โทโยโทมิ ฮิเดโยชิ นโปเลียนแห่งญี่ปุ่น ผู้สร้างโอกาสเพื่อยึดแผ่นดิน, โตคุงาวะ อิเอยาสึ จอมคนผู้รวมญี่ปุ่นด้วยกลยุทธ์ยืมพลัง และ โอดะ โนบุนางะ จอมอหังการผู้พลิกประวัติศาสตร์ซามูไร
ทั้งหมดคือ 3 สุดยอดขุนพลและหนังสือขายดีจากสำนักพิมพ์ยิปซีที่เป็นดั่งคัมภีร์นำทางชีวิตให้กับ ป๊อป-ชิตพล จันสด ทั้งในฐานะ ‘ป๊อป ยอดนักขาย’ แห่งสำนักพิมพ์ยิปซี และ ‘เจ้าสำนัก’ ผู้ก่อตั้งสำนักป๊อป ซามูไร รวมถึง ชมรมนักสะสมของญี่ปุ่นซามูไร ซึ่งมีสมาชิกมากกว่า 7,000 คน
‘โชกุนป๊อป’ ถือเป็นนักสะสมชุดเกราะซามูไรและสิ่งของที่เกี่ยวข้องกับ ‘วิถีบูชิโด’ มายาวนานกว่า 6 ปี ไม่ใช่เพื่อความเบียวหรือความเท่ แต่เพื่อทำให้การใช้ชีวิตในวัยผู้ใหญ่เต็มเปี่ยมด้วยอุดมการณ์อันเข้มแข็งและมั่นคง
เขามีชุดซามูไรของแท้อยู่ในครอบครองมากกว่า 40 ชุด พร้อมด้วยภาพเขียน หมวกคาบูโตะ หน้ากากละครโน หน้ากากโบราณ และดาบอีกหลายสิบเล่ม จนต้องต่อเติมบ้านให้จิตวิญญาณของเหล่านักรบได้พำนักอย่างสมเกียรติ
“วิถีบูชิโด (วิถีนักรบ) เขียนไว้ชัดเจน มี 7 ข้อหลักที่เราพึงปฏิบัติเหมือนศีลห้า ซึ่งนิสัยพื้นฐานของเราก็ยึดถืออยู่แล้วทั้งเรื่องความกล้าหาญ ความอ่อนน้อม ความมีเมตตา ความยุติธรรม ความจงรักภักดี ความซื่อสัตย์ และเกียรติยศ” เจ้าสำนักอธิบาย
แรกเริ่มเดิมทีคงต้องย้อนกลับไปในวัยที่ป๊อปยังเป็นนักเลงหัวไม้ ชีวิตเดินอยู่บนเส้นทางที่เกลื่อนกลาดด้วยของมีคมและความรุนแรง หากเลือดไม่ตก ยางไม่ออก นอนไม่หลับ จิตใจที่รุ่มร้อนจึงใฝ่หาดาบยาวมาตีรันฟันแทง แต่เมื่อไปหาข้อมูลเพิ่ม เขากลับค้นพบดาบและชุดเกราะนักรบแห่งแดนอาทิตย์อุทัยแทน
“ตอนเป็นวัยรุ่น เราไม่มีปัญญาซื้อ พอได้มาทำงานที่สำนักพิมพ์ยิปซี ได้อ่านหนังสือซามูไรทั้ง 3 เล่ม เลยย้อนคิดไปยังอดีตที่เราเคยชอบ” เขาเล่าติดตลกว่า ถ้าตอนนั้นมีเงินเหลือเฟือให้พอไปซื้อดาบและชุดเกราะ หนังสือพิมพ์หน้าหนึ่งคงได้ออกข่าว ‘วัยรุ่นคลั่ง สวมเกราะซามูไรถือดาบคาตานะไล่ฟันคู่อริ’ แน่นอน
พอเขาย้อนคิดได้ไม่นานก็ประเดิมของสะสมชิ้นแรกด้วยดาบของประเทศจีน ต่อมาเมื่อศึกษาเพิ่มขึ้นจึงเก็บดาบคาตานะ และถลำลึกเข้าสู่โลกแห่งซามูไรจนถอนตัวไม่ขึ้น
“เมื่อมีดาบย่อมต้องมีชุดเกราะ” เจ้าสำนักหลับตา เอื้อนเอ่ยอย่างคนยอมรับความจริง
มันเป็นอะไรที่น่าตื่นตาตื่นใจไม่น้อย ทั้งความยิ่งใหญ่ ดุดัน แต่อัดแน่นด้วยความประณีตบนชิ้นงาน และความแวววาวของวัสดุที่ช่างฝีมือเลือกใช้ รวมไปถึง มอน (Mon) หรือตราประจำตระกูลที่ชวนให้หลงใหล อยากตามหามาประดับบ้านอีกหลายชุด จนถึงบัดนี้ การเปิดกล่องไม้ที่จัดเก็บชุดเกราะเอาไว้ยังคงมอบความรู้สึกพิเศษให้เจ้าของเช่นเดิม
