สิ่งที่มองเห็น เสียงที่ได้ยิน สัมผัสของการแกะกล่อง ประสบการณ์เหล่านี้ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของบรรจุภัณฑ์สินค้าที่พบอยู่ตลอดเวลาไปห้างร้านต่าง ๆ

ถ้าหากผลิตภัณฑ์ที่ห่อหุ้มข้างในเป็นสิ่งที่สำคัญแต่พูดอะไรไม่ได้ เปลือกนอกของผลิตภัณฑ์นั่นแหละที่จะพูดแทน

ทุกวันนี้ การออกแบบบรรจุภัณฑ์กลายเป็นส่วนสำคัญในการทำการตลาดอย่างไม่ต้องสงสัย และเป็นสื่อเพียงไม่กี่ชนิดที่จะได้มีปฏิสัมพันธ์กับลูกค้า ในยามที่ลูกค้าลองเปิด ลองดม ลองใช้ ลองกิน บรรจุภัณฑ์จึงไม่ได้ทำหน้าที่เพียงสื่อสารกับลูกค้าอย่างเดียว แต่ยังมอบประสบการณ์ที่ดีให้กับลูกค้า และมีผลต่อยอดขายที่เพิ่มขึ้นอีกด้วย

หากเราย้อนกลับไปเมื่อ 16 ปีที่แล้ว วงการออกแบบบรรจุภัณฑ์ไทยไม่ได้เป็นเช่นวันนี้ ในยุคนั้นการออกแบบบรรจุภัณฑ์เป็นเรื่องใหม่ และเป็นขั้นตอนที่ไม่ได้รับความสำคัญมากนัก

จากส่วนประกอบที่คนไม่ให้ความสำคัญ สิ่งที่พาวงการออกแบบบรรจุภัณฑ์ไทยมาถึงจุดนี้ได้ ไม่ใช่เพียงการรอเวลาให้โลกพัฒนาขึ้นเท่านั้น แต่ยังมีเบื้องหลังของผู้คนที่ตั้งใจปลุกปั้นสร้างวงการนี้ขึ้นมาด้วยอุดมการณ์อันแน่วแน่

Prompt Design บริษัทออกแบบมือรางวัลที่ใช้เวลา 16 ปี ทำให้คนเห็นความสำคัญของแพ็กเกจจิ้ง

คอลัมน์ The Entrepreneur คราวนี้ เรามีนัดหมายพิเศษกับ แชมป์-สมชนะ กังวารจิตต์ ผู้ก่อตั้งและ Executive Creative Director ของ Prompt Design ผู้บุกเบิกวงการออกแบบบรรจุภัณฑ์ไทยอย่างจริงจังรายแรก และทำให้บรรจุภัณฑ์เป็นมากกว่าหีบห่อสินค้า

ณ วันนี้ Prompt Design คือผู้อยู่เบื้องหลังการออกแบบบรรจุภัณฑ์ของแบรนด์ในท้องตลาดมากมายกว่า 15,000 ชิ้น มีทั้งผลงานการออกแบบใหม่ตั้งแต่ต้น ไปจนถึงการปรับภาพลักษณ์แบรนด์ให้ทันสมัยมากยิ่งขึ้น เพื่อแก้ปมปัญหาบางประการด้วยการออกแบบบรรจุภัณฑ์ อย่างบรรจุภัณฑ์กาแฟดอยช้างที่กวาดไปได้ถึง 6 รางวัล น้ำตาลมิตรผล มีทซีโร่ น้ำอ้อยไร่ไม่จน ซอสพริกศรีราชาพานิช ยาธาตุน้ำขาวตรากระต่ายบิน และอีกมากมาย

ออกสตาร์ท

จุดเริ่มต้นจริง ๆ ของ Prompt Design ต้องย้อนกลับไปตอนที่แชมป์เรียนทางด้านการออกแบบ จากสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง จากการสังเกตตัวเอง วิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์นั้นเป็นสิ่งที่เขาทำได้ดีมาโดยตลอด จนกวาดรางวัลในตอนเรียนไปถึง 15 รางวัล

