หากเปิดตำรารายวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐานสมัยเรียนประถม เราทุกคนคงมีชุดความคิดเดียวกัน ว่าถ้าจะปลูกพืชหว่านผลให้ได้ผลผลิตที่ปลอดภัยและดีต่อร่างกาย (อีกทั้งยังดีต่อสิ่งแวดล้อมด้วย) เด็ก ๆ จะต้องเลือกกาช้อยส์ปุ๋ยอินทรีย์จึงจะได้คะแนนเต็ม

ปุ๋ยอินทรีย์ 101 : รวมวิธีทำปุ๋ยปลอดภัยจากเศษอาหาร วัชพืช และแหล่งซื้อปุ๋ยดีทั่วไทย
ภาพ : แทนคุณ ออร์แกนิคฟาร์ม

พูดอีกก็ถูกอีก เพราะหากเปรียบเทียบกันแล้ว ปุ๋ยอินทรีย์ก็ดูจะมีท่าทีเป็นมิตรต่อผืนดิน ผืนน้ำ สิ่งแวดล้อม และสุขภาพของเรามากกว่าปุ๋ยเคมีเป็นไหน ๆ เพราะเจ้าปุ๋ยอินทรีย์ที่ว่านี้เป็นสารประกอบที่ได้จากสิ่งมีชีวิตตามธรรมชาติ อย่างพืช สัตว์ และจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อหน้าดิน ตรงกันข้ามกับปุ๋ยเคมีที่ถึงแม้จะมีธาตุอาหารสูงและให้ผลเร็วทันใจกว่าปุ๋ยอินทรีย์หลายสิบเท่า แต่ล้วนมีที่มาจากกระบวนสังเคราะห์ในอุตสาหกรรม หากใช้หว่านพรวนลงหน้าดินต่อเนื่องเป็นเวลานาน ก็อาจส่งผลร้ายทั้งต่อระบบนิเวศต้นทางและผู้บริโภคปลายทางอย่างเรา ๆ ได้

การทำเกษตรกรรมเชิงนิเวศจึงถือเป็นตัวเลือกใหม่ทั้งสำหรับเหล่าเกษตรกรและผู้บริโภคหัวใจสีเขียว ที่นอกจากจะได้อาหารปลอดภัยเป็นเป้าหมายปลายทางแล้ว กระบวนวิธีเหล่านี้ยังช่วยพยุงความสมดุลและวงจรของสิ่งมีชีวิตใต้ผืนดินให้เป็นส่วนหนึ่งของระบบเกษตรกรรม พึ่งพาปัจจัยภายนอกให้น้อย และคอยอุ้มชูให้เหล่าต้นไม้ใบหญ้าได้เติบโตตามธรรมชาติ ปราศจากการเร่งเร้าจากสารเคมีและสารเจือปนอื่น ๆ ที่เกินความจำเป็น 

ปุ๋ยอินทรีย์ 101 : รวมวิธีทำปุ๋ยปลอดภัยจากเศษอาหาร วัชพืช และแหล่งซื้อปุ๋ยดีทั่วไทย
ภาพ : แทนคุณ ออร์แกนิคฟาร์ม

เมื่อใช้ปุ๋ยอินทรีย์ที่มีที่มาจากวัตถุดิบธรรมชาติหว่านลงดิน ก็ไม่น่าจะมีเรื่องให้ต้องกังวลใจ แต่เหตุไฉนยังมีสารเคมีเจือปนมาในปุ๋ยอินทรีย์ที่ว่าดีแสนดีนี้อยู่ได้กันนะ

แม้หน้าถุงจะแปะชื่อไว้ว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะมาจากวัตถุดิบอินทรีย์ไปเสียทั้งหมด ดังนั้น จะเลือกหยิบถุงปุ๋ยถุงใดมาใช้ ก็อาจต้องระวังให้ดีว่ามีต้นตอจากธรรมชาติจริงหรือมั่ว ชัวร์หรือไม่ คราวนี้ตามไปดูกันว่ามีส่วนผสมใดบ้างที่อาจแอบแฝงปะปนมาในถุงปุ๋ยอินทรีย์ แต่กลับไม่ได้เป็นวัตถุดิบอินทรีย์ตามคำกล่าวอ้าง เมื่อถึงคราวอ่านฉลากเลือกซื้อถุงปุ๋ยกันครั้งหน้า จะได้จับตาเฝ้าสังเกตกันให้ดี

