บ้านเพื่อนคราวนี้สนุกสดชื่นเป็นพิเศษ เพราะเราไปเยี่ยมบ้านศิลปินพลังสายรุ้ง รุ้งเป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่ใช่ว่าจะเกิดง่ายๆ ต้องเฉพาะช่วงหลังฝนตก เกิดละอองน้ำในอากาศ พอดีกับช่วงแสงแดดสาดส่องไปในองศาการหักเหที่ใช่ โค้งสเปกตรัมคัลเลอร์ฟูลชุบชูใจจึงจะปรากฏโฉมบนฟากฟ้า

สำหรับเรา ความสำเร็จของ ยูน-ปัณพัท เตชเมธากุล เรียกว่าเป็นปรากฏการณ์ ศิลปิน / นักออกแบบผู้มีผลงานพรึ่บสะพรั่ง โด่งดังร้อนแรงสุด มีลูกค้าแบรนด์ดังระดับสากลติดต่อมาจากทั่วโลก เส้นทางการทำงานของยูนน่าศึกษา โดยทั่วไปคนเรามักจดจำรุ้งเพียงภาพเส้นโค้งสารพัดสีสวยวิบวับอยู่บนฟ้าหลังฝน ไม่ค่อยมีคนนึกจินตนาการไปถึงห้วงขณะที่ละอองน้ำรวมตัว ดังนั้น นอกจากการไปเยือนบ้านยูนแล้ว เรายังอยากชวนออกตระเวนทั่วทุกพิกัดในกรุงเทพฯ ที่ยูนเคยปักหมุดเก็บเกี่ยวประสบการณ์ เพื่อจะได้เห็นภาพการสั่งสมละอองน้ำ ที่มีทั้งน้ำตาและหยาดเหงื่อของการทำงานหนักปะปนอยู่ตลอดการค้นหาทิศทาง ก่อนจะควบรวมกันกับจังหวะเหมาะปะทะแสงแดดส่องกระทบจนรุ้งสวยสะบัดวงโค้งส่องประกาย

courtesy of Gucci

หลังจากตัดสินใจลาออกจากงานประจำมาเป็นศิลปินอิสระ ผลงานของยูนถูกค้นพบโดย Alessandro Michele (Creative Director ของ Gucci) ทำให้ยูนได้ร่วมงานกับกุชชี่มาเรื่อยๆ เริ่มที่ GucciTian, หนังสือนิทานสำหรับคอลเลกชัน Le Marche de Mervielles, Bloom Acqua di Fiori, รองเท้าผ้าใบ Gucci DIY, เเละล่าสุดผลงานของยูนตระหง่านอยู่บนผนังตึก Gucci Art Wall ที่ Soho, New York นอกจากนี้ยูนยังได้ร่วมงานกับ Instagram สร้างสรรค์ผลงานที่ชื่อว่า Strangers In My Garden ที่แสดงถึงความเเฟนตาซีของโลกออนไลน์ นี่คือผลงาน 1 ใน 50 อย่างของอาร์ติสท์สุดฮอตคนนี้

เพชรเกษม ฝั่งธน

จุดเด่นหนึ่งในงานยูนคือรายละเอียดที่ใครเห็นแล้วเป็นต้องนึกถึงความเป็นจีนและโลกตะวันออก ยูนเติบโตมาในครอบครัวไทยจีน ทำให้ชอบถ่ายทอดความรักที่มีต่อวัฒนธรรมนี้ลงไปในผลงานอยู่เสมอ “ครอบครัวยูนกลางๆ ที่บ้านขายเสื้อผ้า ยูนช่วยแม่ทำงานตั้งแต่เด็ก” ยูนเป็นลูกคนเดียวสนิทกับคุณพ่อคุณแม่มาก “ไปไหนแพ็กสาม แฝดสาม” ยูนยังเหนียวแน่นใกล้ชิดกับญาติๆ ที่ยกแก๊งกันมาชมงานยูนวันที่เรานัดคุยพอดี “บ้านเราเป็นตึกแถวแบบเก่าอยู่ในหมู่บ้านที่มีทะเลสาบใหญ่ แถบเพชรเกษม พุทธมณฑล มีเป็ด เด็กๆ พ่อขี่จักรยานพาไปทะเลสาบทุกวัน พ่อยูนชอบสัตว์ ชอบต้นไม้มาก ดาดฟ้าเป็นพื้นที่ของพ่อ ตั้งแต่เกิดมาจำความได้ ยูนอยู่กับสัตว์หลายชนิด ปลาปักเป้าน้ำจืดพ่อก็เคยเลี้ยง นก ไก่ เต่า มีหมด พ่อมือเย็นมาก ปลูกต้นอะไรก็งาม” ครอบครัวนี้สนิทกันขนาดนอนด้วยกัน 3 คนก็จริง แต่ทุกคนจะมีพื้นที่ส่วนตัวชัดเจนในบ้าน