“แต่ก่อนที่จะรู้จักเลือกเก็บชุดสวย ๆ ที่มีอุปกรณ์ครบ เราก็เคยพลาดมาก่อน อย่างชุดแรกที่เก็บเป็นซามูไรหน้ากากสีแดงชาด ดูแล้วน่าเกรงขาม แต่มาแบบอุปกรณ์ไม่ครบ ขาดหน้าขากับรองเท้า ตอนนั้นไม่รู้ว่าต้องมีอะไรบ้าง มารู้ก็ตอนได้ชุดที่ 2 มาแล้ว ก็เลยเสียความรู้สึกนิดหนึ่ง”
ซามูไรหน้ากากแดงรับหน้าที่พิทักษ์ห้องนอนของป๊อปเช่นเดียวกับชุดอื่น ๆ อีกราว 4 – 5 ชุด ทั้งหมดตั้งอยู่บนกล่องไม้สีเข้มเปรียบเสมือนหิ้งพักใจ ขณะที่บางชุดมีหนังกวางมาวางรองให้เกราะดูทรงเสน่ห์ยิ่งขึ้น
ต่อมาความชื่นชอบของเขาแรงกล้าจนบังเกิดเป็นการตั้งสำนักป๊อป ซามูไร ขึ้น โดยมีป๊อปเป็นเจ้าสำนัก รวบรวมนักรบผู้มีความชอบเรื่องเดียวกันให้เป็นปึกแผ่น มีการจัดตั้งคณะกรรมการขึ้นในฐานะไดเมียว (ผู้ครองแคว้น) ดูแลภารกิจในสำนัก ไม่ว่าจะเป็นการจัดมีตติ้งถ่ายรูป มอบดาบ ส่งต่อของสะสม ฝึกดาบ แต่งชุดซามูไร แต่ไป ๆ มา ๆ สมาชิกกลับล้นสำนักจึงเกิดเป็นชมรมนักสะสมของญี่ปุ่นซามูไรขึ้น
“เป็นกลุ่มปิดในเฟซบุ๊กที่แต่ก่อนมีสมาชิกหลักร้อย แต่ตอนนี้ทะลุ 7,000 แล้ว เขาก็เรียกกันเล่น ๆ ว่าพี่เป็นโชกุน เพราะรวมคนชอบเรื่องเดียวกันเอาไว้ได้เป็นหนึ่งเหมือนรวมญี่ปุ่น
“การสะสมมันต้องมีจินตนาการ เพื่อที่จะให้กลุ่มมีความครึกครื้น (หัวเราะ) พี่ก็แต่งตั้งไดเมียวประจำพื้นที่ด้วย เช่น ไดเมียวเเคว้นระนอง แคว้นบางพลี แคว้นร่มเกล้า (หัวเราะ)” เขาเล่าติดตลก
ชุดทั้งบ้านของป๊อปมีที่มาจากหลากหลายช่องทาง ทั้งการท่องยุทธจักรออนไลน์ ประมูลจาก Yahoo ขุดหาตามโกดังญี่ปุ่นมือสอง ฝากเพื่อนหิ้วจากต่างประเทศ รับสืบทอดจากคนรู้จักอีกต่อหนึ่ง ไปจนถึงขับรถหรือนั่งเครื่องบินไปรับมาเองจากต่างจังหวัด ตั้งแต่เชียงใหม่ ชัยภูมิ ขอนแก่น สระแก้ว ไปจนถึงชุมพร แถมบางครั้งการรับช่วงต่อก็อาจมีสิ่งที่ไม่คาดคิดติดมาเป็นของฝากทางประวัติศาสตร์ เช่น ชุดเกราะที่สืบทอดมาจากพี่ชาย มีกระดาษหนังสือพิมพ์ญี่ปุ่นอายุกว่า 30 ปียัดเอาไว้ภายใน
“เมื่อ 5 – 6 ปีก่อนยังไม่มีใครสะสมเท่าไหร่ เราได้ชุดแรกมา เห็นดีเทลของแต่ละชุดมันพิเศษมาก ๆ เราไม่ได้คลั่งไคล้เกราะเหล็กแบบยุโรป แต่มาหลงเสน่ห์เชือกไหมแท้ที่ร้อยด้วยมือ บ่งบอกถึงความประณีตของช่างแต่ละคน ไหนจะลายที่ตอกบนแผ่นเหล็กหรือทองเหลือง ไหนจะลายผ้า และการถักทอ
“เราเลยเลือกเก็บแต่ชุดที่สวย ดีเทลแน่นหนา”
