จุมพลเล่าให้ฟังต่อว่าชาวไทเขินในจังหวัดเชียงใหม่นั้นมีอยู่ 2 กลุ่ม หนึ่ง คือกลุ่มช่างฝีมือที่ตั้งบ้านเรือนอยู่บริเวณวัดนันทาราม ประตูหายยา และสอง คือกลุ่มเกษตรกร ซึ่งโยกย้ายมาอาศัยในชุมชนสันก้างปลา พอทราบเรื่องแล้วจึงไม่แปลกใจเลยว่าเหตุใดชุมชนแห่งนี้จึงเต็มไปด้วยต้นไม้ร่มรื่นและดอกไม้นานาชนิดที่แต่งแต้มสีสันให้แนวรั้วน่ารักน่ามองแทบทุกหลัง
ปลุกชีวาให้ชีวิต
ชาร้อนเป็นเมนูที่ทางร้านนำมาต้อนรับเราด้วยไมตรี ใบชาอัสสัมกรุ่นกลิ่นในถ้วยดินเผาใบนี้เดินทางมาจากชุมชนป่าเมี่ยง อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ เป็นต้นชาที่เติบใหญ่คู่ผืนป่ากลางหุบเขามาช้านาน นานก่อนอัญชัญจะรู้ว่าที่ดินที่เธอซื้อมีต้นชาอายุเก่ากว่าร้อยปี
“เราไม่เคยรู้มาก่อนว่าที่แปลงนี้จะตั้งอยู่ในแหล่งปลูกชาอัสสัม โดยคนที่นี่นิยมนำมาทำเมี่ยง โชคดีในวันที่ขึ้นไปดูมี แมรี่ ไปด้วย แมรี่เป็นเพื่อนเรา เธอมาจากเมืองหลินชาง มณฑลยูนนาน ประเทศจีน ซึ่งชุมชนที่เธออยู่ขึ้นชื่อเรื่องชา และตระกูลของเธอก็เป็นตระกูลเก่าแก่ที่เชี่ยวชาญด้านนี้
“พอแมรี่มาเห็นชาป่าเมี่ยง เธอก็ตกใจมากว่าที่นี่ยังมีต้นชาอุดมสมบูรณ์ บางต้นอายุหลักร้อยปี เราจึงได้ไอเดียว่า งั้นลองมาเริ่มต้นสหรีจันตาด้วยการเปิดร้านน้ำชากัน แมรี่เลยจัดแจงสอนวิธีเก็บชาให้ชาวบ้าน ก่อนส่งลงมาผ่านกระบวนการคั่วที่ร้าน”
พอเล่าเรื่องชา แววตาของอัญชัญเป็นประกาย เธอผูกพันกับชามานานกว่าที่เราคิด ก่อนหน้านี้เธอเคยทำธุรกิจเกี่ยวกับชาจีนส่งแบรนด์ดังมาร่วม 20 ปี แต่ตอนนี้เธอดูหลงใหลและลึกซึ้งในชาอัสสัมมาก
“ชามีสรรพคุณเป็นยาอยู่แล้ว เนื่องจากมีสารต้านอนุมูลอิสระค่อนข้างสูง แต่ชาอัสสัมเป็นต้นไม้ที่มีรากแก้วลึก สมัยก่อนเวลาขุดย้ายคนจึงมักทำรากแก้วขาดและตายอยู่บ่อย ๆ จึงเป็นที่มาของความเชื่อว่าปลูกชาอัสสัมแล้วห้ามย้าย และกลายเป็นสัญลักษณ์ของพิธียกน้ำชาในงานแต่งงาน
“บางครอบครัวที่ยากจน เมื่อมีลูกชายก็จะรับขวัญด้วยชาผู่เอ๋อร์ พอลูกชายโตพร้อมออกเรือนก็นำชาไปขอคนรักได้ แทนความหมายว่าจะไม่เปลี่ยนใจหรือแยกจาก ส่วนนักพรตก่อนนั่งสมาธิก็มักจิบชาเพราะชาที่ดีช่วยปลุกข้างในให้เกิดปีติและความตื่นรู้” อัญชัญเล่าต่อ “ด้วยความที่ต้นใหญ่ อายุยืน และเติบโตได้ดีในแหล่งที่มีความสูงเฉลี่ย 500 – 1500 เมตรจากระดับน้ำทะเล คนเลยเชื่อว่ามันดูดซับเอาบรรยากาศที่ดีไว้กับตัว และเรียกว่า ปราณชีวิต เวลาดื่มชาชนิดนี้จึงเสมือนปลุกปราณภายในให้เรามีทั้งชีวิตและชีวา”