“ของแม่มีห้องเย็บผ้า มีจักรเย็บผ้า และห้องแต่งหน้า ยูนก็จะมีห้องส่วนตัวนั่งทำงานศิลปะ” โซนของยูนมีผนังสีฟ้าสดที่คุณพ่อทาให้ ยูนโตมากับสมุดฉีก ชอบนั่งวาดรูปมาตั้งแต่เด็ก สัตว์กับดอกไม้วาดแยะสุด อาจเพราะเห็นมาตั้งแต่เด็กจนโต ตามความชอบส่วนตัวของคุณพ่อผู้พาลูกไปเขาดินและสนามหลวง (สาขาสอง) บ่อย ยูนวาดรูปควบคู่ไปกับการอ่านการ์ตูน นิทาน “ชอบ ขายหัวเราะ มาก โตหน่อยก็เริ่มอ่านวรรณกรรมเยาวชน ชอบของสำนักพิมพ์ผีเสื้อ โรอัล ดาห์ล อ่านทุกเล่ม”

จุดนี้ทำให้เราคลายข้อสงสัยว่ายูนเพิ่งพ้นวัย 30 มาได้เพียง 2 ปี แต่ทำไมเรารู้สึกว่างานศิลปะแทบทุกชิ้นช่างมีแนวคิดในการสร้างสรรค์แน่นเป๊ะ เรื่องราวแฟนตาซีของยูนมีความลุ่มลึกชวนให้นึกถึงหลักปรัชญาขึ้นมาหน่อยๆเสมอ ไม่น่าแปลกใจเพราะสิ่งเหล่านี้แฝงอยู่ในวรรณกรรมเยาวชนชั้นเลิศแทบทุกเล่ม อย่างชิ้นงานล่าสุดของยูน พรมทอมือชื่อ Atlas of The Mind ยูนสร้างลวดลายจากเรื่องราวที่เราว่าลึกซึ้งดี มีการสำรวจจิตใจตัวเองอย่างใช้สติ  

“ยูนว่าคนเราจำความรู้สึกได้มากกว่าการกระทำ อะไรที่มันเข้ามาในตัวเรา มันก็จะวนเวียนเป็นความรู้สึกอยู่ในตัวเรา” บนพรมเราจะเห็นเสือตัวใหญ่ ในตัวเสือมีสัตว์อื่นๆ ที่เสือกินเข้าไปแอบอยู่มากมาย “เสือกินกระต่าย กระต่ายก็อยู่ในเสือ เสืออาจจะแสดงออกอะไรที่เหมือนกระต่าย อารมณ์ที่เรารับเข้ามา เราเลือกมุมที่จะจัดการกับมันได้ ยูนพบว่าความโกรธบางทีมันแค่ความรู้สึก เดี๋ยวมันก็หายไป และมันอาจจะวนมาใหม่ให้เรารับมืออีก บางทีเราก็สงบเหมือนบ่อน้ำ เรามีความขยัน ความขี้เกียจ เพราะอะไร เราต้องเริ่มทำความเข้าใจตัวเราเองก่อน”

ชีวิตหลังอำลาออฟฟิศมาเป็นศิลปินอิสระ ยูนมีชีวิตเรียบง่ายและผ่อนคลายขึ้น “ทุกเช้าตื่นมากินข้าวพร้อมหน้า พ่อแม่ตื่นตี 5 พ่อยูนเป็นคนจ่ายตลาด แม่ทำกับข้าว เจ็ดแปดโมงก็นั่งกินข้าวกันดูละครรอบเช้าด้วยกัน 10 โมงยูนก็ออกจากบ้านไปนั่งทำงานข้างนอก พ่อไปส่งร้านกาแฟแถววังบูรพา ยูนชอบทำงานในที่ที่มีเสียงคนรอบๆ มีกระจกใหญ่ๆ แสงธรรมชาติ ทำงานเบื่อๆ ก็เดินไปเดินมาแถวนั้น เดินไปแถวสำเพ็ง ดิโอลด์สยาม ร้านสมใจ พาหุรัด”

