เดินฝ่าลมหนาว เข้ากระท่อมอิกลู โดดเด้งดึ๋งบนผืนป่าไทกา โพกผ้าขี่อูฐกลางทะเลทราย เที่ยวชมใบไม้เปลี่ยนสี เงี่ยหูฟังบทสนทนาจากผืนป่า ท้าความสูงเหนือยอดน้ำตก

กิจกรรมทั้งหมดนี้คุณทำได้ภายในวันเดียวที่ ‘พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า’ แหล่งเรียนรู้แห่งใหม่ที่จัดแสดงชีวนิเวศทั่วโลกแบบเสมือนจริงไว้ในที่เดียว

พิพิธภัณฑ์พระรามเก้าเป็นพิพิธภัณฑ์ใหม่ในเครือองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) สร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านนิเวศวิทยาและสิ่งแวดล้อมที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งของโลก และสร้างความตระหนักรู้ในการใช้ชีวิตร่วมกับธรรมชาติอย่างยั่งยืน ผ่านการศึกษาวิธีการทรงงานและการคิดแก้ปัญหาตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ของพระองค์

การจัดแสดงแบ่งเป็น 3 โซนหลัก คือ Our Home, Our Life และ Our King

โซน Our Home

ก่อนเข้าไปสำรวจชีวนิเวศทั้ง 7 เราจะได้ทำความรู้จักกับโลกที่เป็นบ้านของเรากันก่อนที่โซน Our Home โดยมีไฮไลต์อยู่ที่โดมฉายภาพยนตร์ Big Bang ที่เราจะได้นอนแหงนหน้าดูความเป็นมาและการเปลี่ยนผ่านของบ้านหลังนี้ตั้งแต่จุดกำเนิดมาจนถึงปัจจุบัน ด้านนอกโดมจัดแสดงนิทรรศการวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ตั้งแต่สิ่งมีเซลล์เดียวไปจนถึงไดโนเสาร์และการสูญพันธุ์ครั้งยิ่งใหญ่ พร้อมตั้งคำถามว่าเป็นไปได้หรือไม่ที่มนุษย์อย่างพวกเราจะต้องพบกับการสูญพันธุ์ครั้งต่อไป

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่ พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า
ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่ พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

ถัดไปข้างๆ ไดโนเสาร์ จัดแสดงหุ่นมนุษย์ยุคต่างๆ ฝีมือปั้นจากช่างคนไทย มีความละเอียดสมจริงและถูกต้องตามข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ ถือเป็นคอลเลกชันหุ่นมนุษย์โบราณที่สมบูรณ์และอัพเดตมากที่สุดในโลก หากใครยังจำหุ่นมนุษย์ออสตราโลพิเทคัส อะฟาเรนซิส หรือป้าลูซี่แห่งตึกลูกเต๋า (พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์) ได้ อาจพอเปรียบเทียบได้ว่าหุ่นป้าลูซี่เวอร์ชันอัพเดตข้อมูลใหม่นี้มีอะไรแตกต่างไปจากเมื่อ 20 ปีที่แล้วบ้าง

หุ่นมนุษย์ออสตราโลพิเทคัส อะฟาเรนซิส หรือป้าลูซี่

โซน Our Life

โซนนี้จะพาทุกคนออกเดินทางสำรวจโลกในสภาพภูมิประเทศและภูมิอากาศแบบต่างๆ เริ่มต้นที่ขั้วโลกใต้หรือเขตแอนตาร์กติกาอันหนาวเหน็บ (Antarctica) ผู้ชมจะได้สัมผัสประสบการณ์เดินผ่านอุโมงค์ลมความเร็ว 60 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ซึ่งเป็นสภาพอากาศจริงๆ ที่เราต้องเจอหากมีโอกาสไปเยือนขั้วโลกใต้

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่ พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า
ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่ พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

หลังจากเดินไปตามทางเดินที่แสงเหนือนำทางไปก็จะพบกับโซนขั้วโลกเหนือหรือเขตอาร์กติก (Arctic) เด็กๆ สามารถทดลองสร้างกระท่อมอิกลูเหมือนอย่างชาวอินูอิต ชนเผ่าที่อาศัยอยู่ในขั้วโลกเหนือซึ่งเป็นผู้ได้รับผลกระทบโดยตรงจากภาวะโลกร้อนและปรากฏการณ์แผ่นน้ำแข็งละลาย

ทั่วทั้งโซน Our Life ยังมีการใส่ลูกเล่นที่ให้เด็กๆ รับบทเป็น ‘นักสำรวจธรรมชาติ’ โดยจะมีหน้าจอสัมผัสที่ออกแบบมาให้เหมือนกล้องส่องสัตว์กระจายตัวอยู่ทั่วโซนชีวนิเวศทั้ง 7 เราสามารถหมุนหน้าจอไปยังสัตว์ที่ต้องการศึกษา และกดดูข้อมูลของสัตว์ตัวนั้นๆ ได้ ทั้งข้อมูลถิ่นที่อยู่อาศัย อาหาร และพฤติกรรม

