น่าแปลกใจที่สิ่งแรกที่ผมรู้จัก ‘Varana Hotel Krabi’ คือสระว่ายน้ำ 

จากประสบการณ์ของผม มีไม่กี่โรงแรมที่จะมีสระว่ายน้ำไซซ์มาตรฐานโอลิมปิกอยู่ในโรงแรม ผมคิดเองว่ามันน่าจะใหญ่เกินความจำเป็นของแขกที่จะมาพัก

แต่ที่นี่มีครับ 

แถมมีห้องฟิตเนสที่ใหญ่และอุปกรณ์ครบครัน หน้าผาจำลองตั้งอยู่ในโรงแรม นี่ยังไม่นับว่ากำลังจะมีอุปกรณ์การฝึกฝนสปาร์ตันเทรนนิ่งสำหรับสายออกกำลังกลางแจ้งด้วย

เหมือนจะเป็นโรงแรมที่เหมาะกับสายใช้พลังงาน บ้าพลัง แต่ที่จริงแล้ว หากอยากผ่อนคลายแบบนอนนิ่ง ๆ ไม่ออกแรงใด ๆ เลยก็ทำได้ 

ที่นี่มีสปาที่นวดกึ่งรักษาที่ดีมาก มีห้องซาวน่า ห้องสตีมใช้สมุนไพรไทย และมีบ่อออนเซนแบบน้ำร้อน-น้ำเย็นให้แช่ด้วย เรียกว่ามีกิจกรรมทั้งแบบ Active และ Passive รองรับเยอะมาก ขึ้นอยู่กับว่าใครชอบแนวไหน 

แต่เรื่อง Wellness Hotel แบบวารานาไม่ได้มีแค่นี้หรอกครับ เมื่อไปสัมผัสเองเลยพบว่าโรงแรมนี้มีเรื่องความยั่งยืนที่น่าสนใจมาก

เจ้าของโรงแรมคือ คุณวรรณ-วิภาวรรณ เหล่าธนาสิน ผู้อยู่ในธุรกิจการทำโรงแรม และเป็นเจ้าของเดียวกันกับ เดอะ ทับแขก กระบี่ บูทีค รีสอร์ท ในจังหวัดกระบี่ด้วยเช่นกัน และได้ลูกสาวคือ แจน-รชกร นันทวิสัย มาช่วยดูแลธุรกิจโรงแรม

#01

Lifestyle Hotel

คุณวรรณเล่าว่าวารานาเป็นโรงแรมที่ต้องคิดให้นำหน้าคนอื่น และนำความต้องการของตลาดด้วย ตอนนี้คนเริ่มสนใจเรื่องสุขภาพเพิ่มขึ้นมาก และการพักผ่อนเป็นส่วนหนึ่งในการดูแลจิตใจและร่างกาย เลยสร้างให้เป็นโรงแรมที่ผู้มาพักมีร่างกายและจิตใจที่ดีได้อย่างมีความสุข เป็นโรงแรมแห่งแรกในกระบี่ที่มี Sport และ Wellness เต็มรูปแบบที่นักกีฬามาพักและเก็บตัวได้เลย

อีกเรื่องที่มาพร้อมนักท่องเที่ยวรุ่นใหม่ คือเรื่องความยั่งยืนและความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม

เรื่องความยั่งยืนอยู่ในแทบทุกธุรกิจ และธุรกิจโรงแรมก็สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมมากธุรกิจหนึ่ง 

โรงแรมวารานาสร้างขึ้นโดยให้ความสำคัญกับความยั่งยืนพอ ๆ กับการดูแลร่างกายและจิตใจ ตามวิถีชีวิตของคนในยุคนี้ ที่นี่เลยเหมือนเป็น Lifestyle Hotel มากกว่า Wellness Hotel 

วารานา เป็นโรงแรมที่ใส่เรื่องความยั่งยืนเข้าไปในรายละเอียดอย่างเข้มข้นมาก โดยเฉพาะเรื่องผลกระทบที่จะเกิดกับชุมชนและสิ่งแวดล้อม