ปุ๋ยอินทรีย์ที่อาจไม่อินทรีย์สมชื่อ ได้แก่บรรดาปุ๋ยที่ใช้วัตถุดิบที่ไม่ได้ผ่านการบ่มหมักจนเป็นปุ๋ย เช่น ขี้ไก่ตากแห้ง ขี้วัวตากแห้ง เพราะส่วนผสมเหล่านี้อาจมีเชื้อราตัวร้ายปะปน ที่คอยจ้องจะเข้าไปแย่งธาตุไนโตรเจนจากพืชและทำให้พืชมีอาการใบเหลืองเป็นผลพวงตามมา หรือปุ๋ยที่ทำจากโดโลไมท์ (แร่หิน) ผสมแม่ปุ๋ย หรือผสมดิน ซึ่งถ้าหากลองสัมผัสดูก็จะรู้ได้อย่างคร่าว ๆ ว่า ปุ๋ยอินทรีย์ในชายคาเรือนเรามีคุณภาพหรือไม่ เพราะหากเป็นปุ๋ยดีมีมาตรฐาน จะต้องให้สัมผัสลื่นมือ ไม่จับตัวกันเป็นก้อนแข็ง ไม่แตกยุ่ย และปุ๋ยไม่แยกตัวเป็นชั้นกัน

อีกหนึ่งวิธีง่าย ๆ ในการจับสังเกต คือการดูตัวเลขบอกปริมาณส่วนผสมต่าง ๆ ที่ปรากฏอยู่บนหีบห่อของเจ้าปุ๋ยอินทรีย์ เนื่องจากปุ๋ยบางชนิดอาจใช้วัตถุดิบคุณภาพต่ำ ทำให้มีธาตุอาหารและปริมาณอินทรีย์วัตถุ (Organic Matter) ต่ำกว่า 20 เปอร์เซ็นต์ตามเกณฑ์มาตรฐาน ทางด้านปริมาณไนโตรเจน จะต้องไม่ต่ำกว่า 1 เปอร์เซ็นต์ของน้ำหนัก (หรือ 0.5 เปอร์เซ็นต์หากเป็นปุ๋ยอินทรีย์แบบน้ำ) ส่วนปริมาณฟอสเฟตและโพแทสเซียม มีเกณฑ์ตัดสินเท่ากันคือจะต้องไม่ต่ำกว่า 0.5 เปอร์เซ็นต์ ที่สำคัญ อย่าลืมดูเรื่องปริมาณความชื้นด้วย เพราะปุ๋ยอินทรีย์ที่ได้มาตรฐานจะต้องมีปริมาณความชื้นไม่เกิน 30 เปอร์เซ็นต์ของน้ำหนักเช่นกัน

ปุ๋ยอินทรีย์ 101 : รวมวิธีทำปุ๋ยปลอดภัยจากเศษอาหาร วัชพืช และแหล่งซื้อปุ๋ยดีทั่วไทย
ภาพ : Uncleree farm

หากจะให้ดีและมั่นใจว่าปุ๋ยที่ใช้นั้นปลอดภัย มนุษย์อินทรีย์ฉบับนี้จึงได้รวบรวมทริคและเคล็ดลับดี ๆ เกี่ยวกับวิธีการหมักปุ๋ยและเตรียมดินฉบับโฮมเมดในแบบต่าง ๆ ที่คุณผู้อ่านนำไปทำตามกันได้แบบสบาย ๆ จะหยิบมาใช้คราวใดก็หายห่วงว่าปลอดภัยไร้สาร ไม่ต้องคอยอ่านฉลากตอนซื้อกันให้ปวดตา

มาเริ่มกันที่ วิธีทำปุ๋ยอย่างง่ายจากเศษอาหารในครัวเรือน เพราะในหนึ่งวัน ชายคาเรือนแต่ละหลังต้องมีเศษอาหารเหลือทิ้งลงถุงขยะกันอยู่แล้ว มากบ้างน้อยบ้างตามจำนวนผู้อยู่อาศัย แต่คงจะดีกว่ามากหากเศษอาหารเหล่านั้นถูกแปลงร่างกลายเป็นวัตถุดิบล้ำค่าสำหรับการหมักปุ๋ย ที่นอกจากจะลดปริมาณขยะและกลิ่นเน่าเหม็นแล้ว ยังเป็นผู้ช่วยให้ดอกไม้ต้นไม้รอบบ้านของเราผลิดอกออกผลได้ดีขึ้นด้วยนะ

