พยาบาลลุ่มน้ำ ครั้งที่ 1 จังหวัดน่าน

The Cloud X TCP Spirit

เคยคิดไหมว่า ‘น้ำ’ สำคัญกับชีวิตของเรามากแค่ไหน?

ถ้าวันหนึ่งป่าต้นน้ำซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดของแม่น้ำสายสำคัญถูกทำลาย ฝนที่เคยตกชุกไม่ยอมตกตามฤดูกาล หรือแหล่งน้ำสะอาดที่เราเคยใช้ต้องปนเปื้อนไปด้วยสารเคมี คุณเคยจินตนาการกันไหมว่าถ้าวันนั้นมาถึงเราจะมีชีวิตอยู่กันแบบไหน?

ถึงแม้ว่าเราจะไม่ได้ใช้น้ำจากแหล่งน้ำเหล่านั้นโดยตรง แต่ปัญหานี้ก็กระทบกับทุกคนโดยทั่วกัน

เพราะเมื่อต้นน้ำมีปัญหา กลางน้ำและปลายน้ำก็ได้รับผลกระทบด้วยเช่นกัน

The Cloud และกลุ่มธุรกิจ TCP จึงอยากชวนคนเมืองมาเรียนรู้วิธีแก้ปัญหานี้ด้วยกันในกิจกรรม ‘TCP Spirit พยาบาลลุ่มน้ำ’ ทริปเดินทางไปทำความเข้าใจปัญหาลุ่มน้ำไทยกันถึงพื้นที่ป่าต้นน้ำ และเรียนรู้วิธีเก็บน้ำที่คนเมืองสามารถนำกลับมาประยุกต์ใช้ได้ โดยในครั้งที่ 1 เราจะเดินทางไปเรียนรู้กันที่หน่วยจัดการต้นน้ำสบสาย และชุมชนต้นน้ำน่าน ในอำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน ซึ่งเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่ในอดีตมีปัญหาการรุกล้ำพื้นที่ป่าต้นน้ำจนกลายเป็นภูเขาหัวโล้น มีปัญหาเรื่องการจัดการน้ำและพบสารเคมีจากการเกษตรปนเปื้อนในแหล่งน้ำเป็นจำนวนมาก เพื่อให้อาสาสมัครได้เห็นการแก้ปัญหาในพื้นที่จริง รู้จักวิธีการดูแลลุ่มน้ำที่ดี และมีความรู้เรื่องการกักเก็บน้ำสำรองใช้เพื่อการยังชีพและทำการเกษตร

โครงการ TCP Spirit เป็นโครงการอาสาสมัครของกลุ่มธุรกิจ TCP ผู้ผลิตเครื่องดื่มชั้นนำของไทยและของโลก อาทิ กระทิงแดง (เรดบูล) เรดดี้ สปอนเซอร์ แมนซั่ม และเพียวริคุ รวมทั้งแบรนด์ขนมขบเคี้ยวซันสแนค โดยโครงการนี้ต่อยอดมาจากโครงการ ‘กระทิงแดง สปิริต’ โครงการเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อมที่มุ่งมั่นขับเคลื่อนสังคมไทยสู่ความยั่งยืนผ่านกิจกรรมอาสาสมัครมายาวนาน โดยหมุนเวียนนำเสนอประเด็นทางสังคมและสิ่งแวดล้อมที่น่าสนใจมาให้อาสาสมัครได้เข้าร่วมเรียนรู้ด้วยกัน

