The Cloud x Startup Thailand

จากประสบการณ์การทำงานในบริษัทที่ปรึกษาธุรกิจของ ธฤษ ตัณฑเสถียร หนึ่งในผู้ก่อตั้ง MyCloud ทำให้เขาพบปัญหาหลักที่ทำให้ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม หรือ SME ในประเทศไม่สามารถเติบโตอย่างที่ควรจะเป็น ทั้งที่เป็นภาคส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ

หนึ่งในปัญหาเหล่านั่นคือ เรื่องโลจิสติกส์ ด้วยค่าใช้จ่ายที่สูงของบริการ หรือผู้ให้บริการที่ไม่ตอบโจทย์ความต้องการของบริษัท SME เหล่านี้ โดยเฉพาะความต้องการจากธุรกิจใหม่ๆ อย่าง อีคอมเมิร์ซ หรือธุรกิจขายของหลายช่องทาง ที่กำลังเข้ามามีบทบาทสำคัญในธุรกิจยุคดิจิทัล

นิธิ สัจจทิพวรรณ อีกหนึ่งผู้ก่อตั้ง เล่าให้เราฟังว่า MyCloud เป็นบริษัทให้บริการด้านโลจิสติกส์แบบครบวงจร ตั้งแต่การจัดเก็บสินค้า ขนส่ง จัดวาง รวมทั้งให้บริการสำหรับสินค้าหลากหลายประเภท ตั้งแต่สินค้าจัดเก็บเป็นระยะเวลานาน จนถึงสินค้าเปลี่ยนผ่านเร็วที่ต้องการบริการการขนส่งและจัดเก็บสินค้าที่เปลี่ยนไปจากอดีต และกำลังเป็นที่ต้องการมากขึ้นในกลุ่มผู้ขายสินค้าออนไลน์

ธฤษและนิธิเริ่มทำธุรกิจด้วยกันตั้งแต่ พ.ศ. 2557 โดยแรกเริ่มเป็นธุรกิจอัญมณีแบบสั่งทำเฉพาะ มีข้อได้เปรียบทางการตลาดอยู่ที่เรื่องการผลิตแบบทันเวลาพอดี (Just-in-time, JIT) หรือการผลิตในเวลาที่ลูกค้าต้องการสินค้า เพื่อลดความจำเป็นในการเก็บสินค้าคงคลังเป็นเวลานาน ซึ่งในอีกทางหนึ่ง ทำให้ระบบโลจิสติกส์มีความสำคัญมากและใช้เวลานานกว่าจะสามารถสร้างระบบที่เหมาะสมได้ แต่สุดท้ายธุรกิจดังกล่าวก็ล้มไป

นิธิเล่าว่า จากที่ครอบครัวของเขาได้ทำธุรกิจคลังสินค้ามาก่อน ทำให้มีฮาร์ดแวร์ที่พร้อมคือ คลังสินค้าขนาดใหญ่ กลาง และเล็ก มีโนว์ฮาวของการให้บริการโลจิสติกส์ให้กับธุรกิจรูปแบบเก่า บวกกับระบบโลจิสติกส์ใหม่ที่สร้างขึ้นเพื่อตอบโจทย์ธุรกิจยุคออนไลน์ ทำให้เกิดการรวมจุดเด่นของสองส่วนเพื่อสร้างให้เกิดธุรกิจครบวงจรของ MyCloud

กว่าจะมาเป็นผู้ชนะ

MyCloud ไม่ได้เดินตามเส้นทางสูตรสำเร็จของสตาร์ทอัพส่วนใหญ่ที่เราคุ้นเคยกัน ที่เริ่มจากการสร้างไอเดีย ตั้งทีมทำงาน pitch ไอเดียแล้วขอทุนจากนักลงทุนจนค่อยเริ่มทำธุรกิจ แต่นิธิบอกว่า พวกเขาเลือกที่จะเริ่มทำธุรกิจจริงเพื่อพิสูจน์ตัวเอง ว่าการให้บริการรูปแบบนี้คือสิ่งที่คนต้องการและเป็นสิ่งที่สตาร์ทอัพของเขาจะสามารถตอบโจทย์ได้