หลังเรียนจบ เขาตัดสินใจเข้าทำงานที่บริษัทออกแบบแห่งหนึ่งของอาจารย์

เมื่อยังค้นหาที่ทางของตัวเองไม่เจอ เขาจึงเริ่มต้นจากการช่วยที่บ้านทำกิจการอู่รถยนต์ 

Prompt Design บริษัทออกแบบมือรางวัลที่ใช้เวลา 16 ปี ทำให้คนเห็นความสำคัญของแพ็กเกจจิ้ง

“แต่เรารู้สึกเคว้งคว้าง ระหว่างนั้นรับทำฟรีแลนซ์อยู่บ้าง ถ้าอย่างนั้นก็เปิดบริษัทแล้วกัน ก็เลยขึ้นไปชั้นสอง เคาะห้องพี่สาวบอกว่าจะเปิดบริษัท ทำอย่างไรดี พี่สาวเปิดประตูมาบอกว่า เปิดบริษัทใหม่ทำไม ใช้บริษัทพี่สิ เราเลยคิดชื่อ Prompt Design พร้อมดีไซน์มาจากพร้อมที่แปลว่า ทันที แล้วก็เป็นเป็นเสียงเดียวกันกับ Prompt ของฝรั่ง ซึ่งก็แปลว่า ทันที เหมือนกัน”

แม้ว่างานเล็ก ๆ น้อย ๆ จะพอช่วยให้แชมป์ซึ่งเป็นพนักงานเพียงคนเดียวของบริษัทเลี้ยงดูตัวเองได้ แต่เขามองว่านี่ไม่ใช่ความมั่นคงในระยะยาว 

“เราจำเป็นต้องออกไปหางาน ในเวลานั้น การออกแบบบรรจุภัณฑ์เป็นสิ่งที่ใหม่มาก ๆ คนมักจะถามว่าต้องออกแบบด้วยเหรอ โรงพิมพ์ก็พอออกแบบได้นี่ ฟรีด้วย เราเลยไม่ได้งาน หรือถ้าทำ ส่วนใหญ่เขาจะจ้างผ่านเอเจนซี่โฆษณาซึ่งทำหมดทุกอย่าง เราก็ไม่มีงานเพราะว่าเขามีเอเจนซี่โฆษณาอยู่แล้ว บริษัทเฉพาะทางนี้เลยลำบากมากในการเริ่มต้น ไม่มีงานอยู่พักหนึ่งเลย ทำตัวเองปวดเศียรเวียนเกล้าไปหมด”

ทางออกที่แชมป์เลือก ณ เวลานั้น คือการวางรากฐานโดยสร้างคอนเนกชันระยะยาวให้แก่บริษัทเพื่อสร้างความมั่นคง โดยอาศัยเครือข่ายจากพี่สาวที่ทำงานอยู่ในบริษัทข้ามชาติ ซึ่งพอจะเป็นรายได้หลักเลี้ยงบริษัทเล็ก ๆ ไปได้

แต่ความตั้งใจของแชมป์ไม่ได้หยุดอยู่แค่นั้น

Prompt Design บริษัทออกแบบมือรางวัลที่ใช้เวลา 16 ปี ทำให้คนเห็นความสำคัญของแพ็กเกจจิ้ง

เชื่อมั่น

เมื่อตลาดยังไม่มีความต้องการ ถ้ายังอยากเติบโต สิ่งที่ต้องทำคือการเปลี่ยนวิธีคิดของผู้บริโภคและเจ้าของแบรนด์ในภาพกว้างระดับประเทศ ซึ่งมองเผิน ๆ อาจจะเกินกำลังของคนคนเดียว

“ผมเป็นสายงานประกวดในสมัยเรียนอยู่แล้วเป็นทุนเดิม ผมเลยอยากทำงานประกวดขึ้นมา โดยคิดกับทางน้อง ๆ นักออกแบบในทีม ใช้ศาสตร์ที่เรียนมาทางด้านการออกแบบบรรจุภัณฑ์เสื้อยืด ทั้งที่จริง ๆ แล้วเสื้อยืดไม่ต้องมีบรรจุภัณฑ์ก็ได้ ปรากฏว่าพอส่งไปประกวดแล้วได้รางวัล เป็นรางวัลแรกของประเทศไทย เราก็บินไปรับรางวัลที่ต่างประเทศ คราวนี้ก็เริ่มมีสื่อสนใจแล้วเผยแพร่เรื่องของเรา” 