โครงการ TCP Spirit พยาบาลลุ่มน้ำในปีนี้ ได้แรงบันดาลใจมาจากโครงการ ‘TCP โอบอุ้มลุ่มน้ำไทย’ โครงการพัฒนาทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืนของ TCP โดยมุ่งเน้นการช่วยชุมชนบริหารจัดการแหล่งน้ำที่หลากหลายของลุ่มน้ำไทย ซึ่งกลุ่มธุรกิจ TCP ร่วมมือกับมูลนิธิอุทกพัฒน์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ และสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) (สสน.) มุ่งสร้างความมั่นคงให้กับชุมชนได้มีน้ำไว้ใช้ตลอดปี พร้อมสนับสนุน สถาบันวิจัยทรัพยากรน้ำใต้ดิน มหาวิทยาลัยขอนแก่น ในการศึกษาวิจัยการจัดการเติมน้ำใต้ดินเพื่อช่วยปรับสมดุลน้ำ โดยตั้งเป้าไว้ 5 ปีในการทำโครงการนี้ว่าจะเพิ่มปริมาณน้ำมากกว่า 12 ล้านลูกบาศก์เมตร ให้ชุมชนกว่า 16,000 ครอบครัว ใน 6 จังหวัด ได้เข้าถึงแหล่งน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค เพื่อสร้างความตระหนักรู้ถึงปัญหาลุ่มน้ำให้เกิดขึ้นในวงกว้าง 

กลุ่มธุรกิจ TCP จึงอยากชวนคนรุ่นใหม่มาร่วมกันเป็นส่วนหนึ่งในการส่งต่อพลังที่ช่วยขับเคลื่อนสังคมและสร้างความยั่งยืนให้เกิดขึ้นด้วยกัน

กิจกรรมในครั้งนี้นอกจากได้ความรู้แล้ว เรายังมีนักแสดงที่มีหัวใจรักสิ่งแวดล้อมอย่าง อเล็กซ์ เรนเดลล์ มาร่วมเรียนรู้และทำกิจกรรมด้วยกันตลอดทั้งทริป ในฐานะ TCP Spirit Ambassador เป็นปีที่ 2 แล้ว

กิจกรรมครั้งนี้เราจะได้เรียนรู้อะไรบ้าง

• เราจะไปเดินป่าเพื่อเรียนรู้วิธีฟื้นฟูป่าต้นน้ำ ที่หน่วยจัดการต้นน้ำสบสาย อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน (ระยะทางไป-กลับ 4 กิโลเมตร) ในอดีตพื้นที่นี้เคยเป็นภูเขาหัวโล้นมาก่อน แต่หลังจากจัดตั้งหน่วยจัดการต้นน้ำสบสายขึ้นมา ได้มีการฟื้นฟูภูเขาหัวโล้นที่เคยถูกบุกรุกทำลายจากการทำเกษตรเชิงเดี่ยวด้วย ‘ป่าปลูก’ มีการปลูกป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง ปลูกพืชพื้นถิ่นเพื่อฟื้นป่า และชักชวนชาวบ้านให้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการดูแลรักษาป่าต้นน้ำด้วยกัน

• เราจะไปเรียนรู้วิธีการจัดการน้ำและการจัดการที่ดินตามวิถีของคนลุ่มน้ำน่าน ที่ชุมชนต้นน้ำน่าน อำเภอท่าวังผา กับคุณกุล ปัญญาวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์กสิกรรมธรรมชาติชุมชนต้นน้ำน่าน ซึ่งในอดีตพื้นที่นี้เคยมีปัญหาดินและน้ำปนเปื้อนสารเคมีจากการเกษตร แต่ปัจจุบันได้พลิกฟื้นพื้นที่กว่า 50 ไร่ให้สามารถทำเกษตรอินทรีย์และพึ่งพาตัวเองได้ทั้งด้านการจัดการน้ำและการสร้างอาหาร เราจะไปเรียนรู้วิธีการเก็บน้ำจากฟ้า (Rainwater Harvesting) ดูปัญหาที่เกิดขึ้นจริงในพื้นที่ และเรียนรู้วิธีแก้ปัญหาที่ทุกคนสามารถนำกลับไปปรับใช้ได้กับวิถีชีวิตของตัวเอง

องค์ความรู้ที่เราจะได้จากชุมชนต้นน้ำน่านมีดังนี้

• เรียนรู้วิธีการและลงมือทำแท็งก์น้ำไม้ไผ่ขนาดใหญ่สำหรับใช้เก็บน้ำฝน แท็งก์น้ำจากวัสดุธรรมชาติที่หาได้ในท้องถิ่นภาคเหนือ โบกปูนทับอีกชั้นเพื่อความแข็งแรงทนทาน ทำง่าย ใช้ต้นทุนในการสร้างและบำรุงรักษาต่ำกว่าแท็งก์น้ำสำเร็จรูป