เขาเพลิดเพลินกับการร่ำสุราเดินชมงานศิลป์ในบ้านที่ซื้อมาเพื่อเก็บชุดซามูไรโดยเฉพาะ ถูกต้อง เขาซื้อบ้านเพื่อเก็บชุดเกราะ หลังจากที่ห้องเช่าขนาดย่อมแออัดเกินไปสำหรับเจ้าสำนักและสมบัติของเขา
แน่นอนว่าทั้งหมดแลกมาด้วยราคาที่ค่อนข้างสร้างความซึมเศร้าให้แก่กระเป๋าสตางค์ โดยราคาหลักพันคือขั้นต่ำสุดที่ป๊อปเคยเจอ สำหรับชุดขนาดเล็กเท่าตัวเด็กราคาอยู่ราวครึ่งหมื่นทะยานไปถึงครึ่งแสน และชุดใหญ่พร้อมออกรบเต็มอัตราอยู่เกือบ ๆ แสนหรืออาจมากกว่านั้น
“แต่ถ้าโชคดีไปเจอในโกดัง แล้วเจ้าของไม่ได้รู้คุณค่า อาจได้มาในราคามิตรแท้ก็ได้” เขายิ้ม
ชุดเกราะในบ้านของป๊อปส่วนใหญ่มีขนาดเล็กพอให้เด็กใส่ได้ แต่บางชุดก็เล็กกว่านั้นจนดูเหมือนชุดตุ๊กตา เขาอธิบายว่า ชุดซามูไรจำลองที่สะสมเป็นของขวัญที่มอบให้กันใน ‘วันโคโดโมะ โนะ ฮิ’ หรือวันเด็กของญี่ปุ่น ซึ่งจัดขึ้นวันที่ 5 พฤษภาคมของทุกปี สำหรับเด็กผู้ชายจะมอบชุดซามูไรจำลองเพื่ออวยพรให้เติบโตอย่างแข็งแรง เป็นบุรุษผู้มีความเข้มแข็งและแข็งแกร่ง ส่วนผู้หญิงจะมอบตุ๊กตาฮินะเพื่ออวยพรให้สุขภาพแข็งแรง เป็นที่รักของทุกคน
นอกจากนี้ ชุดจำลองยังมีการสั่งทำตามสถานะของทางบ้าน หากบ้านไหนรวย รายละเอียดของชุดอาจซับซ้อนหรือใช้วัสดุที่มีราคามากกว่า
“พี่เองก็เตรียมชุดไว้ให้ลูกชายในอนาคตเหมือนกันนะ มีอยู่ 4 – 5 ชุด อันนี้จะเป็นชุดที่เด็กใส่ได้จริง อยากมีลูกชายมาก” เขาคั่นเวลาบอกเล่าความฝัน ชุดของว่าที่ลูกชายตั้งอยู่ในบ้านเสร็จสรรพ แถมยังมีตุ๊กตาฮินะวางอยู่ใกล้กัน พวกเราอาจมีโอกาสได้เห็น ‘ป๊อป ซามูไรพ่อลูกอ่อน’ ในอนาคตก็เป็นได้
จากประสบการณ์อันขมขื่นที่ได้ชุดเกราะมาไม่ครบ ปัจจุบันเขาดูรายละเอียดอย่างดีก่อนจับจองเป็นเจ้าของ โดยองค์ประกอบสำคัญของเกราะ ได้แก่
กล่องไม้สำหรับจัดเก็บและเป็นฐานตั้ง
คะบุโตะ (หมวกเกราะ) ซึ่งจะประดับด้วย มอน (ตราประจำตระกูล) จะเป็นดอกเหมย ดอกบัว หรือดอกเบญจมาศ ขึ้นอยู่กับตระกูลนั้น ๆ
เมมโป (หน้ากาก)
ชิโคโระ (ที่กำบังคอ)
โด (เกราะส่วนบริเวณลำตัว)
โซเดะ (เกราะกำบังไหล่)
โคเทะ (เกราะแขน)
คุซาซุริ (เกราะหุ้มส่วนขา)
ไฮดาเทะ (สนับต้นขา)
และ สึนิอาเทะ (สนับแข้ง)
รวมถึง ป้ายไม้กับใบรับรอง
แม้ป๊อปจะไม่มีตราประจำตระกูลเป็นของตัวเอง แต่อย่างน้อย เขาก็มีชุดประจำตัวที่ใส่ได้จริงพร้อมน้ำหนัก 20 กิโลกรัมที่ต้องแบกเอาไว้ในทุกครั้ง โดยชุดเหล่านี้สวมด้วยตัวเองคนเดียวไม่ได้ เพราะมีขั้นตอนและรายละเอียดซับซ้อน การจะใส่แต่ละทีต้องมีผู้เชี่ยวชาญมาช่วยอีกแรง