นอกจากนี้ ในปีเดียวกัน แชมป์ยังได้ทำงานให้กับลูกค้ารายหนึ่งของไทย ซึ่งผลงานนั้นก็ได้รับรางวัลที่ 1 อีกเช่นกัน

“ถ้าเปรียบเทียบก็เหมือนมิสยูนิเวิร์สกับมิสแกรนด์ แต่เราได้ทั้งสองงาน เหมือนเราเป็นนางงามสองที่ มันเลยทำให้คนค่อย ๆ เห็นความสำคัญ เริ่มมีงานบรรยายอย่างต่อเนื่อง จนคนเริ่มรู้จักแล้ว” 

และเขาก็ยังทำได้ดีอย่างต่อเนื่อง จนได้รางวัลถึง 3 ปีซ้อน ในช่วงปี 2010 – 2012

Prompt Design บริษัทออกแบบมือรางวัลที่ใช้เวลา 16 ปี ทำให้คนเห็นความสำคัญของแพ็กเกจจิ้ง

ในปี 2013 เป็นช่วงเวลาที่พีกที่สุด แชมป์ได้รับเชิญไปเป็นกรรมการตัดสินการแข่งขันงานออกแบบในระดับโลก ภาระที่ยิ่งใหญ่มาพร้อมกับความกดดันที่หนักหน่วงเสมอ เขาใช้เวลาถึง 1 ปีในการทำการบ้านและหาความรู้ จนก้าวเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของวงการออกแบบบรรจุภัณฑ์ได้ในที่สุด

เป็นระยะเวลา 16 ปีที่แชมป์เดินหน้าทำงานประกวดอย่างต่อเนื่อง จน ณ ตอนนี้ได้รับรางวัลไปกว่า 139 รางวัล และในจำนวนนั้น ยังได้รางวัล Best of the Best ไปถึง 12 ครั้ง ทั้งยังได้รับการจัดอันดับให้บริษัท Promt Design อยู่ในอันดับที่ 15 ของโลก จากกว่า 1,000 บริษัททั่วโลกในด้านการออกแบบบรรจุภัณฑ์

“หลายคนถามว่าทำไปทำไม หนึ่ง เมื่อก่อนเราทำเพื่อสื่อให้รู้ว่าบรรจุภัณฑ์เป็นเรื่องสำคัญ วันนี้เป็นยุคที่คนให้ความสำคัญแล้ว ถามว่าหยุดทำได้ไหม หยุดทำไม่ได้ครับ เป้าหมายของผมคือการทำให้ชาวต่างชาติเห็นว่าดีไซน์บรรจุภัณฑ์ของไทยดี เหมือนกับที่คนไทยชอบพูดกันว่าญี่ปุ่นทำแพ็กเกจจิ้งได้ดี 

“เราอยากจะเปลี่ยนวิธีคิดแบบนั้น ยากไหม น่าจะใช้ทั้งชีวิตในการทำ เราพยายามทำให้คำว่าไทยแลนด์ไปอยู่ระดับโลกในทุก ๆ ปี และให้ทุก ๆ เวทีมีคำนี้ มีแค่ครั้งเดียวจะไปเปลี่ยนวิธีคิดได้ยังไง มันก็ต้องมีอย่างต่อเนื่อง นี่คืออุดมการณ์”

Prompt Design บริษัทออกแบบมือรางวัลที่ใช้เวลา 16 ปี ทำให้คนเห็นความสำคัญของแพ็กเกจจิ้ง
Prompt Design บริษัทออกแบบมือรางวัลที่ใช้เวลา 16 ปี ทำให้คนเห็นความสำคัญของแพ็กเกจจิ้ง

ผู้นำที่แตกต่าง

เคล็ดลับที่ทำให้แชมป์สร้างสรรค์ผลงานที่โดดเด่นออกมาได้อย่างต่อเนื่อง คือการพัฒนาอย่างสม่ำเสมอ 