ระหว่างพูดคุยกัน แมรี่จะคอยเดินมารินเติมชาที่พร่องถ้วย
เธอเคลื่อนไหวด้วยท่วงท่าสุขุมแต่คล่องแคล่ว ผละไปอย่างสุภาพและสำรวม
เรามีโอกาสได้สนทนากันสั้น ๆ ขณะเธอเห็นผมจ้องมองเครื่องดนตรีที่ตั้งอยู่มุมหนึ่งของร้าน
‘กู่ฉิน’ เป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องดีดโบราณของจีนที่มีการสืบทอดมายาวนานกว่า 3,000 ปี กู่ฉินตัวนี้จะบรรเลงเฉพาะในวันที่ทางร้านจัดพิธีชงชา (Tea Ceremony) ตามวัฒนธรรมแบบดั้งเดิมของชาวจีน โดยในอดีตโรงน้ำชาเป็นอีกสถานที่ในการรับรองแขกบ้านแขกเมือง และจะมีการจัดพิธีชงชาคลอท่วงทำนองลุ่มลึกของกู่ฉินให้อาคันตุกะดื่มด่ำบรรยากาศแห่งมิตรภาพ ปลุกจิตวิญญาณอันเปี่ยมรักและปรารถนาดีต่อกัน
สำหรับสหรีจันตา แมรี่คือผู้ดำเนินการหลักของพิธีชงชา ในวันนั้นเธอจะต้องเตรียมกายใจให้สงบและหมดจดด้วยการอาบน้ำ นั่งสมาธิ สวมเครื่องแต่งกายสีขาว ก่อนทำหน้าที่ชงชาและบรรเลงกู่ฉิน
ฟังดูเป็นประสบการณ์ที่น่าค้นหาอย่างยิ่ง ใครอยากลองสัมผัสวิถีแห่งชาจีน แว่วว่าทางร้านกำลังจะจัดอีกครั้งในเร็ววันนี้ ติดตามข่าวสารกันได้ตามช่องทางติดต่อท้ายบทความ
อาหารเป็นยา
จิบชาอุ่น ๆ แกล้มเรื่องเล่าแสนเบิกบาน สักพักอาหารก็เรียงรายมาให้ลองลิ้ม โดยทุกเมนูของที่นี่ล้วนเป็นอาหารมังสวิรัติ ปรุงจากพืชผักและดอกไม้ทานได้ที่ปลูกแบบออร์แกนิก อาทิ สลัด เทมเป้ย่าง ข้าวแรมฟืน อุด้ง หรือเซตมากิ มิโซะซุป ส่วนเราเลือกจิ้มสลัดก่อนอื่นใด เพราะแพ้ความน่ารับประทานของผักกรุบกรอบกับสีสันของกลีบกุหลาบ เมื่อเข้าปากก็พลันได้รับความสดชื่นจากน้ำสลัดบัลซามิก รสเปรี้ยวซ่อนหวาน ซึ่งจุมพลบอกว่าเป็นความหวานจากน้ำผึ้งธรรมชาติของชุมชนป่าเมี่ยง
ถึงแม้จะเป็นเมนูไร้เนื้อสัตว์ ทว่าแต่ละเมนูก็ทานง่ายและมีหลากหลายสไตล์ให้เลือกสรร ซึ่งออกแบบบนหัวใจสำคัญ คือ ‘อาหารเป็นยา’ ปริมาณพอเหมาะและดีต่อสุขภาพ 100 เปอร์เซ็นต์
ลืมบอกไปว่าเครื่องดื่มของที่นี่ไม่ได้มีแค่ชาดำ หากใครอยากกระปรี้กระเปร่าก็มีชากุหลาบ ชาหมักคอมบูฉะ น้ำสกัดผักผลไม้ตามฤดูกาล หรือกาแฟจากเมล็ดกาแฟคั่วเทพเสด็จให้สั่งเช่นกัน