สูตรหมักปุ๋ยอินทรีย์ที่เหล่ากูรูนักปลูกต่างแนะนำว่าง่ายแสนง่าย และยังทำให้ต้นพืชหลังบ้านโตวันโตคืนแบบไม่ต้องพึ่งสารเคมี แถมยังไม่มีปัญหาเชื้อรามาคอยกวนใจ เพียงนำเศษอาหารเหลือทิ้งจากก้นครัวมาคลุกผสมเข้ากับดินใบก้ามปูหรือดินจืด ๆ จากกระถางใบเก่า จัดแจงหมกไว้ในกระสอบให้มิดชิด แล้วพักไว้ใต้ร่มไม้ประมาณ 1 เดือน เมื่อเปิดกระสอบมาก็จะได้เนื้อดินคุณภาพฉบับโฮมเมดที่อัดแน่นไปด้วยสารอาหารและคุณประโยชน์จากธรรมชาติของแท้ จะนำไปเทลงกระถางสำหรับหว่านเมล็ด ย้ายกล้า หรือขยายพันธุ์พืชก็ตามสะดวก รับรองว่าไม่ต้องพึ่งตัวช่วยอื่นใด แค่รดน้ำตามก็เอาอยู่

ปุ๋ยอินทรีย์ 101 : รวมวิธีทำปุ๋ยปลอดภัยจากเศษอาหาร วัชพืช และแหล่งซื้อปุ๋ยดีทั่วไทย
ภาพ : ห้องเรียนปุ๋ยหมักแบบไม่พลิกกอง แม่โจ้

อีกหนึ่งวิธีง่าย ๆ ในการเพิ่มมูลค่าเศษขยะอย่างใบไม้แห้งรอบบ้านให้กลายเป็นแหล่งอาหารชั้นเลิศแก่เหล่าแปลงผักกระถางพืช อีกทั้งยังช่วยลดปัญหาการเผาเศษใบไม้แล้วกลายเป็นมลพิษลอยฟุ้งอยู่ในอากาศ เพียงนำใบไม้แห้ง เศษพืช เศษอาหาร ขี้วัว และน้ำสะอาด ผสมเข้ากันแล้วทำเป็นกองสามเหลี่ยม กองตาข่าย หรือขยำทุกวันในกะละมัง จากนั้นอดใจรอทิ้งไว้สัก 2 เดือน โดยระหว่างนี้ให้หมั่นมารดน้ำทุกวันเช้าเย็น และเจาะรูถ่ายน้ำออกทุก ๆ 10 วัน หากเปิดออกดูแล้วพบว่ามีเพื่อนบ้านอย่างเจ้าไส้เดือน กิ้งกือ ตัวด้วง หรือหนอนขาวอวบอ้วนแวะมาทักทายก็ไม่ต้องตกใจ นั่นเป็นสัญญาณอันดีที่บอกว่าปุ๋ยของเรานั้นเป็นอันใช้ได้ แถมเจ้าสัตว์ตัวเล็กตัวน้อยเหล่านี้ยังช่วยย่อยเศษใบไม้ใบหญ้าให้สลายร่างกลายเป็นปุ๋ยได้ดียิ่งขึ้นอีกด้วย เพียงแต่เวลาจะนำไปใช้ ให้ร่อนเอาเฉพาะตัวปุ๋ยและกากใบ้ไม้ไปใช้เท่านั้นพอ

ปุ๋ยหมักแบบเนื้อผ่านไป ถึงคราวปุ๋ยหมักแบบน้ำ หรือที่เรารู้จักกันดีในนาม ‘น้ำหมักชีวภาพกันบ้าง เจ้าน้ำหมักชีวภาพที่ว่านี้ แท้จริงแล้วคือเทคนิควิธีการบ่มน้ำหวานจากพืชผักและผลไม้ ให้แปรสภาพไปกลายเป็นน้ำหมักที่มีประโยชน์ต่อพืช สัตว์ และสิ่งแวดล้อม นำไปใช้ประโยชน์ในด้านการปลูกพืชผักทุกชนิด รวมถึงด้านการประมง เลี้ยงสัตว์ เพาะเห็ด และการรักษาสิ่งแวดล้อม