คุณวรรณบอกว่าธุรกิจโรงแรมสร้างขยะเยอะมาก และการก่อสร้างโรงแรมก็เป็นธุรกิจที่ใช้ทรัพยากรธรรมชาติเยอะเช่นกัน เลยเริ่มคิดวางแผนเรื่องความยั่งยืนให้กับโรงแรมแห่งนี้ตั้งแต่เริ่มแผนก่อสร้างตัวอาคารบนพื้นที่ 20 ไร่และตั้งอยู่บนเนินสูง จากจุดนี้มองเห็นทะเลอันดามันได้ไกลสุดลูกหูลูกตา และมองเห็นท้องฟ้าตอนพระอาทิตย์ตกสวยที่สุดจุดหนึ่งของกระบี่

#02

น้ำ

หากเดินไปตามสวนหรือสนามหญ้าของโรงแรม จะเห็นท่อไม้ไผ่สั้น ๆ โผล่ออกมาจากผิวดินอยู่ทั่วสวนไปหมด ไม้ไผ่นี้เป็นท่อโพรงอากาศ และเป็นส่วนหนึ่งของระบบธนาคารน้ำใต้ดินที่วารานานำมาใช้กับโรงแรม

“ปกติการก่อสร้างอาคารมักเป็นการขวางทางน้ำธรรมชาติเสมอ และเมื่อฝนตกหนักมาก ๆ โรงแรมที่ตั้งอยู่บนเนินมักเกิดปัญหาดินถล่ม (Landslide) จนเจอวิธีแก้ไขปัญหานี้ด้วยการทำธนาคารน้ำ (Groundwater Bank) ในพื้นที่โรงแรม

“หลักการของธนาคารน้ำ คือการเก็บน้ำจากพื้นผิวดินคืนลงสู่ระบบน้ำใต้ดินให้ได้มากที่สุด ทำได้ด้วยการขุดดิน แล้วใส่สิ่งที่เรียกว่า ‘มีเดีย’ ฝังลงไป มีเดียคืออะไรก็ได้ที่ฝังลงไปเพื่อทำให้เกิดโพรงอากาศใต้ดิน จะเป็นเศษวัสดุก่อสร้าง กระเบื้อง กิ่งไม้ ยางรถยนต์ หรืออะไรก็ได้ ผลที่ได้คือเมื่อฝนตก น้ำฝนจะซึมลงดิน ไหลไปตามโพรงเก็บกักเอาไว้ แล้วมันจะกลับคืนสู่ระบบน้ำใต้ดิน และช่วยให้ดินชุ่มชื้น ต้นไม้จะเขียวสวยไปด้วยเป็นผลพลอยได้ 

“เราเลยทำธนาคารน้ำรอบบริเวณของโรงแรมที่ไม่เกี่ยวกับพื้นที่ของโครงสร้างตัวอาคาร เราทำทั้งในสวน สนามหญ้า ฝังธนาคารน้ำไว้ใต้บ่อหรือสระที่ขุดใหม่ ที่จริงแล้ววิธีนี้ก็เหมาะกับสนามหญ้าหน้าบ้านของทุกคนด้วยนะ 

“และที่สำคัญ นี่เป็นวิธีช่วยชะลอน้ำฝนที่ไหลผ่านอย่างรวดเร็ว ทำให้ไม่เกิดดินถล่มซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ของพื้นที่บริเวณนี้” คุณวรรณเล่า

โรงแรมวารานามีใบอนุญาตขุดน้ำใต้ดินขึ้นมาใช้เอง เลยใช้น้ำจากใต้ดินผ่านระบบการกรองน้ำอนุภาคนาโนที่ต้องลงทุนสูงมาก แต่คุณวรรณบอกว่ายอม เพราะเป็นการลงทุนแบบระยะยาว จนได้น้ำที่สะอาดอนุภาคนาโนใช้ภายในโรงแรมทั้งหมด ตั้งแต่ในสระว่ายน้ำ จนถึงใช้ล้างผักในครัวได้สะอาด การทำธนาคารน้ำของวารานาเลยเหมือนเป็นการหมุนเวียนใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ 

#03

แสง

เมื่อถึงช่วงกลางคืน วารานาจะปิดไฟส่วนกลาง แล้วเปิดไว้เฉพาะบางจุด 

ตอนแรกผมคิดว่าการปิดไฟคงเป็นเหตุผลเรื่องประหยัดพลังงาน แต่ระหว่างทางตอนคุณวรรณเดินไปส่งที่อาคารห้องพัก เธอเล่าเรื่องแมลงและเรื่องแสงให้ฟังว่า

