11 ธันวาคม 2020
11 K

The Cloud x สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (CEA)

The Cloud ร่วมกับ สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (CEA) จังหวัดสุโขทัย องค์การบริหารส่วนจังหวัดสุโขทัย และมหาวิทยาลัยนเรศวร ทำโครงการศึกษาอัตลักษณ์ของเมืองสุโขทัยแล้วนำเสนอในมุมใหม่ เพื่อให้เห็นว่าจังหวัดสุโขทัยมีเรื่องราวที่น่าสนใจ น่านำมาต่อยอดในรูปแบบเศรษฐกิจสร้างสรรค์ และน่าเดินทางไปสัมผัสความพิเศษนี้

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

สุโขทัยถือเป็นเมืองที่ Reinvent หรือก่อร่างสร้างเมืองและต่อยอดตัวเองขึ้นจากมรดกที่สืบทอดจากคนรุ่นก่อน ทั้งในด้านสถาปัตยกรรม เทคโนโลยี วัฒนธรรม ภูมิปัญญา งานฝีมือ รวมถึงงานช่างที่มีอัตลักษณ์และเสน่ห์เฉพาะตัว ด้วยเรื่องราวในเชิงประวัติศาสตร์ที่ผ่านมาและการขับเคลื่อนเมืองโดยนำสิ่งที่มีอยู่เดิมมาต่อยอดและพัฒนาโดยคนรุ่นใหม่ในยุคปัจจุบัน ทำให้สุโขทัยได้รับการประกาศรับรองโดยยูเนสโก เป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ด้านศิลปะและหัตถกรรมพื้นบ้าน (UCCN) เมื่อวันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2562  อีกด้วย

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

เรื่องราวความน่าสนใจของจังหวัดสุโขทัยมีหลากหลายจนมหาวิทยาลัยนเรศวรเขียนรายงานออกมาได้หลายร้อยหน้า แต่น่าเสียดายที่พื้นที่ของเรารองรับได้ไม่หมด จึงขออนุญาตคัดสรรมาเป็น 12 สินค้า สิ่งของ และสถานที่ ที่จะทำให้ทุกคนได้พบเห็นสุโขทัยในอีกมุมหนึ่ง ซึ่งอาจจะไม่เหมือนกับสุโขทัยที่เราเคยรู้จักเลยก็เป็นได้

ย่านอำเภอศรีสัชนาลัย-ศรีสำโรง

01

Suntree ผ้าทอไทพวน

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

แบรนด์ผ้าทอในสุโขทัยแห่งย่านหาดเสี้ยว ทำโดยเหล่าผู้คนชาวไทพวนที่อพยพมาจากทางตอนเหนือของประเทศลาว ย้ายมาสู่ที่ราบลุ่มแม่น้ำยมของสุโขทัยตั้งแต่ 188 ปีก่อน การทอผ้าที่ชาวไทพวนนำมาด้วยนั้นมีลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากผ้าทออื่นๆ ในย่านนี้ เพราะใช้วิธีเดิน ล้วง และจกเส้นด้าย ด้วยขนเม่นตามยุคสมัยก่อน ทำให้เกิดลวดลายที่เป็นลักษณะเฉพาะ 8 แบบ แบรนด์ Suntree (สุนทรี) โดย รวีวรรณ ขนาดนิด ได้นำเทคนิคเฉพาะของผ้าทอไทพวนมาออกแบบและผลิตสินค้าร่วมสมัย ซึ่งเหมาะสมกับตลาดในยุคสมัยใหม่มากขึ้น 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

อย่างการทำเสื้อผ้าที่ลดทอนการใช้สีสันสดใสที่เป็นเอกลักษณ์อย่างเขียว เหลือง แดง ให้กลายมาเป็นเสื้อผ้าสีเรียบเหมาะแก่การสวมใส่ในชีวิตประจำวัน การทำกระเป๋า เสื้อแจ็กเก็ต ชุดเดรส ไปจนถึงผ้าตกแต่งบ้านในรูปแบบต่างๆ ด้วยความประนีตของการทอ เย็บ และออกแบบ ทำให้น่าอุดหนุนกลับบ้านเป็นอย่างมาก 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

Suntree ยังมีศูนย์การเรียนรู้ที่พร้อมจะสอนให้เด็กๆ และคนที่สนใจมาลองทอผ้าด้วยเทคนิคของชาวไทพวนด้วยกี่หน้าตาน่ารัก ที่ใต้ถุนบ้านไม้เก่าของชาวไทพวนอันแสนสงบเงียบด้วยนะ