เล่ามาทั้งหมดเฉพาะแค่ในโซนคาเฟ่และร้านอาหารเท่านั้น ที่สหรีจันตายังมีบริการอื่น ๆ อีกเพียบ ทั้งโฮมสเตย์ ร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์สปาออร์แกนิก ผลิตภัณฑ์บำรุงพืชชีวภาพและผลิตภัณฑ์ชุมชน รวมถึงบริการนวดผ่อนคลายจากหมอนวดฝีมือดีประจำชุมชน และคลาสเรียนโยคะ ซึ่งจุมพลหมายมั่นปั้นบริการสุขภาพให้หลากหลาย เพื่อเดินหน้าสหรีจันตาสู่การเป็น Wellness Center ในอนาคต
พิสูจน์ความเชื่อ
ถัดจากร้านไม่ไกลในระยะเดินเท้าถึง มีสวนกุหลาบบานสะพรั่งที่จุมพลเฝ้าบำรุงดูแลด้วยวิถีธรรมชาติ ปราศจากสารเคมี กุหลาบเหล่านี้เมื่อถึงวัยสวยสมบูรณ์ก็จะถูกคัดเลือกไปปรุงเมนูอาหาร ทำชากุหลาบ หรือตกแต่งแจกันประดับร้านให้หอมอบอวลและงามตาเป็น Flower Therapy
การปลูกกุหลาบออร์แกนิกเป็นโจทย์ท้าทายที่หลายคนอยากเรียนรู้ สหรีจันตาจึงผุดเวิร์กช็อป Rose Garden ให้คนสนใจมาเรียนการปลูกดอกกุหลาบ พร้อมสอนวิธีแปรรูปเป็นชา สบู่ หรือน้ำมันหอมระเหยครบวงจร นอกจากนี้ยังมีอีกหลากเวิร์กช็อปเพื่อสุขภาพ เช่น Botanical Batik Workshop การเขียนเทียนและเพนต์ภาพบาติกพฤกษศาสตร์ Botanical Painting Workshop วาดภาพพฤกษศาสตร์ขั้นพื้นฐาน Food is Medicine Workshop สอนปรุงอาหารเพื่อสุขภาพ Tea Workshop เรียนรู้วิธีการทำชาแบบดั้งเดิม และกำลังจะเปิดในอีกไม่ช้าคือ Natural Dye Workshop การย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติ รวมถึงหลักสูตรวางแผนธุรกิจการเกษตรที่จุมพลหวังใจว่าจะช่วยพัฒนาความเป็นอยู่ของเกษตรกรให้ดีขึ้นได้
“เหตุผลที่เราตัดสินใจกลับมาทำสหรีจันตา เพราะแม่เคยถามเราว่า ไปช่วยคนอื่นมาเยอะแยะ ทำไมไม่กลับมาช่วยคนบ้านเราบ้าง แล้วผมก็ฝันมาตลอดว่าอยากให้หมู่บ้านเรามีตลาดชุมชน เพื่อสร้างการกระจายรายได้และหมุนเวียนเศรษฐกิจในท้องถิ่น” จุมพลกล่าว
เหตุผล 2 ข้อที่ว่า เขาพยายามขับเคลื่อนร่วมกับชุมชนจนเกิดเป็น ‘กาดจาวเขิน’ ตลาดเล็ก ๆ โดดเด่นด้วยวัฒนธรรมไทเขิน ซึ่งเปิดพื้นที่ให้ชาวบ้านมาขายผลผลิตจากสวน งานหัตถกรรมภูมิปัญญา ขนมและอาหารพื้นบ้าน เรียงรายสองฝั่งถนนกลางชุมชนอันเงียบสงบ ร่มรื่น รวมถึงบริเวนลานโล่งของร้านสหรีจันตา ทุกวันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 09.00 – 15.00 น.
ลึก ๆ แล้วการเปิดสหรีจันตาของจุมพลยังต้องการพิสูจน์ความเชื่อของตัวเองด้วยเหมือนกันว่า ของดีอยู่ตรงไหนก็อยู่ได้ โดยไม่เคยละทิ้งเป้าหมายหลักอย่างการทำธุรกิจที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม พร้อมสนับสนุนชุมชนเสมอมา