• ขุดคลองไส้ไก่ คลองขนาดเล็กที่ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผืนดิน ช่วยชะลอการไหลซึมของน้ำลงสู่ชั้นดิน และยังทำให้น้ำฝนไหลลงบ่อหรือหนองน้ำที่ขุดไว้ได้ง่ายขึ้น
• ทำหนองปลาโตไว การขุดหนองน้ำเลียนแบบหนองน้ำตามธรรมชาติที่ช่วยเก็บน้ำไว้ใช้ได้ตลอดทั้งปี มีระดับชั้นความตื้นลึกที่แตกต่างกันไป เพื่อให้แสงแดดส่องถึง เป็นที่อยู่ให้กับสิ่งมีชีวิตต่างๆ เช่น สาหร่าย ปลา

• เรียนรู้วิธีทำหัวคันนากินได้ หัวคันนาขนาดใหญ่ที่ใช้สำหรับเก็บน้ำในนาและปลูกพืชผักกินได้และใช้ประโยชน์
• เรียนรู้แนวคิดในการพึ่งพาตนเองทั้งด้านการจัดการน้ำและการสร้างอาหาร ตามวิถีชีวิตของคนลุ่มน้ำน่าน

วันเวลาที่จัดกิจกรรม

กิจกรรม 2 วัน 1 คืน จัดขึ้นในวันเสาร์ ที่ 31 สิงหาคม–วันอาทิตย์ ที่ 1 กันยายน 2562

เราจะเริ่มลงทะเบียนตั้งแต่เวลา 16.00 น. ในวันศุกร์ ที่ 30 สิงหาคม กิจกรรมจะเสร็จสิ้นในเวลา 18.00 น. ของวันอาทิตย์ ที่ 1 กันยายน 2562 และเดินทางถึงกรุงเทพฯ ในวันจันทร์ ที่ 2 กันยายน เวลา 05.30 น.

สถานที่จัดกิจกรรม

หน่วยจัดการต้นน้ำสบสาย และชุมชนต้นน้ำน่าน อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน

จำนวนผู้เข้าร่วมกิจกรรม

80 คน

ที่พัก

โรงแรมฮักปัว ตำบลปัว อำเภอปัว จังหวัดน่าน

การเดินทาง

1. เดินทางพร้อมกับ TCP Spirit

ขาไป เดินทางในวันศุกร์ ที่ 30 สิงหาคม 2562 ด้วยรถบัส เดินทางถึงโรงแรมฮักปัว จังหวัดน่าน วันเสาร์ ที่ 31 สิงหาคม 2562 เวลา 05.00 น.

ขากลับ เดินทางในวันอาทิตย์ ที่ 1 กันยายน 2562 ด้วยรถบัส เดินทางถึงกรุงเทพฯ ในวันจันทร์ ที่ 2 กันยายน เวลา 05.30 น.

2. เดินทางไป–กลับด้วยตัวเอง

อาสาสมัครที่เดินทางมาเข้าร่วมกิจกรรมด้วยตัวเอง ลงทะเบียนที่โรงแรมฮักปัว ในวันเสาร์ ที่ 31 สิงหาคม 2562 ตั้งแต่เวลา 05.00 – 06.00 น. และกิจกรรมจะเสร็จสิ้นในเวลา 18.00 น. ของวันอาทิตย์ ที่ 1 กันยายน 2562 ที่ชุมชนต้นน้ำน่าน

เงื่อนไขในการสมัครเข้าร่วมกิจกรรม

1. กิจกรรมนี้ลงทะเบียนและเข้าร่วมฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย
2. กิจกรรมนี้ขอสงวนสิทธิ์สำหรับผู้ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป
3. อาสาสมัครที่เข้าร่วมต้องไม่มีปัญหาสุขภาพร้ายแรงที่อาจกระทบต่อการเข้าร่วมกิจกรรมเดินป่าและกิจกรรมที่ต้องร่วมกันลงมือลงแรงทำงาน
4. มีการทำประกันอุบัติเหตุให้กับผู้เข้าร่วมกิจกรรมทุกท่าน