มีงานวิจัยว่าที่แมลงและสัตว์เล็กตามธรรมชาติเริ่มลดน้อยลง สาเหตุหนึ่งเป็นเพราะแสงจากเมืองและไฟถนนที่สว่างขึ้นตอนกลางคืน แมลงบางชนิดจึงสับสนระหว่างกลางวัน-กลางคืน เมื่อวงจรชีวิตแมลงเริ่มผิดปกติ โอกาสในการผสมพันธุ์ก็ลดลง ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศที่ต้องมีแมลงช่วยเหลือ 

ตอนนี้หลายโรงแรมในยุโรปเริ่มปิดไฟที่ไม่จำเป็นในตอนกลางคืน เพื่อให้แมลงได้มีโอกาสขยายพันธุ์ และนั่นคือเหตุผลหลักมากกว่าเรื่องการประหยัดพลังงานที่โรงแรมวารานาเปิดไฟสลัวในยามค่ำคืน

คุณวรรณบอกว่าโรงแรมเลือกใช้แสงไฟจากโซลาร์เซลล์ส่องสว่างในบางจุดเพื่อให้เห็นทางเดิน ไฟทางเดินในอาคารก็เป็นระบบเซนเซอร์ จะติดเมื่อแขกเดินผ่าน อาจลำบากกับแขกที่มาพักบ้างเล็กน้อย แต่ดีต่อระบบนิเวศในระยะยาวแน่นอน

#04

สวน

มีสวนและพื้นที่สีเขียวอยู่ทั่วโรงแรม 

ถ้าเดินสังเกตดูตามสวนดี ๆ จะพบว่าพืชที่ปลูกไม่ใช่ไม้ประดับ แต่กลับเป็นพืชผักสวนครัวและพืชหลายชนิดที่มีเหตุผลในการปลูกทั้งสิ้น

คุณวรรณเล่าว่าวารานาพยายามลดการขนส่งวัตถุดิบอาหารเพื่อลดการใช้คาร์บอนให้มากที่สุด ด้วยการปลูกและใช้ภายในโรงแรม ในบริเวณโรงแรมเลยปลูกทั้งผักและสมุนไพร อย่างพริก มะนาว ขึ้นฉ่าย ตะไคร้ที่ใช้ในห้องอาหาร

หรือวัตถุดิบบางอย่างก็ซื้อในชุมชน โชคดีที่ชาวบ้านรอบ ๆ โรงแรมมีอาชีพคั้นกะทิมะพร้าว ซึ่งแม้แต่ เชฟเดวิด ทอมป์สัน ผู้ดูแลเรื่องอาหารของทั้งโรงแรมทับแขกและวารานาเอ่ยปากชมความอร่อยของกะทิในพื้นที่นี้อย่างมาก 

พืชในสวนบางอย่าง เช่น พลับพลึง ก็นำไปใช้เป็นส่วนผสมรวมกับสมุนไพรไทย เช่น ไพล มะกรูด และอีกหลายอย่างในห้องสตีมหอมกลิ่นสมุนไพร และกุหลาบมอญที่ออกดอกงามจากปุ๋ยหมักจากเศษอาหารเหลือในโรงแรมก็ยังใช้ดอกมาทำน้ำกุหลาบหอม ๆ ไว้ต้อนรับใน Faa Spa ด้วย

#05

ห้องพัก

ห้องพักของผมอยู่บนชั้น 4 ซึ่งเป็นชั้นสูงสุดของตึก ห้องตกแต่งด้วยวัสดุธรรมชาติ ส่วนใหญ่เป็นไม้และผ้าดูสบายตา สร้างความรู้สึกอบอุ่นสบายใจดีครับ 

ผมมาทราบภายหลังว่าทั้งเฟอร์นิเจอร์และของตกแต่งต่าง ๆ ใช้วัสดุรีไซเคิลเกือบทั้งหมด ที่ไม่ทันสังเกตเพราะของรีไซเคิลนั้นอยู่ในแบบที่ดีไซน์มาแล้วอย่างดี ไม่ได้ถูกหยิบมาใช้แบบดิบ ๆ เพื่อให้แขกที่มาพักสัมผัสได้ถึงการหมุนเวียนทรัพยากร โดยออกแบบมาใหม่อย่างสวยงามและใช้ได้จริง 