“ชุดประจำตัวให้เพื่อนสั่งมาจากญี่ปุ่น เป็นชุดโบราณของจริง แปลว่ามีเจ้าของที่เคยสวมใส่มาก่อน เชื่อไหม พอเราลองใส่มันพอดีเป๊ะ แสดงว่าเจ้าของเก่าเขาต้องรูปร่างเท่า ๆ เรา แถมหน้าท้องยังเป็นรูปมังกรช่วยเสริมบารมีด้วย”
เขาเชื่อว่าชุดเกราะคือผู้เลือกเจ้าของ ชุดนี้จึงไม่ใช่แค่พอดี แต่มันคือความเหมาะสมที่ยากจะหาคำใดมาอธิบาย
อีกหนึ่งความเชื่อคือ การมีชุดเกราะเป็นของสะสมจะช่วยเสริมสร้างบารมีให้กับชีวิต ถ้าเราดูแลอย่างดี ชีวิตและจิตใจย่อมดีตาม
“การมีดาบ มีชุดเกราะ ไม่ได้แปลว่าเราต้องเอาดาบไปทำร้ายคนอื่น เรามีสติในการใช้ชีวิตและการทำงาน คิดก่อนลงมือทำ ย้อนมาพูดถึงความเป็นบูชิโด (วิถีนักรบ) เรามีความซื่อสัตย์ ให้เกียรติต่อลูกค้า เพื่อนร่วมงาน และผู้บริหาร มีความอดทนเมื่อเจอกับปัญหา รู้จักความเมตตา ของสะสมเหล่านี้มันมาพร้อมกับวุฒิภาวะ”
ป๊อปชื่นชอบในตัว โทโยโทมิ ฮิเดโยชิ เพราะเขาคือซามูไรผู้มีรากเหง้ามาจากชาวนา เป็นชายผู้ไร้เชื้อสายสูงศักดิ์ แต่กลับขึ้นชื่อว่าผู้รวมญี่ปุ่นเป็นหนึ่ง เขาชอบในระดับที่ว่ามี คาบูโตะ (หมวกเกราะ) ของฮิเดโยชิประดับอยู่ในบ้านเลยทีเดียว
นอกจากชุดเกราะ เจ้าสำนักยังสะสมของชิ้นเล็กชิ้นน้อย ไม่ว่าจะเป็นภาพเขียนพู่กันที่บางภาพมีความหมายในเชิงสอนใจ โมเดลขนาดเล็ก ศาลเจ้าญี่ปุ่นสำหรับตั้งโชว์ หน้ากากโบราณ ทั้งเท็งงุ (สิ่งมีชีวิตในตำนานของญี่ปุ่นที่มีรูปร่างคล้ายคน แต่มีปีกขนาดใหญ่) และหน้ากากละครโน (ศิลปะการแสดงนาฏกรรมญี่ปุ่นดั้งเดิม)
ของสะสมจำนวนมหาศาลที่มาพร้อมความหลากหลายคงทำให้หลายคนตั้งคำถามว่า เมื่อไหร่จะถึงจุดอิ่มตัวของเขา แต่เชื่อหรือไม่ว่า ป๊อปอิ่มตัวกับการเก็บชุดเกราะเหล่านี้มาสักพักแล้ว หลายชุดจึงได้เวลาเปลี่ยนที่พำนักใหม่ตามวาระอันสมควร
“ทุกชุดที่ออกไปมันเจ็บจี๊ด ทำใจยากมาก แต่เราก็จะมอบให้กับคนที่เรามั่นใจเท่านั้นว่า เขาจะรักษามันเป็นอย่างดี”
ส่วนใหญ่ผู้ที่เจ้าสำนักมั่นใจก็ไม่ใช่คนอื่นคนไกล แต่เป็นเหล่าเพื่อนร่วมชมรม หรือเหล่าไดเมียวของโชกุนป๊อปเอง
“พวกเราคุยภาษาเดียวกัน ชอบอะไรเหมือนกัน เวลาพี่เหนื่อย กลับบ้านมา ได้จ้องมอง สัมผัส ทำความสะอาด หรือแม้แต่พูดคุยกับชุดเกราะเหมือนเพื่อนที่มามาค้างบ้านก็คือความสุขอย่างหนึ่ง”
เขาทิ้งท้ายอย่างสบายใจ การทัวร์สำนักป๊อป ซามูไร จบลงพร้อมอาทิตย์ที่ลับขอบฟ้า เราไม่ได้เจอนักเลงผู้เคยคิดจะใช้ดาบไล่ฟันชาวบ้าน แต่เราได้เจอผู้ใหญ่ที่มีวุฒิภาวะ และมีวิถีนักรบซามูไรเป็นเครื่องประดับใจให้เข้มแข็งเสมอมา