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่ พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

การเล่าเรื่องของนิทรรศการหลังจากนี้เป็นการเดินทางจากทิศเหนือไล่ลงสู่ทิศใต้ นำพาพวกเราไปสู่เขตพื้นที่ที่อบอุ่นขึ้นเรื่อยๆ ในโซนถัดไปคือชีวนิเวศทุนดรา (Tundra) เป็นเขตที่สภาพอากาศยังคงหนาวเย็นแต่มีความอบอุ่นบ้างในช่วงเวลาสั้นๆ ของปี ทำให้เราสามารถพบเห็นสิ่งมีชีวิตเขตหนาวและมนุษย์เผ่าต่างๆ มากขึ้น

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่ พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

ถัดจากทุ่งน้ำแข็งทุนดรา เราจะเริ่มเห็นสีเขียวจากต้นสนอันเป็นสัญญาณของความอบอุ่นที่โซนไทกา (Taiga) จำลองป่าสนเขตหนาวที่เต็มไปด้วยสีสันของชีวิต ถือเป็นชีวนิเวศบนบกที่ใหญ่ที่สุดในโลก ราว 1 ใน 3 ของป่าไทกาปกคลุมไปด้วยมอส พื้นดินจึงมีความอ่อนนุ่ม หากอยากรู้ว่านุ่มแค่ไหนที่นี่เขาก็มีการจำลองพื้นดินของป่าไทกาให้ลองกระโดดเล่นได้ด้วย

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่ พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า
ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า
ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

ออกจากป่าสนเราก็จะได้พบกับชีวนิเวศแบบสุดโต่งอีกรูปแบบหนึ่ง นั่นก็คือ ทะเลทราย (Desert) ความแห้งแล้งในเขตนี้ทำให้สิ่งมีชีวิตทั้งหลายต้องปรับตัวเพื่อความอยู่รอด ส่วนที่ห้ามพลาดในโซนนี้คือการสัมผัสประสบการณ์ใช้ชีวิตในทะเลทรายผ่านภาพยนตร์สี่มิติ นอกจากนี้ เราขอแนะนำว่าถ้าอยากเที่ยวที่นี่ให้สนุก อาจจะต้องก้มๆ เงยๆ สักเล็กน้อย เพราะเขาซ่อนรายละเอียดไว้ตามจุดต่างๆ ที่หากเราหาเจอก็จะช่วยให้การสำรวจธรรมชาติในคราวนี้มีอรรถรสมากยิ่งขึ้น

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

กลับเข้าสู่ความเขียวชอุ่มอีกครั้งที่เขตอบอุ่น (Temperate) เพียงก้าวเข้ามาที่โซนนี้ เด็กๆ หลายคนคงจะกรีดร้องด้วยความตื่นเต้นเมื่อพบกับต้นโอ๊คยักษ์ ที่ออกแบบทางเดินให้เด็กๆ ขึ้นไปเดินเล่นและไถลสไลเดอร์ลงมาได้อย่างปลอดภัย บริเวณโดยรอบจัดแสดงพืชพรรณและสิ่งมีชีวิตหลากหลายตาม 4 ฤดูกาล มีต้นซีคัวยายักษ์จำลองที่ทำให้เด็กๆ เห็นภาพว่าต้นไม้ในป่าที่อุดมสมบูรณ์อย่างแท้จริงมันจะใหญ่โตได้สักแค่ไหน

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

ในที่สุดก็มาถึงโซนคุ้นเคยของคนไทย นั่นก็คือ เขตร้อน (Tropical) ด้านหน้าทางเข้ามีรูปปั้นชนเผ่าเขตร้อน ที่หากเราเดินเข้าไปใกล้ๆ ก็จะได้ยินเสียงพวกเขาคุยพูดคุยกับเราด้วย!

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

จากตำแหน่งบริเวณเส้นศูนย์สูตรทำให้เขตร้อนเป็นชีวนิเวศที่ได้เปรียบเขตอื่นๆ มากที่สุด เพราะมีน้ำฝนและแสงแดดตลอดทั้งปี ทำให้มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง ทั้งพืช สัตว์ และชนเผ่า ต่างมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวแตกต่างกันไปตามภูมิประเทศ นี่จึงเป็นอีกโซนหนึ่งที่ถือได้ว่ามีสีสันมากที่สุดในนิทรรศการ นอกจากขบวนพาเหรดสัตว์ที่คอยต้อนรับเราตรงทางเข้าแล้ว ภายในยังมีกิจกรรมให้ลองทำอีกมากมาย อย่างการลองฟังภาษาพูดของชนเผ่าที่เราอาจไม่เคยรู้จักมาก่อน และการลองซ่อนตัวในป่าด้วยชุดลายพรางจากธรรมชาติที่พรางได้แนบเนียนยิ่งกว่าชุดทหารชุดไหนๆ

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า
ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

