สำหรับคนที่กำลังมองหาต้นไม้ปลูกประดับกลางแจ้ง ชนิดที่มีฟอร์มสวย ดูแลง่าย และเป็นไม้ที่ไม่ได้พบเห็นกันทั่วไป มะกอกโอลีฟ (Olea europaea L.) ถือเป็นทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจ

มะกอกโอลีฟ เป็นพืชที่ปลูกกันอย่างแพร่หลายในเขตเมดิเตอร์เรเนียน ซึ่งมีลักษณภูมิประเทศร้อนและแห้ง ส่วนสำคัญของต้นคือผล ซึ่งนำมาทำน้ำมันมะกอก และลักษณะเด่นอีกอย่างก็คือ มีอายุยืนยาวมาก พบเห็นได้ตั้งแต่หลายร้อยปี จนถึงพันปี

ชาวกรีกถือว่ามะกอกเป็นสัญลักษณ์แทนอิสรภาพและความหวัง องค์การสหประชาชาติก็ใช้ช่อมะกอกเป็นสัญลักษณ์บนธง เพื่อสื่อถึงเสรีภาพและมิตรภาพ แล้วช่อมะกอกก็ยังใช้มอบแด่ผู้ที่มีชัยชนะ เช่น นักกีฬาที่ชนะการแข่งขันโอลิมปิกสมัยโบราณก็จะได้รับมงกุฎช่อมะกอก โดยรวมๆ แล้วมะกอกถือเป็นไม้มงคลในหลายประเทศ

มีลูกค้าเล่าให้ฟังว่า ในบางประเทศ ต้นมะกอกถือเป็นทรัพย์สินที่เอาไปใช้เป็นหลักฐานค้ำประกันกับธนาคารได้ด้วย

ตอนนี้เพิ่งจะมีการนำเข้าต้นมะกอกจากอิตาลีและสเปนเข้ามาในไทยให้คนไทยได้ลองปลูกกัน ซึ่งก็มีขนาดที่หลากหลายมาก ตั้งแต่ขนาดสูงแค่ 20 เซนติเมตร จนถึงสูงกว่า 2 เมตร ซึ่งมีอายุราว 360 ปี

มะกอกเป็นพืชที่เติบโตง่าย แม้ในดินที่ไม่อุดมสมบูรณ์ ชอบน้ำน้อย ใบแข็ง ความเล็กเรียวของใบช่วยลดการสูญเสียน้ำ มะกอกจึงได้ชื่อว่าเป็นต้นไม้ที่อดทน แข็งแกร่ง

ถึงแม้ว่าจะเป็นต้นไม้จากต่างประเทศ แต่ก็เจริญเติบโตได้ดีกับอากาศในเมืองไทย คือแดดจัด ร้อน และไม่แฉะ แต่ด้วยฤดูกาลและอุณหภูมิของไทย ถึงแม้ว่าต้นมะกอกจะเจริญเติบโตได้ดี แต่ก็อาจจะไม่ออกผลเหมือนที่ปลูกในยุโรป

หลักในการเลือกมะกอกมาปลูกประดับ ต้องเริ่มต้นจากเลือกขนาดที่เหมาะสม เพราะมะกอกเป็นพืชที่โตช้ามาก ใช้เวลา 40 ปี ลำต้นถึงมีขนาดเท่าแขน แต่ก็มีข้อดีตรงที่แม้ว่าลำต้นจะไม่ใหญ่ แต่ก็ยังมีทรงพุ่มที่ใหญ่และสวย ดังนั้นต้องเลือกขนาดที่เหมาะสมกับความต้องการ

ต้นมะกอกที่มีขนาดใหญ่ที่สูง 2 เมตร เหมาะกับการปลูกในบ้านที่มีสนามกว้างๆ ส่วนต้นที่มีขนาดเล็กลงมาก็เหมาะจะปลูกในตำแหน่งหน้าประตู ปลูกเดี่ยวหรือเป็นคู่ก็ได้ เป็นต้นไม้ที่สวยโดยตัวของมันเอง ไม่ต้องพึ่งองค์ประกอบอื่นมาช่วยทำให้สวย เรียกว่า ปลูกต้นเดียวก็อยู่เลย

มะกอกชอบแดดจัด ปลูกได้ทั้งในกระถางและลงดิน ถ้าอยากให้โตเร็วที่สุด ควรปลูกลงดินแบบโดนแดดร้อยเปอร์เซ็นต์ โดนแดดครึ่งวันก็พอได้ แต่ถ้าโดนแดดน้อย การแตกใบและการเจริญเติบโตก็จะน้อยตามไปด้วย

เรื่องของน้ำ มะกอกไม่ชอบน้ำแฉะ และทนแล้งได้ดี ไม่น้ำรดเป็นสัปดาห์ก็อยู่ได้ แต่ถ้าปลูกในที่ที่ไม่โดนแดดจัด ต้องลดปริมาณการให้น้ำลงด้วย

นอกจากปลูกประดับแล้ว ใบของต้นมะกอกก็นำมาทำชาได้ ทั้งชาใบมะกอกล้วน และนำไปเบลนด์กับพืชอื่นๆ เพื่อเพิ่มกลิ่นและรสชาติ เช่น เบลนด์กับกุหลาบ

ถ้าใครสนใจก็ลองหามะกอกมาปลูกประดับบ้านกันดูนะ