ย้อนกลับไปในสมัยเรียน มีครั้งหนึ่งที่เขาได้รับรางวัลชนะเลิศระดับเอเชียมา ในขณะที่ทุกคนชื่นชมเขา คุณพ่อของแชมป์กลับบอกว่า 

“ก็เท่านั้นแหละ คุณชนะปีนี้ คุณอาจจะได้รางวัลที่หนึ่งก็จริง แต่ปีหน้าจะบอกว่าคุณคือของจริงหรือเปล่า ถ้าคุณได้อีกปีหนึ่ง แสดงว่าคุณคือโคตรของจริง ถ้าคุณได้ติดต่อกันต่อเนื่อง แสดงว่าคุณเก่งสุดในอุตสาหกรรมนี้แล้ว

“นี่คือสิ่งที่คุณพ่อสอนในห้วงเวลาที่ผมดีใจที่สุด มันเลยฝังหัว เอาไม่ออก เพราะฉะนั้น ทุกครั้งที่พ่ายแพ้ จะได้ยินเสียงคุณพ่อในหัว มันทำให้เราพยายามมากขึ้นอีก ผิดหวังอีกก็ต้องทำมากขึ้นอีก ทำให้เราสู้ไปเรื่อย ๆ”

การเป็นน้ำที่ไม่เคยเต็มแก้ว หรือแก้วน้ำของแชมป์นั้นขยายใหญ่ได้แบบไม่มีวันสิ้นสุดนั้น ไม่ได้แค่ทำให้เขาเอาชนะการประกวดต่าง ๆ ได้เท่านั้น แต่ยังทำให้ Prompt Design กลายเป็นเสมือนผู้นำทางความคิดของวงการอีกด้วย

หลายคนคงเคยได้ยินเครื่องมือทางความคิดอย่าง Business Model Canvas ซึ่งเป็น Framework ที่เอาไว้ใช้สร้างโมเดลธุรกิจ ส่วนแชมป์สร้างแนวคิด Differentiation Checklist™ ของตนเองมาใช้

Differentiation Checklist™ คือการนำสินค้าของตัวเองมาเปรียบเทียบกับแบรนด์คู่แข่งใน 8 ด้าน ได้แก่ สี กราฟิก สารที่ต้องการสื่อไปยังผู้บริโภค ประโยชน์ใช้สอย รูปร่าง วัตถุดิบ ความ Interactive และการผลิต เพื่อวิเคราะห์และสร้างจุดเด่นที่เหนือชั้นยิ่งกว่า ในขณะเดียวกันก็แบ่งปันวิธีคิดให้องค์กรอื่น ๆ

ไม่กลัวว่าคนอื่นจะเอาอาวุธของเราไปใช้แล้วกลับมาชนะเราเหรอ – เราถาม

“ไม่กลัวครับ เพราะเราก็คิด Know-how อื่น ๆ ด้วย ต้องจำไว้ โทรศัพท์มือถือที่ออกมาก็ไม่ดีเสมอถูกไหม มันจะมีเวอร์ชันใหม่ ๆ ก็เหมือนกัน เราเอาเครื่องมือหรือดาบไปให้เขาใช้ เราก็สร้างดาบพิเศษของเรา ถ้าวันหนึ่งเราสร้างดาบพิเศษขึ้นมาได้ ก็เอาดาบพิเศษไปให้เขา แล้วเราก็สร้างดาบพิเศษขึ้นมาใหม่อีก” แชมป์ตอบ

การเป็นทั้งผู้นำทางความคิดและผู้นำด้านประสบการณ์ ทำให้แชมป์พา Prompt Design ขึ้นมาอยู่ในจุดที่ถือว่า เป็นบริษัทชั้นนำด้านการออกแบบบรรจุภัณฑ์อย่างเต็มตัว

เบื้องหลัง Prompt Design ผู้บุกเบิกวงการออกแบบบรรจุภัณฑ์ไทยรายแรก ที่มีเป้าหมายให้คนเห็นความสำคัญของแพ็กเกจจิ้ง