02

โมทนา เซรามิก

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

แบรนด์เซรามิกนี้ได้แรงบันดาลใจและเทคนิคจากงานสังคโลกดั้งเดิม เพราะมองเห็นคุณค่าของการพัฒนาเครื่องปั้นดินเผาให้มีคุณภาพในอนาคต มีการนำความรู้จากหลายๆ แหล่งทั้งในไทยและญี่ปุ่นมาลองผิดลองถูกด้วยตัวเอง จนเกิดเป็นเซรามิกที่มีเอกลักษณ์ ผ่านการพัฒนาทั้งในส่วนของดิน น้ำเคลือบ และเตาเผาของงานสังคโลก

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ดินที่ใช้ปั้นเป็นดินในพื้นที่ของสุโขทัยเอง โดยเลือกดินจากเกาะตาเลี้ยงที่เกิดจากขุดลอกคูคลองออกไป เพื่อหลบเลี่ยงอินทรีย์วัตถุที่อยู่ด้านบน นำมาปรับปรุงเป็นวัตถุดิบหลักในการขึ้นรูป ซึ่งมีการขึ้นรูปทั้งแบบแป้นหมุนและแบบอิสระ 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ในส่วนของการเคลือบยังคงเอกลักษณ์น้ำเคลือบผสมขี้เถ้าซึ่งเป็นด่าง แต่แก้ไขและหาวิธีทำให้น้ำเคลือบมีคุณสมบัติแตกต่างจากทั่วไป แล้วก็ดัดแปลงเตาเผาแบบสังคโลกดั้งเดิมที่เป็นเตาฝังอยู่ในดิน ให้ได้ผลแบบเดียวกันในเตาเผาแบบใหม่ เพื่อคงรูปแบบบางอย่างของสังคโลกไว้ งานแต่ละชิ้นจึงให้ความรู้สึกพิเศษ โดยเฉพาะลวดลายบนเซรามิกที่ดูได้ไม่รู้เบื่อ นอกจากนี้ ใครสนใจอยากทำเซรามิกแบบนี้ ก็มีศูนย์การเรียนรู้ที่เปิดให้ผู้สนใจมาดูการทำดิน การทำเคลือบ การขึ้นรูป การเคลือบชิ้นงานได้

03

บ้านทองสมสมัย

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

นี่คือร้านทองโบราณที่สืบทอดการทำทองมากว่า 90 ปีของนายเชื้อ ช่างทองประจำจังหวัดสวรรคโลก ซึ่งรับจ้างทำทองตามลูกค้าสั่ง จากนั้นได้ถ่ายโอนกิจการมายังลูกสาวหรือคุณสมสมัย ด้วยความเป็นราชธานีเก่าจึงมีลูกค้าที่พบเครื่องประดับสำริดโบราณนำแบบมาให้ทางร้านผลิตตาม คุณสมสมัยจึงอยากศึกษาและรื้อฟื้นรูปแบบเครื่องประดับทองในยุคก่อน เริ่มจากถอดรูปแบบการถักทอของเส้นสำริด จนนำมาสู่การต่อยอดผลิตเครื่องประดับทองที่มีลวดลายแบบโบราณได้เป็นคนแรก

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ความพิเศษของงานช่างทองสมสมัยอีกอย่างคือ ใช้ทักษะการผลิตด้วยมือทุกขั้นตอน ทั้งการถักทอ การฉลุลาย เดินลาย และนำเอาลวดลายสถาปัตยกรรมของโบราณสถานของศรีสัชนาลัยมาประยุกต์สร้างเป็นลวดลายเฉพาะของที่นี่

