ก่อนมาอิหร่าน เรารู้สึกว่าที่นี่ก็เหมือนประเทศที่ปิดประเทศหนึ่ง เราไม่รู้อะไรเกี่ยวกับที่นี่นัก หรือที่เคยรู้มาจากวิชาสังคมขั้นพื้นฐาน ที่ได้ยินมาจากสื่อต่างๆ หรือแม้แต่จากความรู้สึกของตำแหน่งที่ตั้งประเทศ ก็ล้วนไม่ใช่เรื่องที่ดีนัก
แต่พอได้มาเดินเที่ยวอยู่ในหลายเมืองของอิหร่านกว่าสัปดาห์ ได้มีโอกาสค่อยๆ ทำความเข้าใจถึงรากประวัติศาสตร์อันยาวนานของชาวเปอร์เซียและวิถีการใช้ชีวิตของชาวมุสลิมในแบบเฉพาะตัวของอิหร่าน ได้เห็นความสวยงามทางธรรมชาติของที่นี่ และที่สำคัญคือ การได้พบปะผู้คนชาวอิหร่านระหว่างการเดินทาง ที่เป็นมิตร ยิ้มให้ อยากทักทาย อยากถ่ายรูปด้วย และบางครั้งก็ยังแบ่งของกินอร่อยๆ ให้ด้วย ซึ่งสำหรับเราเอง จะบอกว่าคนอิหร่านเป็นชนชาติที่เป็นมิตรที่สุดเท่าที่เคยเดินทางมาก็ไม่ผิดนัก
สิ่งที่เคยรู้เคยคิดก่อนมา จึงเป็นเพียงกำแพงสูงที่ถูกสร้างขึ้น และสิ่งที่ปิด จึงไม่ใช่อิหร่าน
แต่เป็นตัวเราเอง
ใจเราเอง