ประตูน้ำ สยาม จตุจักร

ยูนเรียนอัสสัมชัญธนบุรี ชีวิตก็วนเวียนอยู่แถบบ้านและโรงเรียน เพิ่งเข้าเมืองมาสยามครั้งแรกตอนมัธยมปลายและในที่สุดก็สอบติดจุฬาฯ และเรียนจนจบจากคณะศิลปกรรมศาสตร์ ภาควิชานฤมิตศิลป์ เอกเเฟชั่น ช่วงเรียนมหาวิทยาลัยได้ไปฝึกงานที่ Kloset แบรนด์แฟชั่นไทยและจบมาก็เข้าทำงานที่นั่นเลย เราตามงานยูนมาพักใหญ่ ในฐานะที่เราเป็นนักออกแบบแนวคิด เราทึ่งงานยูนเป็นพิเศษตรงการคิดคอนเส็ปต์ที่ชัดเจน สร้างสตอรี่ได้น่าสนใจ มีตรรกะ มีที่มาที่ไป แน่นเต็มทุกงานจนต้องถามว่าคณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาฯ สอนมาใช่หรือไม่?

“อาจารย์ยูนที่คณะสอนให้คิดแบบ Mind Mapping ถ้าจะเล่าเรื่อง จะต้องโฟกัสที่จุดไหน การทำคอนเซปต์ทำให้เรามี Direction ที่ชัดเจน ไม่ว่าจะทำอะไรต้องมีวิธีคิดเป็นขั้นเป็นตอนก่อนแล้วค่อยใส่ความเพ้อฝันเข้าไป เราต้องสร้างเรื่องราวแบบมีเราอยู่ในนั้น ถ้าไม่มีข้างในเรา เราจะไม่เข้าใจมันจริงๆ

อย่างตอนทำงานประจำ ยูนคิดว่าเราทำของที่มีความเป็นงานศิลปะด้วย แม้จะเป็นเสื้อผ้า ต้องได้คุณค่าทางจิตใจ Look Book ลายผ้า ทุกอย่างต้องเกี่ยวโยงกันหมด ตอนนี้ยูนกลับไปสอนหนังสือที่คณะแล้วยิ่งรู้สึกว่าอาจารย์ยูนสุดยอดมาก วัยรุ่นมาก อาจารย์เข้าใจสไตล์ของพวกเราทุกคน รุ่นยูนมี 8 คน ไม่มีใครแต่งตัวแนวเดียวกันหรือเหมือนกันเลย อาจารย์ยอมรับทุกสไตล์ และไกด์ไปตามแนวทางที่แต่ละคนเป็น พอยูนไปสอน เจอเด็กโบฮีเมียนกับเด็กอวองต์การ์ด (Avant Garde) ยูนรู้สึกว่าเราสอนอวองต์การ์ดไม่ได้สุด เพราะจิตเรามันไปไม่ถึงความมินิมอล แต่อาจารย์ยูนทำได้”

แม้ยูนจะสนุกกับการเรียน แต่ช่วงมหาวิทยาลัยก็เคยเครียดร้องไห้ทุกวัน “กลางวันเรียน กลางคืนทำงาน 5 วัน ศุกร์กลางคืนก็ต้องเอาของจากประตูน้ำไปเติมร้านที่จตุจักร” แล้วยังประดิษฐ์ของขาย งานนี้เหนื่อยแต่สนุก “ทำสร้อย เครื่องประดับแบบ DIY ไปขายแบกะดินที่เซ็นเตอร์พอยต์ สยาม ตอนเรียนปี 2 ยุคนั้นของดีไอวายเบ่งบาน ร้านที่จตุจักรก็มีเสื้อแขนยาวข้างสั้นข้าง ยูนทำชุดตุ๊กตาบลายธ์ขายด้วย ส่งร้านพี่พิม (คุณพิมเป็นเจ้าของร้าน Ichico Heaven) และที่ Q.Concept Store ตอนเช้ายูนนั่งรถไปลงหมอชิต แล้วต่อมอเตอร์ไซค์ลมตีหน้าชาไปส่งชุดตุ๊กตาที่เกษตร-นวมินทร์แล้วกลับมาเรียนต่อที่จุฬาฯ”