แน่นอนว่าในฐานะพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาเพื่อปัจจุบันและอนาคต นอกจากจะจัดแสดงความงดงามอันน่ามหัศจรรย์ของธรรมชาติไว้อย่างครบถ้วน พิพิธภัณฑ์พระรามเก้าก็ยังไม่ลืมที่จะคอยเตือนพวกเราด้วยว่าแท้จริงแล้วโลกธรรมชาติของจริงข้างนอกพิพิธภัณฑ์อาจไม่สวยงามอย่างที่เคยเป็นมาอีกต่อไป ภาพฝาขวดพลาสติกในรังนกหรือคลื่นขยะในมหาสมุทร อาจทำให้ใครหลายคนฉุกคิดได้ว่าตัวการที่ทำลายธรรมชาติที่สวยงามเหล่านี้ไม่ใช่ใครอื่นไกล แต่เป็นมนุษย์อย่างพวกเรานี่เอง

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

ต้นทุนทางธรรมชาติที่สำคัญสำหรับมนุษย์ไม่ได้มีเพียงแค่ป่าไม้เท่านั้น ในโซนดินและน้ำ (Soil and Water) มีการแสดงตัวอย่างดินจากทั่วประเทศไทย และจำลองการเดินทางของน้ำและหลักการบริหารจัดการน้ำของชุมชนบางกะเจ้าและคลองลัดโพธิ์มาสาธิตให้ดูด้วย

โซน Our Life

ก่อนจะจบโซน Our Life อย่าลืมแวะชมภูมินิเวศของประเทศไทยทั้ง 23 ประเภท สะท้อนให้เห็นถึงความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย ที่ต้องพูดว่าเกือบจะสมบูรณ์แบบหากไม่มีตู้คอนเทนเนอร์สีแดงวางตั้งไว้อยู่กลางห้อง! ถ้าอยากรู้ว่าในตู้นี้มีอะไรคงต้องตามไปดูกันเอง บอกได้แต่เพียงว่ามันคือความจริงที่น่าเศร้าของผืนป่าเมืองไทยที่พวกเราต้องช่วยกันแก้ไข หากอยากจะเห็นเมืองไทยคงความอุดมสมบูรณ์ไว้เหมือนอย่างที่เคยเป็น

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า
ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

การจัดแสดงในส่วนนี้นอกจากมีส่วนนิทรรศการแล้วยังจำลองป่า 4 ประเภท ได้แก่ ป่าดิบเขา ป่าเต็งรัง ป่าดิบชื้น และป่าพรุ รวมไปถึงน้ำตกความสูง 18 เมตรไว้ในโถงอาคารด้วย สำหรับด้านนอกอาคารมีการจำลองพื้นที่ชุ่มน้ำซึ่งเป็นระบบนิเวศของทุ่งรังสิตไว้ให้เราได้ศึกษาอย่างใกล้ชิด ส่วนไฮไลต์ของโซนนี้คือการชมวิวจากระเบียงกระจกเหนือน้ำตก ที่อาจทำให้ใครหลายคนขาสั่นไปบ้างไม่มากก็น้อย

ออกสำรวจ 7 ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รอบโลกได้ในวันเดียวที่พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า

โซน Our King

หลังจากเดินเล่นในป่าให้ฉ่ำปอดกันไปแล้วก็จะเข้าสู่โซนสุดท้ายนั่นก็คือ Our King นำเสนอหลักคิดและวิธีการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ผู้ทรงนำการค้นหาคำตอบตามกระบวนการทางวิทยาศาสตร์มาศึกษาระบบนิเวศของประเทศไทยจนเข้าพระทัยอย่างถ่องแท้ เพื่อทรงแก้ปัญหาให้กับราษฎรทั่วประเทศไทย นับได้ว่าทรงเป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญในการพัฒนาสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย อีกทั้งสร้างความตระหนักรู้ในการอนุรักษ์ธรรมชาติให้กับคนไทยมาตลอด 70 ปีแห่งการครองราชย์

 Our King
 Our King

หลังเปิดให้เข้าชมเพื่อทดสอบระบบแล้ว พิพิธภัณฑ์พระรามเก้าจะเปิดเต็มรูปแบบอีกครั้งในช่วงปลายปีนี้ หากใครวางแผนจะมาเที่ยวที่นี่ขอแนะนำให้เผื่อเวลาไว้เต็มวันเลยจะดีที่สุด เพราะนิทรรศการกินพื้นที่กว้างขวางมาก หรือหากมีเวลาเหลือก็สามารถแวะเที่ยวพิพิธภัณฑ์อื่นๆ ในเครือได้เช่นกัน

Facebook พิพิธภัณฑ์พระรามเก้า อพวช. RAMA9 MUSEUM

Writer & Photographer

Avatar

Museum Minds

ทีมที่ปรึกษาเฉพาะทางด้านปฏิบัติการพิพิธภัณฑ์แห่งแรกของประเทศไทย รับปรึกษาปัญหาหัวใจ (และคอลเล็กชัน และการสร้างสื่อศึกษา และวิเคราะห์ผู้เข้าชม และทำแบบประเมินนิทรรศการ) ให้มิวเซียมทั่วราชอาณาจักร