“มันเป็นความฝันในอุดมคติของผมที่จะสร้างอาคารเกี่ยวกับการถ่ายภาพทั้งหลัง”

Kars Tuinder ไม่ได้พูดเล่น เขาเริ่มตั้งแต่การตั้งชื่ออาคารหลังนี้ว่า Photohostel พร้อมกับทำให้เป็นทั้งที่พักแบบเกสต์เฮาส์ ร้านกาแฟ สถานที่จัดนิทรรศการ และทำเวิร์กช็อปสอนถ่ายภาพ 

ในอดีตเขาคือช่างภาพหนุ่มไฟแรง ใฝ่ฝันอยากเปลี่ยนโลกด้วยภาพถ่าย วันนี้เขามีความสุขกับการสอนเด็กถ่ายรูป ให้รู้ถึงพลังของการเล่าเรื่องผ่านภาพถ่าย 

ด้วยชีวิตผกผัน คาร์สข้ามน้ำข้ามทะเลมาเปิดกิจการโรงแรมที่ประเทศไทย พกพาความฝันในการทำงานถ่ายภาพมาตั้งรกรากที่ตลาดน้อย กรุงเทพฯ

Photohostel เป็นโรงแรมขนาดเล็กที่รีโนเวตบ้านจีน 200 ปีในตลาดน้อยมาเป็นที่พัก 

คนในพื้นที่และผู้สนใจประวัติศาสตร์ ดูปราดเดียวคงรู้ว่าที่นี่เดิมคือ ‘บ้านไทง้วนเองกี่’ ที่พักของชาวจีนฮกเกี้ยนที่มาบุกเบิกย่านตลาดน้อย หนึ่งในอาคารประวัติศาสตร์หลังสำคัญของกรุงเทพฯ

หลังผ่านเรื่องราวมากมาย ปัจจุบันที่แห่งนี้กลายเป็นกิจการแห่งการเริ่มต้นใหม่ของช่างภาพชาวเนเธอร์แลนด์

แม้ขึ้นชื่อว่าเป็นโฮสเทล แต่ภายในถือว่ามีสิ่งอำนวยความสะดวกดีกว่าโฮสเทลทั่วไป มีห้องน้ำส่วนตัว ห้องพักมีทั้งแบบหอ ห้องส่วนตัว ห้องครอบครัวที่จุคนได้ 4 คนกำลังดี 

ที่นี่ไม่มีลิฟต์ ไม่มีที่จอดรถ ส่วนหนึ่งเพราะต้องการรักษาโครงสร้างของอาคารเอาไว้ให้มากที่สุด รบกวนย่านรอบข้างให้น้อยที่สุด อย่างน้อยการขึ้นลงบันไดก็ทำให้เราสัมผัสประสบการณ์และบรรยากาศของตลาดน้อยได้เต็มที่

ส่วนที่เป็นร้านกาแฟเรียกว่า Photocafe มีทุกอย่างที่คาเฟ่ชั้นเยี่ยมพึงมี กาแฟ ชา (ขาดหมาและแมว) เมนูหนักเบามีหมด บรรยากาศโปร่งโล่งกำลังดี 

นั่นคือภาพภายนอกที่เห็น แต่เมื่อได้คุยกับเจ้าของกิจการ ถึงรู้ว่าโรงแรมนี้บรรจุความฝันที่ใหญ่กว่านั้น 

มองไปทางไหนก็มีแต่ภาพถ่าย นั่นคือความตั้งใจ หลายจุดมีหนังสือภาพ Photobook ทั้งให้อ่านแบบไม่หวง แบบขายก็มีให้สะสม

คาร์สมองว่าตลาดหนังสือภาพในบ้านเรายังเล็กมาก มันอาจเป็นจุดเล็ก ๆ แต่หนังสือเหล่านี้คือจุดเริ่มต้นที่สร้างช่างภาพระดับโลกมามากมาย

 

คาร์สเป็นคนเนเธอร์แลนด์ เริ่มถ่ายรูปตั้งแต่อายุ 15 ปี ไม่นานนักเขาก็มีผลงานลงในนิตยสาร อาชีพช่างภาพรุ่งโรจน์ ได้ถ่ายให้หนังสือพิมพ์ รับงานโฆษณา สลับกับการถ่ายภาพสารคดีซึ่งเป็นแพสชันส่วนตัวของเขา “งานโฆษณาดีต่อกระเป๋าตังค์ผม แต่ไม่ดีต่อจิตใจ” คาร์สเล่ายิ้ม ๆ