โต๊ะ เก้าอี้ ใช้ไม้สักเก่ามารีไซเคิลเป็นเฟอร์นิเจอร์ และใช้ไม้ไผ่เป็นวัสดุหลักในการตกแต่ง ทั้งโคมไฟ บานเลื่อนตู้เสื้อผ้า และมีไผ่ที่รีไซเคิลอัดเป็นไม้อัด นำกลับมาใช้ตกแต่งส่วนต่าง ๆ ของห้อง พรมในห้องมาจากขวดพลาสติก ผ้าบุโซฟามาจากเสื้อผ้าเก่า รวมไปถึงงานศิลปะที่ใช้ตกแต่งผนังห้อง ซึ่งแต่ละห้องก็จะแตกต่างกันไป 

ดีเสียอีกที่ไม่ต้องผลิตซ้ำจำนวนมากเพื่อให้เพียงพอในทุกห้องพัก การมาพักในแต่ละครั้งของแขกจะได้เจอการตกแต่งที่ต่างกันออกไปด้วย

และที่คุณวรรณเน้นมาก คือห้องพักแต่ละห้องจะต้องมีวิว อาจเป็นวิวทะเล ภูเขา สวน หรือสระว่ายน้ำ ถึงไม่ได้เกี่ยวข้องกับความยั่งยืนมากนัก แต่เป็นคุณค่าทางใจของแขกผู้มาพัก โดยที่โรงแรมไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใด ๆ เพิ่มเติม

#06

ท่องทะเล

กิจกรรมยอดฮิตของนักท่องเที่ยวที่มากระบี่ คือการล่องเรือหางยาวของชาวบ้านเที่ยวไปตามเกาะแก่ง ลากูน ตกแต่งหน้าเรือของชาวบ้านด้วยเบาะ หมอน เอาอาหารขึ้นไปทานบนหน้าเรือ หรือเอาไปนั่งทานบนเกาะก็ตามแต่ใจนักท่องเที่ยว

“ทำเลของทั้งโรงแรมทับแขกและวารานาเป็นจุดที่ไม่มีคลื่นลมแรง เพราะมี 13 เกาะในทะเลคอยป้องกันคลื่น จึงล่องเรือเที่ยวตามเกาะต่าง ๆ ได้สนุก” แจน ลูกสาวคุณวรรณเล่า

“ทับแขกของเราทำเรือท่องเที่ยวจากเรือชาวบ้านเป็นเจ้าแรกในกระบี่ เราไปช่วยปรับปรุงเรือให้เขา แล้วขอให้เขารับแขกให้เรา โดยรายได้ส่วนใหญ่ก็ให้กับชาวบ้าน วารานาก็ใช้เรือท่องเที่ยวแบบเดียวกัน เราทำอาหารท้องถิ่นใส่ปิ่นโต เพื่อตั้งใจไม่ให้แขกของโรงแรมเพิ่มขยะบนเกาะและทะเล

“กิจกรรมนี้ทำให้ชาวบ้านมีส่วนร่วมในการเอาเรือหางยาวมาเป็นอาชีพโดยไม่เปลี่ยนแปลงสิ่งที่เขาเป็นมาก และสร้างอาชีพที่ยั่งยืนให้เด็กรุ่นใหม่เห็นว่าตัวเองจะมีอาชีพรองรับแน่นอน ไม่ต้องไปหางานที่อื่น

“โรงแรมจะสอนเรื่องการบริการด้วยใจ (Service Mind) ให้คนในชุมชนด้วย เพราะโรงแรมดูแลแขกอย่างไร ก็อยากให้เรือรับรองแขกแบบเดียวกัน เพื่อให้ชาวบ้านได้พัฒนามาตรฐานของการบริการท่องเที่ยวในงานของเขาด้วย” แจนปิดท้าย

อย่างที่บอกไว้ตอนแรกว่าผมรู้จักกับวารานาแค่เรื่องสระว่ายน้ำขนาดมาตรฐานโอลิมปิก แต่นั่นไม่ใช่สิ่งที่ใหญ่ที่สุดในโรงแรม มีสิ่งที่ใหญ่กว่านั้น คือรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ เรื่องความยั่งยืนที่เมื่อเอามารวมกัน มันใหญ่กว่ามาตรฐานของโรงแรมดี ๆ สักแห่งควรจะทำด้วยซ้ำ

สำหรับคนที่มีไลฟ์สไตล์ชอบออกกำลังกายในวันพักผ่อน ชอบความผ่อนคลายจากสปาและแช่น้ำร้อน ไม่มีที่ไหนเหมาะกว่าที่นี่อีกแล้วล่ะครับ