04

Pansataraplus ผ้าทอเมืองด้ง

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

พรรษาภาราภัทร (Pansataraplus) คือแบรนด์ผ้าทอมือจากชุมชนเมืองด้ง ตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย มีที่มาจากการการรวมตัวกันของผู้ก่อตั้ง 3 คน ซึ่งย้ายกลับมายังบ้านเกิดหลังจากทำงานในเมืองหลวงหลายปี หลังจากได้ยินว่าชาวบ้านหลายคนกำลังจะเลิกทอผ้า พวกเขาจึงตัดสินใจรับซื้อผ้าทอจากชาวบ้านที่มีเทคนิคการทอที่แตกต่างจากที่อื่น เพราะต้องการรักษาวัฒนธรรมการทอผ้าของชาวเมืองด้งให้คงอยู่ต่อไป 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ผ้าทอเมืองด้งถูกหมักด้วยดินและต้มจนเกิดผิวสัมผัสที่นุ่มนวล ใส่แล้วสบายตัว ก่อนนำมาตัดเย็บใหม่ให้กลายเป็นเสื้อผ้าและกระเป๋าที่ร่วมสมัย ถูกออกแบบ ใช้สี ในลักษณะใหม่ โดยถอดแบบสีจากลักษณะภูมิศาสตร์ของย่านบ้านตึก กลายมาเป็นคู่สีที่มีความโดดเด่นเฉพาะ นอกจากนี้ แบรนด์พรรษาภาราภัทรยังมีบริการโฮมสเตย์ให้นักท่องเที่ยวที่สนใจในผ้าทอได้มาใช้ชีวิตและศึกษาเรื่องการทอผ้าอีกด้วย

เมืองเก่าสุโขทัย

05

Dorm of Happiness / ธาราบุรี

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

เริ่มต้นเมื่อปี 2005 โดยทำที่พักจากบ้านไม้เก่าที่ยกมาจากตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย จนภายหลังขยายกิจการสร้างห้องพักแบบรีสอร์ต เน้นการตกแต่งด้วยรูปแบบสถาปัตยกรรมที่แตกต่างกันทุกห้อง ทั้งแบบจีน แบบญี่ปุ่น เพื่อถ่ายทอดความหลากหลายทางชาติพันธุ์เหมือนในสมัยยุครุ่งเรืองของอาณาจักรสุโขทัย 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

แม้จะมีรูปแบบการตกแต่งหลากหลาย แต่ก็ยังคงมีความเป็นไทยแทรกอยู่ในหลายๆ จุด อาทิ โคมไฟบ่อน้ำที่ได้แรงบันดาลใจมาจากรูปทรงของเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ความพิเศษอยู่ตรงล็อบบี้โรงแรมที่ใช้สถาปัตยกรรมแบบโบสถ์ ผสมผสานองค์ประกอบหลายอย่าง เช่น หลังคาดินเผา ประตูจีน งานกระเบื้องโมเสกลายอินเดีย และพื้นกระเบื้อง ถอดลวดลายมาจากฝาผนังและพื้นจากวัดศรีชุม (ที่ตอนนี้ปิดไม่ให้เยี่ยมชมแล้ว) ก่อนนำลวดลายเหล่านั้นมาสร้างเป็นลายกระเบื้องประดับ และหยิบไปใช้ตกแต่งในห้องพัก นี่จึงเป็นการหยิบเอามรดกทางด้านสถาปัตยกรรมที่มีอยู่มากมายมาต่อยอดสร้างเอกลักษณ์ให้โรงแรม จนเกิดความแตกต่างอย่างเห็นได้ชัด

06

กะเณชา เซรามิ

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

แบรนด์เซรามิกที่นำเทคนิคและรูปแบบของเครื่องสังคโลกมาพัฒนาต่อยอดให้สินค้ามีความหลากหลาย และมีฟังก์ชันการใช้งานที่ตอบรับกับชีวิตในยุคใหม่มากขึ้น โดยยังคงใช้น้ำเคลือบที่มีส่วนผสมของขี้เถ้า มาพัฒนาจนได้สีสันที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง อย่างสีคราม สีชมพูเขียว เขียวไข่กา และลวดลายทอง 

พร้อมทั้งยังคงเทคนิคการวาดลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์ของสังคโลกอย่างปลาตะเพียน ดอกบัว และกอผักกาด มาต่อยอดสร้างสรรค์พัฒนาลวดลายให้ร่วมสมัยขึ้น จนกลายเป็นเซรามิกที่เหมาะกับการใช้งานในปัจจุบัน ใช้กระบวนการทำงานด้วยมือเป็นหลักในเกือบทุกขั้นตอน ใช้เวลาตั้งแต่ต้นจนจบกระบวนการทั้งการขึ้นรูป การตากแห้ง การเผารอบแรก วาดลายน้ำเคลือบ ก่อนเผาอีกรอบจนสมบูรณ์ กว่า 45 วัน 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

