ลอนโค้งคอนกรีตขนาดมหึมาเรียงรายติดกันเป็นหลังคาผืนใหญ่ หากเราผ่านไปแถวๆ นี้ในบางวันอาทิตย์ อาจจะได้เห็นกลุ่มคนผู้รักอาชาออกันแน่นขนัดด้านหน้าเพื่อทยอยกันเข้าไปในอาคาร ที่นี่คือสนามม้านางเลิ้ง หรือชื่ออย่างเป็นทางการคือ ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
สนามม้านางเลิ้งนับเป็นสนามม้าแห่งที่ 2 ของประเทศไทย ถัดจากราชกรีฑาสโมสร ที่แรกนั้นสร้างและบริหารจัดการโดยชาวยุโรปจึงเรียกว่า สนามฝรั่ง หลังจากได้รับความนิยมจนไม่เพียงพอต่อความต้องการของคนดู และการสมัครเข้าเป็นสมาชิกค่อนข้างเข้มงวดกว่า กลุ่มชนชั้นนำไทยนำโดยพระยาประดิพัทธภูบาลและพระยาอรรถการประสิทธิ์ จึงริเริ่มก่อตั้งสนามม้าแห่งที่ 2 ย่านนางเลิ้งแห่งนี้ และเรียกกันว่าติดปากว่า สนามไทย
สนามม้านางเลิ้งถูกสร้างขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 6 จนช่วงปลาย พ.ศ. 2459 จึงได้เปิดสนามเป็นครั้งแรก และเก็บค่าสมาชิกเพียงคนละ 1 บาทต่อเดือนเท่านั้น นับเป็นขวัญใจคออาชาแห่งใหม่ที่ดูเข้าถึงได้ง่ายกว่า
ทุกวันอาทิตย์เว้นอาทิตย์จะมีการจัดแข่งม้าสลับกันระหว่างสนามไทยและสนามฝรั่ง บรรยากาศก่อนเริ่มการแข่งม้า เราจะเห็นผู้คนจำนวนมากเตรียมตัวมาตั้งแต่รั้วทางเข้า มีทั้งแผงร้านค้าให้เช่ากล้องส่องทางไกล ทั้งคนเดินเร่ขายใบโปรแกรม คนเก่าคนแก่เล่าว่า มีแม่ค้าที่เปิดแผงให้เช่ารองเท้าด้วย เพราะที่นี่ไม่อนุญาตให้ลากรองเท้าแตะเข้ามา เพื่อความเป็นสุภาพชนนั่นเอง
แต่ภาพความคึกคักนั้นคงจะกลายเป็นตำนาน อย่างที่ทราบกันว่าพื้นที่แห่งนี้ต้องส่งคืนให้สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ภายในปลายปี 2561 นี้
เริ่มที่ด้านหลังอัฒจรรย์ ส่วนนี้จะเป็นพื้นที่ของม้าและบุคคลที่เกี่ยวข้องใช้เตรียมตัวก่อนและหลังการแข่งขัน อาคารคอกม้า 2 ชั้นนี้รองรับจำนวนม้าแข่งได้เยอะมาก กั้นเป็นคอกม้าหลายคอก และมีส่วนอาบน้ำของม้า ทำทางลาดขึ้นลงไว้เป็นระเบียบเรียบร้อยมาก ถัดไปใกล้ๆ ประตูที่ม้าจะลงสู่สนามหญ้า จะมีลานทรายเล็กที่มีอาคารรูปวงกลมตรงกลางเรียกว่า สนามเดินวน เพื่อให้ตรวจความพร้อมของม้าและจ๊อกกี้ เป็นอาคารที่สร้างอย่างเรียบง่ายแต่มีสัดส่วนที่สวยงามมีเสน่ห์ยิ่งนัก
อัฒจรรย์ของสนามม้านางเลิ้งสวยงามตั้งแต่หลังคา สร้างจากคอนกรีตกินพื้นที่ขนาดใหญ่กว่า 8,000 ตารางเมตร ด้วยการออกแบบหลังคาให้โค้งเป็นลอนๆ จึงแข็งแรงมากและสามารถยื่นออกไปคลุมบริเวณที่นั่งได้หมด คานคอนกรีตที่ยื่นออกไป 40 เมตร ทำให้บนอัฒจรรย์มีร่มเงา ไม่ร้อน และไม่มีเสาใดๆ มาบังตา นอกเหนือจากนี้นี่เป็นหลังคาคอนกรีตเสริมแรง (Reinforced Concrete) ยุคแรกๆ ของเมืองไทย ที่นี่สร้างมาก่อนกรีฑาสถาน หรือสนามกีฬาแห่งชาติถึงยี่สิบกว่าปี แต่โครงสร้างทางวิศวกรรมนับว่ากินขาดนัก เป็นสถาปัตยกรรมที่สมควรมาดูด้วยตาตัวเองสักครั้ง