“เราทำงาน 2 ปีเต็มจนมีลูกค้า จนมีกำไร ด้วยซ้ำถึงค่อยเปิดตัว เพราะว่าอย่างที่เรารู้ตั้งแต่เตรียมตัวแต่แรกว่าเราเป็นบริษัทโลจิสติกส์ เราไม่เซ็กซี่ เพราะฉะนั้นถ้าเกิดยิ่งยังทำธุรกิจจริงไม่ได้ มีแค่ไอเดียคงไม่มีใครมาสนใจแน่นอน สิ่งที่ทำก็คือเราต้องพิสูจน์ก่อนว่าสิ่งที่เราทำอย่างน้อยๆ ไอเดียมันเวิร์กแล้ว เราถึงค่อยทัดเทียมคนอื่นที่มีแต่ไอเดียด้วยซ้ำไป”

นิธิเล่าว่า หลังจากดำเนินธุรกิจมาได้ระยะเวลาหนึ่ง MyCloud สมัครเข้าร่วมกับ Spark โครงการบ่มเพาะสตาร์ทอัพของไทย โดยสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (NIA) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อช่วยเหลือให้สตาร์ทอัพเหล่านี้มีโอกาสไปเติบโตในต่างประเทศ

MyCloud ได้รับการคัดเลือกโดย Spark ให้เป็นหนึ่งใน 12 สตาร์ทอัพที่จะเข้ามาจัดแสดงในงาน Startup Thailand 2017 รวมทั้งยังได้เข้าร่วมการแข่งขัน Startup Thailand Pitching Grand Challenge 2017 แม้จะไม่เคยผ่าน pitching มาก่อน แต่ MyCloud ก็ได้ชนะการแข่งขันเพื่อเป็นตัวแทนในระดับจังหวัด ระดับภาค จนมาแข่งขันในระดับประเทศและได้รับชัยชนะรางวัลที่หนึ่งของเวทีใหญ่แห่งนี้

“ตอนพิทช์ผ่านมาทั้งหมด 5 เวทีมีความตื่นเต้นมาก เพราะเราได้แข่งขันเป็นที่หนึ่งของจังหวัดก็ตกใจแล้ว และไม่ได้คาดฝันว่าตอนนี้จะมาแข่งประเทศ สั่นเลย กลัวๆ แต่คิดแล้วว่าไม่เป็นไรหรอก เราแค่อยากมาพูดให้เขาฟังเราอยากช่วยอะไร เราอินกับอะไร ก็ทำให้ใจเย็นลง พูดนำเสนอออกมาได้ เราพยายามคิดว่าเราไม่ได้พูดต่อหน้ากรรมการแต่เรากำลังพูดเรื่องนี้ต่อคนที่มีปัญหา” นิธิเล่าให้เราฟังถึงตอนแข่งขัน

ธฤษบอกว่า ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ MyCloud คว้ารางวัลมาได้คือการที่บริษัทมีแนวทางการทำธุรกิจที่ตอบโจทย์ลูกค้าในระดับบริษัท และการที่บริษัทสามารถช่วยสนับสนุน SME ให้สามารถเติบโตได้ มีทรัพยากรที่ทัดเทียมกับบริษัทใหญ่ๆ สอดคล้องกับแนวนโยบาย Thailand 4.0 ของภาครัฐที่ต้องการจะสนับสนุนธุรกิจเล็กๆ เหล่านี้

“เราต้องการให้ธุรกิจขนาดเล็กในไทยมีการเจริญเติบโต มีทรัพยากรที่ทัดเทียมกับบริษัทใหญ่ๆ ซึ่งสิ่งที่มีความแตกต่างมากๆ คือระบบโลจิสติกส์ ตั้งแต่การบริการจัดการออร์เดอร์ การควบคุมสินค้าคงคลัง การประมาณการความต้องการของตลาด สิ่งเหล่านี้ผู้ประกอบการสามารถจ่ายเงินน้อยๆ มาเริ่มใช้กับเรา ทำให้เขามีเครื่องมือเหล่านี้ครบ ซึ่งผมคิดว่ารัฐบาลมองที่จุดนี้ว่าสนับสนุนเราให้โตได้ และไม่ใช่แค่เราที่โตขึ้น แต่หมายถึงทุกๆ SME”