นอกจากงานเซรามิก กะเณชายังทดลองขึ้นรูปงานในรูปแบบใหม่ๆ และสร้างงานศิลปะร่วมสมัย และมากกว่าเป็นแบรนด์ ที่นี่ยังเป็นศูนย์การเรียนรู้ด้านการขึ้นรูปและเขียนลายสังคโลกให้ผู้สนใจ

07

ก๋วยเตี๋ยวสุโขทัย

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ใครที่ผ่านมายังแถวสุโขทัยก็คงจะไม่พลาดการลองลิ้มชิมรสอาหารขึ้นชื่อที่มีชื่อเดียวกับจังหวัดอย่างก๋วยเตี๋ยวสุโขทัยแน่ๆ 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ก๋วยเตี๋ยวสุโขทัยมีที่มาจากชาวจีนซึ่งอาศัยอยู่ที่นี่มานาน ผ่านการดัดแปลงจนเกิดเป็นก๋วยเตี๋ยวแห้งที่ปรุงรสมาครบทั้งเปรี้ยว เค็ม หวาน ด้วยเครื่องปรุงที่เด่นในท้องถิ่น อย่างรสเค็มก็มาจากน้ำปลาที่ผลิตกันมากเพราะเป็นเมืองติดแม่น้ำ รสหวานจากน้ำตาลมะพร้าว ส่วนรสเปรี้ยวมาจากน้ำส้มสายชู พร้อมทั้งใช้วัตถุดิบที่มีอยู่ละแวกนี้อย่างกุ้งแห้งและถั่วฝักยาวมาเพิ่มรสสัมผัสกรอบมัน ทำให้ได้รสที่อร่อยถูกปากผู้มาเยือน ตอนนี้หลายร้านก็ดัดแปลงต่อยอดเพิ่มส่วนผสมอื่นๆ ลงไปทั้งหมูยอ หมูกรอบ เพื่อให้ถูกปากของลูกค้ามากขึ้น

08

สุโขทัยพัฒนาเมือง

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

เป็นการรวมตัวกันของบรรดานักธุรกิจในเมืองสุโขทัย ที่อยากเห็นสุโขทัยเป็นจังหวัดที่ผู้อยู่อาศัยและนักท่องเที่ยวมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น โดยพัฒนาปรับปรุงรถคอกหมูหรือรถบรรทุกดั้งเดิมของเมืองสุโขทัยให้มีระบบการจัดการแบบรถโดยสารประจำทางที่มาตรฐาน ทั้งในด้านเวลาการเดินรถและความถี่ เพื่อให้เป็นขนส่งสาธารณะทางเลือกอีกอย่างของคนสุโขทัย 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

นอกจากนี้ ทางสุโขทัยพัฒนาเมืองยังมีส่วนร่วมในการจัดงาน ‘Sukhothai Art Craft & Beyond’ ซึ่งเป็นเทศกาลประจำปีที่รวบรวมเหล่าผู้ผลิตงานหัตถกรรมจากทั้งจังหวัดมาจัดแสดงสินค้าร่วมกัน ที่ได้รับการตอบรับดีมากจากในสุโขทัยและจังหวัดข้างเคียง เพราะความเป็นผู้ผลิตที่ทำงานจริงและสินค้าที่มีคุณภาพภายในงานนั้นเอง

09

ว่าวพระร่วง

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ถ้าใครมาสุโขทัยในช่วงปลายปีถึงต้นปีแล้วได้ยินเสียงว่าวสู้ลมอยู่นั้น ก็จงรู้เถิดว่านี่คือว่าวที่เป็นต้นแบบของว่าวหลากหลายในภาคกลางทั้งจุฬา ปักเป้า ซึ่งน่าจะมีมาไม่ต่ำกว่า 300 ปี ในสมัยก่อนคนสุโขทัยทำว่าวถวายแด่เจ้าเมืองราชวงศ์พระร่วง

รูปแบบของว่าวพระร่วงมีรูปทรงคล้ายว่าวจุฬาที่เราคุ้ยเคย แต่มีเอว รูปทรง และขาใหญ่กว่าว่าวจุฬา ว่าวพระร่วงจึงกินลมและส่ายมากกว่าเมื่อลอยขึ้นไปบนฟ้า ทำให้เกิดเสียงอันเป็นเอกลักษณ์ของว่าวพระร่วง 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