ลงรายละเอียด

“Core Value เรื่องที่หนึ่งคือ เราได้รับการยอมรับจากองค์กรเกือบทุกองค์กรในโลก ว่าเรามีความสามารถ มีความคิดสร้างสรรค์ มีรางวัลมากมาย 

“สองคือ เราบริการลูกค้าได้ดี เพราะลูกค้าให้เกียรติเรา ไว้วางใจเราในการทำงานสนุก ๆ อีกทั้งลูกค้าก็เป็นเสมือนครูคนหนึ่งของเรา

“สาม ผมว่าราคาเราไม่ได้โหดเหี้ยมจนเกินไป แพงไหม แพง แต่คิดว่าเมื่อเปรียบเทียบกับผลงานแล้วเกินคุ้มค่า”

ในการออกแบบบรรจุภัณฑ์ครั้งหนึ่ง แชมป์จะถามลูกค้าอย่างละเอียดเสมอ เพื่อสร้างสรรค์บรรจุภัณฑ์ที่เหนือชั้นตามโจทย์ของลูกค้า ไม่ว่าจะเป็นพื้นเพของลูกค้าว่าเคยทำอาชีพอะไรมาก่อน ไปจนถึงคำถามเกี่ยวกับเครื่องจักรต่าง ๆ ภายในโรงงาน ในขณะที่ยังคงยึดผู้บริโภคเป็นศูนย์กลาง

“ผมจะถามหลายอย่างเรื่อง หนึ่ง คือเรื่องของตัวลูกค้าเอง สอง เรื่องตัวผลิตภัณฑ์และสิ่งแวดล้อมผลิตภัณฑ์ของเขา สาม ผมจะถามเรื่องคู่แข่ง เพราะเขาไม่ได้ทำขายคนเดียว สี่ เป็นเรื่องกลุ่มเป้าหมายของเขา และห้า ราคาของเขาที่ตั้งอยู่มันสมเหตุสมผลแล้วหรือไม่”

ในการออกแบบ แชมป์จะคำนึงถึงทั้งเรื่องจุดเด่นของผลิตภัณฑ์และสิ่งที่ผู้บริโภคต้องการ เช่น บรรจุภัณฑ์กาแฟดอยช้างที่นอกจากปรับโลโก้ให้ทันสมัยยิ่งขึ้นตามหลักการ เขายังเล็งเห็นว่าการนำรูปเกษตรกรมาใส่ในฉลากนั้น นอกจากช่วยเพิ่มยอดขาย เล่าเรื่องราว และเสริมภาพจำที่ดีแล้ว ยังสามารถช่วยทำให้เกษตรกรมีความเป็นปึกแผ่น กลมเกลียวมากขึ้นอีกด้วย ตรงนี้เองบรรจุภัณฑ์กาแฟดอยช้างจึงได้รับรางวัลจาก 6 สถาบันทั่วโลก ซึ่งกรรมการระดับโลกชมว่า “คุณสามารถนำแนวคิด Unity ที่ไม่ใช่หน้าที่หลักของบรรจุภัณฑ์มาใช้งานได้อย่างเข้าใจภาพรวมของธุรกิจเกษตรได้อย่างยอดเยี่ยม”

อีกตัวอย่างก็คือบรรจุภัณฑ์ข้าวศรีแสงดาว ข้าวพรีเมี่ยม ณ ทุ่งกุลาร้องไห้ ที่ได้รับการรับรองจากสถาบัน Geographical Indication (GI) ของยุโรป “ตัวนี้เรียกว่าเป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ที่ภาคภูมิใจของวงการข้าวไทยเลยก็ว่าได้ ที่ทำให้ข้าวสารหนึ่งกิโลกรัม สามารถขายส่งออกได้ถึงถุงละสองร้อยบาท การเลือกสร้างบรรจุภัณฑ์โดยใช้วัสดุแกลบเหลือใช้ในอุตสาหกรรม เป็นแนวทางที่่ต่างชาติชื่นชอบมาก ๆ อีกทั้งถ้าใช้เสร็จแล้ว ยังนำมาดัดแปลงทำเป็นกล่องใส่ทิชชูได้ด้วย เป็นการสร้างชีวิตใหม่ให้กับเศษวัสดุเหลือทิ้งได้ถึงสามครั้งด้วยกัน ทำให้สร้างประวัติศาสตร์คว้ารางวัลการออกแบบบรรจุภัณฑ์โลกไปมากถึงสิบหกรางวัลเลยทีเดียว”