ความดีงามอยู่ที่เจ้าน้ำหมักสีน้ำตาลอมแดงเหล่านี้จะช่วยปรับสภาพดิน น้ำ และอากาศให้ดีขึ้น รักษาสภาพกรด-ด่างให้สมดุล อีกทั้งยังเพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการหมักและการย่อยสลายในขั้นตอนการทำปุ๋ยได้อีกด้วย

แต่น้ำหมักชีวภาพที่วางขายกันอยู่ตามท้องตลาด บรรดาพ่อค้าแม่ค้าส่วนมากต่างบรรจุใส่ขวดปิดฝากันแน่นสนิท จนจุลินทรีย์มีชีวิตข้างในตายราบเป็นหน้ากลอง จึงไม่ต้องสงสัยว่าเหตุใดจึงใช้งานไม่ได้ผลตามที่โฆษณาไว้ หากจะให้มั่นใจว่าดีและมีจุลินทรีย์เหลืออยู่ให้ต้นพืชของเรา ลองเอาสูตรน้ำหมักชีวภาพที่เรารวบรวมไว้ด้านล่างนี้ไปทำตามกันดู รับรองว่าหมักง่ายได้ผล ไม่ต้องเสี่ยงไปวิ่งซื้อหาจากเจ้าไหนให้เสียอารมณ์

อย่าเพิ่งคิดว่าจะการทำน้ำหมักชีวภาพจะยุ่งยากเกินกำลัง เพราะเครื่องปรุงคู่ครัวเพื่อนคู่เรือนอย่างน้ำตาลนั้น เอามาปรับใช้เป็นวัตถุดิบในการทำน้ำหมักชีวภาพได้อย่างเห็นผล เพียงนำน้ำตาลทรายแดงมาผสมเข้ากับผักหรือผลไม้ในอัตราส่วน 1 : 1 จากนั้นเติมน้ำให้ท่วม คลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วปิดฝาภาชนะด้วยผ้าขาวบาง ทิ้งไว้ประมาณ 15 วันก็เป็นอันใช้ได้ แต่หากรู้สึกว่าถังหมักส่งกลิ่นเหม็นเน่าขึ้นมาเมื่อไหร่ แนะนำให้เติมน้ำตาลเพิ่มลงไปจนกว่ากลิ่นเหม็นจะหมดไป เมื่อต้องการนำมาใช้ให้ตักมาเพียง 1 ช้อนชาและผสมเข้ากับน้ำสะอาดอีก 1 ลิตร

สูตรน้ำหมักชีวภาพยังไม่หมดแต่เพียงเท่านี้ เพราะเรายังมีทริคทำน้ำหมักชีวภาพรสจืด สำหรับใช้เป็นหัวเชื้อชั้นดี ในการผสมทำน้ำหมักเพื่อบำรุงดอกผลกันได้ต่อไป โดยคุณสมบัติของเจ้าน้ำหมักรสจืดไม่ได้จืดสมชื่ออย่างที่เราคาดคิด เพราะแท้จริงแล้วมันทำหน้าที่เป็นจุลินทรีย์ที่ทำให้เหล่าพืชผักในถังหมักของเราย่อยสลายได้ง่ายและไวกว่าเดิมหลายเท่า อีกทั้งยังมั่นใจได้ว่าไม่เป็นอันตรายต่อต้นพืช เพราะวัตถุดิบหลักที่ใช้ล้วนเป็นผักผลไม้ที่ไม่มีรสเปรี้ยวทั้งนั้น จึงทำให้หัวเชื้อน้ำหมักที่ได้มีคุณสมบัติเป็นกลาง ปราศจากกรด เหมาะแก่การหว่านพรวนลงหน้าดินเป็นอย่างยิ่ง

เพียงนำหน่อกล้วย ต้นกล้วย หรือผักบุ้ง (หรือผักรสจืดชนิดอื่น ๆ) ปริมาณ 3 ขีด ผสมเข้ากับน้ำตาล 1 ขีด และเติมน้ำสะอาดอีก 1 กิโลกรัม จากนั้นพักทิ้งไว้เป็นระยะเวลา 6 เดือน เราก็จะได้หัวเชื้อน้ำหมักชีวภาพไร้สารไร้กรดเอาไปใช้งานต่อได้อย่างสบายใจ โดยหากต้องการนำไปใช้บำรุงส่วนลำต้นให้งอกงามแข็งแรง เพียงนำหัวเชื้อที่ได้ ผสมเข้ากับเนื้อปลา น้ำตาล และน้ำสะอาด ในอัตราส่วน 1 : 3 : 1 : 10 แต่ถ้าหากอยากใช้สำหรับบำรุงดอกผล ก็มีขั้นตอนและสัดส่วนวัตถุดิบที่เหมือนกันทุกประการ เพียงแต่เปลี่ยนจากเนื้อปลาเป็นน้ำนม หรือผลไม้สีเหลืองจำพวกมะละกอ ขนุน หรือฟักทองเท่านั้นเอง เมื่อหมักเสร็จสมบูรณ์แล้ว เพียงตักน้ำหมักมา 1 ช้อนโต๊ะ ผสมเข้ากับน้ำ 1 บัวรดน้ำ ก็เป็นอันเสร็จสมบูรณ์พร้อมใช้งาน