จุดเปลี่ยนของคาร์สเกิดขึ้นเมื่อเขามีปัญหาโรคหัวใจช่วงที่เดินทางมากรุงเทพฯ ต้องหยุดพักรักษาตัวห่างไกลบ้านเกิด แต่ในขณะเดียวกันก็ทำให้เขาได้พบโลกใหม่ ช่องทางใหม่ โอกาสใหม่ในการทำงาน

นอกจากงานถ่ายภาพของตัวเอง เขายังรักการสอนวิชาเล่าเรื่องผ่านภาพถ่าย เมื่อโอกาสมาถึง ปัจจัยแวดล้อมลงตัว เขาจึงตัดสินใจเปิด Photohostel เพื่อเป็นกิจการที่พักและใช้จัดเวิร์กช็อปสอนการถ่ายภาพด้วย

ปลายปีที่แล้วคาร์สร่วมมือกับสถานทูตเนเธอร์แลนด์ประจำประเทศไทย จัดเวิร์กช็อปรับเด็กไทย 10 คนสอนการถ่ายภาพ และนำภาพถ่ายของทุกคนมาจัดแสดงทั้งที่โรงแรมและที่สถานทูต 

เวลานั้นสถานทูตกำลังทำงานส่งเสริมการใช้จักรยานร่วมกับกรุงเทพมหานคร คาร์สจึงให้โจทย์เด็กถ่ายภาพคนใช้จักรยานในเมือง จัดนิทรรศการในหัวข้อ Urban Cycling Photo 

เวิร์กช็อปนี้สั้นมาก แค่ 2 วัน เราถามเขาว่า คุณสอนอะไร 

“แรงบันดาลใจ และ แรงขับเคลื่อน (Motivation)” เขาตอบเร็ว

“ตลอดชีวิตผมมีเด็กฝึกงานในสตูดิโอเยอะมาก ทุกครั้งที่สอน ผมให้ความสำคัญกับแรงบันดาลใจที่สุด ไม่ได้เน้นเรื่องเทคนิคหรือทิศทางของรูปมากนัก เพราะผมอยากให้เขามีอิสระ พวกเขาอยากทำอะไรก็ได้ ถ้าอยากใช้ Adobe Photoshop เยอะ ๆ เอาเลย ถ้าอยากใช้ AI ตามสบาย” 

คาร์สเล่าเพิ่มว่าการสอนวิชาถ่ายภาพที่เนเธอร์แลนด์มีเรื่องเทคนิคบ้าง แต่สิ่งที่เน้นกว่าคือแรงบันดาลใจของช่างภาพ นั่นคือสิ่งที่ทำให้ภาพแตกต่าง ไม่ได้มีการกำหนดทิศทางหรือกฎตายตัวนัก 

เราแอบสงสัยว่ามันทำได้จริงหรือ ถ้าไม่กำหนดทิศทาง จะสอนเรื่องการถ่ายภาพได้อย่างไร 

เขาเฉลยเพิ่มอีกว่า เวิร์กช็อปภาพถ่ายจักรยาน เขาให้เด็กถ่าย 2 รูป รูปแรกถ่ายอะไรก็ได้ที่อยากถ่าย (และเกี่ยวกับจักรยาน) สอง คือให้ถ่ายภาพที่เล่าเรื่องสถานที่นั้น เพื่อฝึกให้เด็กรู้จักสำรวจสถานที่และแวดล้อมอื่น ๆ ที่มีผลกับการเล่าเรื่อง

คาร์สรู้สึกมากเป็นพิเศษ เมื่อพบว่าเด็กที่มาร่วมเวิร์กช็อปกับเขา ทั้งงานก่อนหน้าและงานกับสถานทูต ส่วนมากเป็นเด็กยากจน มีเงินติดตัวไม่มาก การมาเรียนถ่ายภาพอาจเป็นเพราะการเสาะหาช่องทางทำให้ชีวิตของพวกเขาดีขึ้นกว่าที่เป็นอยู่ 

เมื่อจบงานนี้ คาร์สยังจัดเวิร์กช็อปสอนเด็กและกิจกรรมเดินถ่ายภาพย่านตลาดน้อย นำมาแสดงที่ Photohostel เสมอ

ที่นี่จึงไม่ใช่แค่โรงแรม แต่เป็นโรงเรียนสานฝันการถ่ายภาพของเยาวชนในย่านเก่าแก่ของกรุงเทพฯ

นอกจากนี้ มันยังบรรจุความฝันของช่างภาพชาวเนเธอร์แลนด์ร่างใหญ่ แต่ใจยังมีความเป็นเด็กน้อยอยู่เสมอ