ถึงแม้ว่า Prompt Design จะเป็นบริษัทออกแบบบรรจุภัณฑ์หรือสิ่งที่มาห่อหุ้มสินค้า แต่สำหรับบริษัทเอง การไม่มีกรอบหรือสไตล์ที่ชัดเจนกลับเป็นสิ่งที่ดีที่สุด เพราะ Prompt Design ต้องพร้อมที่จะดีไซน์ทุกอย่าง

“การที่เราไม่ได้มีสไตล์บางอย่าง ไม่ได้มีบุคลิกบางอย่าง คือสิ่งที่เหมาะสมที่สุดสำหรับเรา ถ้าเรามีสไตล์ว่าชอบทำงานหวาน ๆ ถ้ามีลูกค้าเป็นเครื่องดื่มชูกำลังมาก็ทำไม่ได้แน่ เพราะฉะนั้น เราต้องทำทุกสไตล์เป็น เราต้องทำทุกอย่างที่เป็นการตอบโจทย์ ผมว่านี่คือสิ่งที่เราเป็น”

ไปให้ถึงฝัน

เมื่อพูดถึงอนาคต นักธุรกิจอาจจะนึกถึงตัวเลข รายได้ หรือขนาดของบริษัทเป็นอย่างแรก ๆ แต่ที่ Prompt Design วิสัยทัศน์ของแชมป์ไม่ใช่แบบนั้น

“อะไรที่ผมสามารถสร้างชื่อเสียงให้ประเทศในด้านนี้ได้ ผมจะทำ” เป็นคำพูดสั้น ๆ แต่ฟังแล้วเรารู้สึกถึงความหนักแน่นในทันที

เบื้องหลัง Prompt Design ผู้บุกเบิกวงการออกแบบบรรจุภัณฑ์ไทยรายแรก ที่มีเป้าหมายให้คนเห็นความสำคัญของแพ็กเกจจิ้ง

นี่คือเบื้องหลังที่ทำให้แชมป์สร้างสรรค์ผลงานที่เหนือชั้นอย่างสม่ำเสมอ จนบุกเบิกและสร้างความสำคัญในสายตาผู้คนให้แก่วงการออกแบบบรรจุภัณฑ์ไทยจากเกือบศูนย์เมื่อ 16 ปีที่แล้ว สู่ Prompt Design ที่กลายมาเป็นผู้นำทั้งความคิดและบริษัทออกแบบบรรจุภัณฑ์ระดับแนวหน้าของโลกได้ในวันนี้

Lessons Learned

  • ความเก่งสร้างได้ แต่ต้องขยันที่จะทุ่มเทและไม่ยอมแพ้ 
  • ยอมรับว่าตัวเองยังไม่เก่ง หมั่นพัฒนา หาความรู้ใหม่ ๆ ต้องเป็นน้ำที่ไม่เต็มแก้ว และเป็นแก้วที่ขยายขนาดได้อยู่เสมอ
  • ทุ่มเทกับสิ่งที่เชื่อมั่นให้เต็มที่ ทำให้ดีที่สุดเพื่อให้คนเห็นคุณค่าของมัน

Writer

Avatar

วุฒิเมศร์ ฉัตรอิสราวิชญ์

นักเรียนรู้ผู้ชื่นชอบการได้สนทนากับผู้คนและพบเจอสิ่งใหม่ๆ หลงใหลในการจิบชา และเชื่อว่าทุกสิ่งล้วนมีเรื่องราวให้ค้นหา

Photographer

Avatar

ปฏิพล รัชตอาภา

ช่างภาพอิสระที่สนใจอาหาร วัฒนธรรมและศิลปะร่วมสมัย มีความฝันว่าอยากทำงานศิลปะเล็กๆ ไปเรื่อยๆ