น้ำหมักชีวภาพที่พร้อมใช้งาน จะมีสีน้ำตาลและส่งกลิ่นหอมหวานอมเปรี้ยว จะฉีดพ่นลงกระถาง หรือใช้เพิ่มธาตุอาหารในกองดินก็ตามสะดวก ส่วนใครที่เจอปัญหากองทัพแมลงกัดกินต้นพืช เพียงนำน้ำพริกแกงชนิดใดก็ได้ผสมน้ำแล้วพ่นลงไปในดินจาง ๆ เท่านี้ก็ปราบศัตรูตัวร้ายได้แบบไม่ต้องพึ่งสารเคมีแล้ว

จดทริควิธีหมักปุ๋ยฉบับโฮมเมดกันจนจุใจแล้ว คราวนี้ตามมาดูวิธีการเตรียมดินด้วยวัชพืชกันดูบ้าง เห็นต้นจิ๋ว ๆ อย่างนี้แต่แจ๋วไม่เบา หากนำมาใช้อย่างถูกวิธี จะรู้ได้ทันทีว่าเจ้าวัชพืชกระจิริดนี่แหละที่ช่วยฟื้นฟูหน้าดินได้อย่างชะงัด

ปุ๋ยอินทรีย์ 101 : รวมวิธีทำปุ๋ยปลอดภัยจากเศษอาหาร วัชพืช และแหล่งซื้อปุ๋ยดีทั่วไทย
ภาพ : แทนคุณ ออร์แกนิคฟาร์ม

  เพียงตัดซอยวัชพืชเป็นชิ้นเล็ก ๆ แล้วโรยไว้บริเวณหน้าดิน จากนั้นใช้ผ้าใบหรือวัสดุอื่น ๆ คลุมหน้าดินไว้เพื่อกันฝน กันแดด และกันน้ำระเหยออก บ่มทิ้งไว้นาน 1 เดือนก็จะได้กองดินเม็ดสวยเนื้อร่วนซุย เพราะเจ้าเศษพืชโรยหน้าพวกนี้ได้สลายตัวกลายเป็นฮิวมัสเปี่ยมคุณประโยชน์ นอกจากนี้ยังมีจุลินทรีย์ ไส้เดือน และสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ เป็นตัวช่วยทำให้ดินร่วนซุยและจับตัวเป็นเม็ดกลมเล็ก ๆ ได้ดีขึ้น เมื่อโครงสร้างดินดีอย่างนี้แล้ว จะปลูกพืชผลอะไรก็ขึ้นง่ายโตง่ายกว่าเดิมหลายเท่า

ปุ๋ยอินทรีย์ 101 : รวมวิธีทำปุ๋ยปลอดภัยจากเศษอาหาร วัชพืช และแหล่งซื้อปุ๋ยดีทั่วไทย
ภาพ : บ้านปันฝัน ปากช่อง

นอกจากวัชพืชแล้ว เจ้าพืชลอยน้ำในคลองหลังบ้านอย่าง ‘แหนแดง’ และไม้พุ่มดอกสวยอย่าง ‘ปอเทือง’ ก็ยังทำหน้าที่เป็นปุ๋ยพืชสดในการปลูกพืช ทำนาข้าว และทำเกษตรอินทรีย์ได้อย่างไม่น่าเชื่อ โดยใบของแหนแดงมีธาตุไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบสูงถึง 4.6 เปอร์เซ็นต์ โดยจากการทดลองโดยกรมวิชาการเกษตร พบว่าหากหว่านแหนแดงลงไปในนาข้าว 1 ไร่ จะได้ผลผลิตเป็นแหนแดงอีกกว่า 3,000 กิโลกรัม ซึ่งเทียบเท่ากับการหว่านปุ๋ยยูเรีย 7 – 10 กิโลกรัม