สุโขทัยมีลมน้อยกว่าพื้นที่อื่นๆ ของไทย ฤดูกาลเล่นว่าวของสุโขทัยคือช่วงหลังการเก็บเกี่ยว คือเดือนพฤศจิกายนจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ คนจะเล่นว่าวตั้งแต่เช้าตรู่ เริ่มต้นตอนตี 3 จนถึง 7 โมงเช้า และช่วงเย็น 4 โมงเย็นจนถึง 7 โมงเย็น 

ครั้งหน้าถ้าใครมีโอกาสได้มาสุโขทัยในช่วงท้ายปีถึงต้นปี ก็มาดูและฟังเสียงของว่าวพระร่วง งานศิลปะที่กำลังจะสูญหายไปจากสุโขทัยกันได้

10

มะยงชิด

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ของดีเด็ดในช่วงต้นปีที่หลายคนอาจไม่รู้ว่ามาจากสุโขทัยนั่นก็คือ มะยงชิด ผลไม้ที่ฮอตฮิตมากในช่วงปีที่ผ่านมา จนร้านอาหารใหญ่ๆ หลายร้านนำมะยงชิดมาปรุงเป็นอาหารคาวหวานเพิ่มมูลค่ากันอย่างมากมาย 

มะยงชิดในประเทศไทยมีแหล่งปลูกหลักๆ อยู่ 3 ที่ด้วยกัน คือนครนายก สุโขทัย และพิจิตร ในสุโขทัยปลูกกันมาหลายสิบปีแล้ว แต่เป็นการปลูกมะปรางก่อนราวๆ 20 ปีที่แล้ว ความจริงแล้วมะยงชิดคือมะปรางที่กลายพันธุ์จากมะปรางหวานและมะปรางเปรี้ยว ชื่อมะยงชิดนั้นก็มีที่มาจากรสชาตินี่แหละ เพราะว่า ยง หมายถึงเปรี้ยว ชิด คือหวาน 

มะยงชิดของสุโขทัยมีรสชาติพิเศษตรงที่มีรสหวานนำเปรี้ยว และมีกลิ่นหอมของมะลิและใบเตยอยู่ตรงปลายลิ้น ซึ่งเป็นรสชาติที่หาไม่ได้จากมะยงชิดในแหล่งอื่น 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

แม้มะยงชิดจะออกผลในช่วงเดือนมกราคมจนถึงเดือนมีนาคม แต่ในช่วงเวลาอื่นๆ ก็มีร้านอาหารและคาเฟ่หลายๆ ร้านที่นำมะยงชิดมาถนอมอาหารและแปรรูปเก็บไว้ขายตลอดทั้งปี อย่างที่ร้านสุขเสมอที่มีขายทั้งมะยงชิดดลอยแก้ว น้ำมะยงชิดปั่น ซอร์เบต์มะยงชิดที่ทำจากเนื้อมะยงชิดสดๆ ปั่นกับน้ำแข็ง ไปจนถึงมะยงชิดโซดาที่เอาเนื้อมะยงชิดมาผสมกับน้ำตาลจนกลายเป็นไซรัปเข้มข้นผสมกับโซดา จนกลายเป็นเครื่องดื่มดับร้อนได้เป็นอย่างดี

นอกจากมะยงชิดแล้ว สุโขทัยยังมีผลไม้โดดเด่นอีก ไม่ว่าจะเป็นละมุด กระท้อน มะม่วง ทุเรียน ครั้งหน้าที่เดินทางผ่านสุโขทัย ลองเผื่อเวลาแวะหาผลไม้แสนอร่อยตามฤดูกาลมาเป็นของฝากดูก็น่าสนใจดีนะ

ย่านสวรรคโลก

11

สิบสองหน่วยตัด

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

ที่นี่นิยามตัวเองว่าเป็นห้องรับแขกของสวรรคโลก เจ้าของที่เป็นคนสวรรคโลกที่เคยทำงานในเมืองหลวงแล้วอยากย้ายกลับมาบ้านเกิดของตัวเอง เขารู้สึกว่าสวรรคโลกไม่มีอะไร เป็นเมืองที่ไม่พร้อมจะต้อนรับแขก เขาจึงเริ่มทำฟาร์มเมลอน และค่อยๆ พัฒนาพื้นที่เพื่อตอบสนองให้เป็นที่รับแขก ห้องนั่งเล่น ไปจนถึงจุดนับพบของชาวสวรรคโลก กลายมาเป็นร้านอาหาร สวนแสนร่มรื่น บึงน้ำ ร้านกาแฟ และต่อยอดพัฒนาจนมีห้องพัก