เอกมัย

จากบ้านแถบพุทธมณฑล ยูนออกมาทำงานที่ Kloset ซึ่งอยู่เอกมัยทุกวัน ด้วยระยะทางไปกลับแสนไกล เงินเดือนส่วนใหญ่จึงหมดไปกับค่าพาหนะ “ทีแรกเราไม่รู้จุดประสงค์ของการทำงานว่าคืออะไร ทำงานไปทำไมแทบไม่ได้อะไรเลยหมายถึงเรื่องเงิน  แต่ยูนว่าได้ประสบการณ์ ยอมแลก” ยูนตั้งใจทำงานจนวันหนึ่งได้เป็น Creative Director ของแบรนด์ หน้าที่นี้ทำให้ยูนใจเย็นขึ้นและรู้จักการแก้ปัญหา

“ยูนต้องตอบคำถามทุกคนให้ได้ กว่าจะได้ของสวยงามสักชิ้น ต้องมีทีมช่างแพตเทิร์น ช่างเย็บ เมื่อก่อนเป็นคนใจร้อน แต่การทำงานร่วมกับคนอื่นฝึกฝนให้เรามองภาพรวมและรู้ว่าการกรี๊ดไม่เกิดประโยชน์ ต้องใจเย็นๆ งานถึงจะสำเร็จออกมาเป็นชิ้นงาน เราไม่สามารถเป็นเราคนเดียวได้ ทุกคนต้องทำงานร่วมกัน ต้องเข้าใจคนอื่น”

นอกจากทำงานประจำ ยูนยังคงช่วยงานที่บ้านควบคู่ไปและรับจ๊อบอื่นๆ ด้วย อย่างงานออกแบบลายผ้าให้ Jim Thompson ขณะเดียวกันว่างๆ ยูนฝึกวาดรูปไม่เคยขาด “การวาดรูปแนว Fashion Illustrate ทำให้เราได้โฟกัสที่เสื้อผ้า ต้องสังเกต Furnishing ถ้าไม่ลองวาดก็ไม่เข้าใจ รูปแนว Fashion Illustrate รูปแรกที่เริ่มวาดและ Gucci มาเห็น ยูนนั่งวาดตอนเฝ้าร้านให้แม่ที่จตุจักร” 4 ปีกับการทำงานประจำพร้อมๆ กับการทำงานพิเศษเสริมอีกหลายอย่าง

courtesy of Jim Thompson

วันหนึ่งเพลง Rise ของนักร้องคนโปรด Solange Knowles ก็กลายเป็นแรงบันดาลใจให้ยูนสร้างผลงานคอลเลกชันสุดท้ายไว้ที่ Kloset “Fall in your ways so you can crumble. Fall in your ways so you can sleep at night. Fall in your ways so you can wake up and rise.”

ยูนบอกว่า ได้เวลาออกไปทำตามความฝันแล้ว ในลายผ้าที่ออกแบบให้คอลเลกชันส่งท้ายนี้มีรายละเอียดซ่อนไว้หลายอย่างที่กระตุ้นให้เกิดความกล้าออกไปเผชิญโลก “ยูนเคยกลัวการลาออกจากงาน แต่คิดว่าถึงเวลาแล้วที่จะต้องไปต่อ”

เมื่อออกมาเป็นศิลปินอิสระ วันหนึ่งยูนมีโอกาสร่วมงานกับกุชชี่ GucciTian-หนังสือนิทานสำหรับคอลเลกชัน Le Marche de Mervielles, Bloom Acqua di Fiori ยูนวาดภาพ เนื้อเรื่องยูนได้ ออสซี่-อรช โชลิตกุล เพื่อนรักสมัยเรียนมหาวิทยาลัย มาทำงานร่วมกัน และประสบความสำเร็จอย่างสูง ได้รับการแปลไปหลายภาษา ยูนบอกว่า เพราะคนวาดกับคนเขียนเรื่องรู้ใจกัน

courtesy of Gucci

เพลินจิต ชิดลม & Rainbow World Tour  

พิกัดสุดท้ายที่เราอยากชวนไปแวะชมเส้นทางงามรุ้งของยูนคือที่งานนิทรรศการ “Only for you” First Solo Exhibition ที่ Gaysorn Village ยูนสร้างบรรยากาศห้องนิทรรศการแบบยกสตูดิโอทำงานในบ้านมาไว้ที่นี่ ห้องนี้รวบรวบความทรงจำต่างๆ ข้าวของที่ชื่นชอบและความฝันทั้งหมดมาไว้ พร้อมบรรดาผลงานที่ยูนสร้างสรรค์ร่วมกับแบรนด์ดังระดับโลกต่างๆ มาไว้ครบ