นิธิบอกว่า เป้าหมายต่อไปของ MyCloud คือการปรับตัวให้เข้ากับภาพธุรกิจของการซื้อขายสินค้าที่จะเปลี่ยนไปในอนาคต สร้างความเข้าใจความต้องการลูกค้าที่ดีขึ้น และการขยายธุรกิจออกไปถึงประเทศเพื่อนบ้านในภูมิภาคอาเซียน เพื่อตอบโจทย์ธุรกิจของลูกค้าที่จะไม่เพียงแต่แข่งขันภายในประเทศเท่านั้น

“คิดว่าเรายังห่างไกลจากสิ่งที่วางไว้ เพราะว่าระบบนิเวศและวิถีชีวิตคนมันเปลี่ยนไปเรื่อยๆ เมื่อก่อนเน้นที่ใช้คอมพิวเตอร์ แต่ตอนนี้กลายเป็นโทรศัพท์มือถือ ซึ่งอีก 5 ปีข้างหน้าระบบการซื้อขายผ่านออนไลน์ก็อาจไม่ใช่แค่ในโทรศัพท์มือถือแล้ว เราอาจจะไม่มีมือถือแล้ว มันอาจจะเป็นบางอย่างที่เราไม่รู้ว่าจะเป็นยังไง

“แต่ไม่ว่าผู้บริโภคหรือเทคโนโลยีจะเปลี่ยนไปยังไง สิ่งที่ไม่เปลี่ยนคือการเดินทาง ยังไงสินค้าก็ต้องเดินทางด้วยโลจิสติกส์อยู่ดี”

หาความสมดุลตั้งแต่เริ่มสตาร์ท

ธฤษบอกว่า ปัจจัยสำคัญของที่จะทำให้สตาร์ทอัพไทยเติบโตได้อย่างมั่นคงและประสบความสำเร็จได้ก็คือ การหาความสมดุลระหว่างส่วนธุรกิจกับส่วนพัฒนาเทคโนโลยีภายในแต่ละสตาร์ทอัพเอง

เขาบอกว่า หลายๆ สตาร์ทอัพในประเทศไทยที่พบจะให้ความสำคัญไปในด้านใดด้านหนึ่ง เช่น บางสตาร์ทอัพให้ความสำคัญมากกับการพัฒนาแอพพลิเคชัน การเขียนโค้ด แต่ขาดแนวคิดทางธุรกิจที่ดี หรือบางสตาร์ทอัพเก่งในการบริหารธุรกิจ แต่ไม่สามารถนำไอเดียไปใช้จริงได้ การหาความสมดุลระหว่างสองด้านเจอจะทำให้สตาร์ทอัพเหล่านี้ไปได้ไกลขึ้น

“ในวงการสตาร์ทอัพตอนนี้หลายๆ อย่างมันคือการลอกเลียนแบบกัน จนหาความแตกต่างได้ยาก เราอยากให้เลิกสนใจเรื่องความเท่แล้วไปโฟกัสจริงๆ ถึงเรื่องปัญหาที่เราแคร์ที่สุด ซึ่งถึงแม้สตาร์ทอัพทุกคนจะทำเหมือนกันแต่เราหาปัญหาได้ ยังไงมันก็จะมี niche ของตัวเองอยู่ดี และโฟกัสที่เสียงของลูกค้า ฟังเค้า เรื่องพิทช์เป็นแค่เรื่องรอง เรื่องฟังลูกค้าเรื่องหลัก” นิธิฝากคำแนะนำสุดท้ายไปถึงสตาร์ทอัพรุ่นใหม่