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

การตกแต่งและคอนเซปต์ของพื้นที่ทั้งหมดคือหาตัวบ้านเก่า เฟอร์นิเจอร์ และของตกแต่ง ในยุคที่สวรรคโลกเจริญรุ่งเรืองเป็นจังหวัดสวรรคโลก ในขณะที่สุโขทัยยังเป็นเพียงอำเภอ สวรรคโลกเป็นศูนย์กลางด้านพืชผลทางการเกษตรในย่านนี้ และเป็นเมืองที่กำหนดราคากลางของพืชผลหลากหลายเมื่อเกือบ 80 ปีก่อน ส่วนชื่อร้านนั้นมีที่มาจากชื่อลายที่เป็นเอกลักษณ์ของผ้าทอไทพวนซึ่งเป็นของพื้นถิ่น 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

การมีอยู่ของสิบสองหน่วยตัดจึงเป็นการจุดประกายให้คนสวรรคโลกได้เห็นถึงศักยภาพที่ซ่อนอยู่ในเมืองแห่งนี้ และถ้าคนในเมืองนี้ร่วมกันพัฒนา ก็อาจจะทำให้สวรรคโลกกลายเป็นหมุดหมายสำคัญของนักเดินทางต่อไปในอนาคตได้ 

12

Street Art สวรรคโลก

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ร่วมกับบริษัท Assajan Collective สร้างการส่งเสริมการท่องเที่ยวผ่านรูปแบบของการใช้งานศิลปะแบบสตรีทอาร์ต เพื่อกระตุ้นการเดินทางของนักท่องเที่ยว โดยมี 3 เมืองรองของประเทศไทยที่ได้รับการคัดเลือก คือ สวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย เชียงราย และจังหวัดตราด 

ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย
ทำความรู้จักสุโขทัย เมืองแห่งการพัฒนาต่อยอดมรดกในมุมใหม่ผ่านของ 12 อย่าง, ที่เที่ยว สุโขทัย

สวรรคโลกได้รับศิลปินจากประเทศไทย สิงคโปร์ มาเลเซีย และกัมพูชา มาสร้างสรรค์ผลงานสตรีทอาร์ตบนอาคารโบราณในย่านตลาดเก่าริมน้ำของสวรรคโลก ทำให้ผู้คนที่เข้ามาในย่านนี้ต้องเดินลัดเลาะของตรอกซอกซอยต่างๆ เพื่อค้นหาและสำรวจงานสตรีทอาร์ตทั้งหกให้ครบ ซึ่งก็เป็นการส่งเสริมให้นักท่องเที่ยวได้เดินไปเจอกับกิจการและความเป็นชุมชนของย่านสร้างสรรค์แห่งนี้ด้วย 

แม้งานจะมีเพียงแค่ 6 ชิ้นซึ่งถือว่าน้อยมาก แต่เราก็ยังคาดหวังว่าจะมีการต่อยอดด้านสตรีทอาร์ตต่อไปในสวรรคโลก เพื่อเปลี่ยนให้สวรรคโลกกลายมาเป็นจุดหมายปลายทางที่นักเดินทางคิดถึงในอนาคต


ขอขอบคุณ

  • ดร.จารุวรรณ แดงบุบผา
  • อาจารย์ธนพงษ์ บุญฤทธิ์
  • ดร.คมกฤช ธาราวิวัฒน์
  • อาจารย์ธีรพล เถื่อนแพ
  • อาจารย์ธรรมศักดิ์ ค่วยเทศ
  • สิวรีย์ เอี่ยมสุดใจ
  • เนืองนิตย์ ชัยภูมิ

Writer

Avatar

ธีรพันธ์ ลีลาวรรณสุข

ช่างภาพ นักออกแบบกราฟิก นัก(หัด)เขียน โปรดิวเซอร์และผู้ดำเนินรายการพอดแคสต์ และอื่นๆอีกมากมายแล้วแต่ว่าไปเจออะไรน่าทำ IG : cteerapan

Photographer

Avatar

ปวรุตม์ งามเอกอุดมพงศ์

นักศึกษาถ่ายภาพที่กำลังตามหาแนวทางของตัวเอง ผ่านมุมมอง ผ่านการคิด และ ดู