ปีที่ผ่านมายูนสร้างสรรค์ผลงานร่วมกับสารพันแบรนด์ดังยุ่บยั่บ นอกจากกุชชี่ที่ดูจะเป็นเจ้าประจำ วงดนตรีญี่ปุ่นสุดล้ำ Kikagaku Moyo ก็ติดต่อเข้ามาให้ยูนวาดภาพปกอัลบั้ม Masana Temples

ยูนยังเปิดบริษัทสายรุ้งแห่งความฝันจำกัด (Rainbow of Dream) โดยมีสองสมาชิกผู้รู้ใจมาร่วมทีมคือ บุ๊น (วศิน ผูกสมบัติ) และ มู่หลาน (อัญญ์มาลี สุภิตรานนท์)  

ยูนคุ้นเคยกับบุ๊นตั้งแต่ทำงานด้วยกันที่ Kloset ยูนบอกว่า บุ๊นมีความ “บุ๋นบู๊ทูอินวันในคนเดียว ทำงานกันมาหลายปีจนรู้ใจ บุ๊นมีความครีเอทีฟมาก เข้าใจเรื่อง Textile ลายพิมพ์ต่างๆ” การจัดวางกราฟิกตามมุมมองของบุ๊นเรียกว่าเป็นส่วนสำคัญของสายรุ้งก็ว่าได้ บริษัท สายรุ้งแห่งความฝัน จำกัด โดยสามสหาย ส่งสเปกตรัมลำแสงสวยงามไว้มากมาย  รับงาน Collaboration กับสารพัดแบรนด์ งานอินทีเรียก็กำลังเข้ามา งานออกแบบลายผ้าให้แฟชั่นแบรนด์ และงานออกแบบผลิตภัณฑ์ต่างๆ

การได้เห็นยูนกับบุ๊นทำให้เรานึกถึงการได้ไปสัมภาษณ์ศิลปิน / นักออกแบบชื่อดังของฝรั่งเศส นาตาลี เลเต้ (Nathalie Lété) เมื่อหลายปีก่อนที่สตูดิโอหน้าบ้านพักของเธอชานกรุงปารีส เลเต้ก็มีกราฟิกดีไซเนอร์คู่ใจประจำการอยู่ในสตูดิโอ ทำงานเคียงบ่าเคียงไหล่กันแบบยูนมีบุ๊น

เราว่ายูนกับเลเต้มีอะไรคล้ายกันหลายสิ่ง นอกจากที่ทั้งคู่มีลายเส้นเป็นเอกลักษณ์สร้างซิกเนเจอร์ให้ผู้คนจำได้แล้ว สองคนนี้มีความเหมือนกัน คือก่อนจะวาดอะไรทั้งคู่จะจินตนาการสร้างเรื่องราวออกแบบคอนเซปต์อย่างชัดเจนแน่นเป๊ะ ดึง ‘ข้างใน’ หรือตัวตนที่แท้มาไว้ในงานได้ สร้างความออริจินอล เส้นสายลายเส้นโทนสีที่ทั้งคู่ใช้มีความแฟนตาซี ลึกลับนิดๆ

แต่ลายเส้นและลีลาของยูนจะเต็มไปด้วยรายละเอียดพริบพราวกว่า ทั้งคู่ยังเป็นเจ้าแม่ Collaboration จอมขยัน ร่วมงานกับสารพัดแบรนด์ทั่วโลกและเป็นคนโปรดของ Gucci เช่นกัน (เลเต้มีคอลเลกชันเสื้อผ้าเด็กร่วมกับกุชชี่) ทั้งคู่สุดไฮเปอร์สร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ล้านแปดโดยพลังไม่มีหมด ที่สำคัญ ทุกชิ้นงานออกมาเปี่ยมสไตล์ของตัวเองอย่างสมศักดิ์ศรี ที่น่ารักคือเราแอบเห็นเลเต้มาคลิกไลก์และเมนต์ชมผลงานยูนใน IG อยู่เสมอ เห็นทีไรมีความรู้สึกเหมือนรุ้งจอมพลังสองโค้งจากสองฟากโลกโคจรมาจุ๋งจิ๋งกันบนขอบฟ้าสวยสดใส