คุ้ยคำตอบว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ ดีอย่างไร ทำได้อย่างไร และจะหาซื้อปุ๋ยปลอดภัยให้ต้นไม้ใบหญ้าของเราจากไหน
ภาพ : Hippocampus

ส่วนต้นปอเทือง เมื่อนำมาปลูกเป็นปุ๋ยพืชสดและไถกลบ จะช่วยเพิ่มแร่ธาตุและสารอาหารที่จำเป็นให้แก่หน้าดินได้ไม่ต่างกับการใช้ปุ๋ยเคมี โดยการปลูกปอเทือง 1 ไร่ เป็นเวลา 50 วันแล้วไถกลบ จะทำให้เนื้อดินได้รับสารอาหารเทียบเท่ากับการใส่ปุ๋ยยูเรีย สูตร 46-0-0 จำนวนถึง 15 กิโลกรัม แต่ถ้าหากไถกลบในช่วงที่ต้นปอเทืองออกดอกแล้วหรือมีอายุได้ 90 วัน จะเทียบเท่ากับการใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 18-24-60 จำนวนถึง 20 กิโลกรัมเลยทีเดียว

ใครมีต้นปอเทือง แหนแดง หรือกองวัชพืชขึ้นขยายอาณาเขตอยู่หลังบ้าน ลองเอาไปทำตามแล้วมาแชร์ผลลัพธ์กันนะ

คุ้ยคำตอบว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ ดีอย่างไร ทำได้อย่างไร และจะหาซื้อปุ๋ยปลอดภัยให้ต้นไม้ใบหญ้าของเราจากไหน
ภาพ : Uncleree farm

สูตรปุ๋ยอินทรีย์ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ การันตีว่าเป็นมิตรต่อต้นพืช ผืนดิน และผู้ใช้อย่างเรา ๆ เป็นแน่ แต่อาจต้องแลกมาด้วยการอดใจรอกันเสียหน่อย เพราะกว่าที่บรรดาใบไม้ใบหญ้า และเศษพืชผักในกระถางหมักปุ๋ยจะย่อยสลายคลายตัวเป็นวัตถุอินทรีย์ที่ดีต่อสิ่งแวดล้อม พร้อมให้เราหว่านลงแปลงผักกระถางพืชได้นั้น ต้องอาศัยเวลาในการหมักบ่มและสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม คุณผู้อ่านท่านใดที่นำสูตรหมักปุ๋ยอินทรีย์ของเราไปทดลองทำตามที่บ้านกันแล้ว อดใจรอกันต่ออีกสักนิด อย่าเพิ่งรีบร้อนเปลี่ยนใจไปใช้ปุ๋ยเคมีกันก่อนเชียว เพราะถึงแม้จะให้ผลสัมฤทธิ์เร็วราวเสกได้ แต่ผลร้ายที่ตามมาจากการใช้ปุ๋ยเคมี เป็นหลักฐานชี้ชัดว่าเสียไม่คุ้มได้อย่างแน่นอน

แม้ความร้ายกาจของปุ๋ยเคมีจะเป็นที่รู้กันดีในแวดวงเกษตรกรรม แต่ยังคงทำคะแนนนำโด่งปุ๋ยอินทรีย์มาทุกยุคทุกสมัย ยึดครองตลาดปุ๋ยไปกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ และรักษาแชมป์อันดับหนึ่งในแวดวงเกษตรกรรมมาอย่างยาวนาน โดยตลาดปุ๋ยเคมีในบ้านเรานั้นมีมูลค่าสูงถึงปีละกว่า 3 แสนล้านบาท แถมยังมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่องในช่วง 3 – 4 ปีที่ผ่านมา 

ตัวเลขมหาศาลเหล่านี้ ล้วนเป็นสัญญาณเตือนว่าผักสีเขียวสดน่ารับประทานที่เราเห็นกันจนชินตาตามเชลฟ์ในซูเปอร์มาร์เก็ต อาจปะปนไปด้วยเคมีตัวร้ายที่ส่งผลกระทบต่อระบบทางเดินอาหารและกลายเป็นสารก่อมะเร็งได้ หากบริโภคสะสมในปริมาณมาก

นอกจากนี้ การใช้ปุ๋ยเคมีต่อเนื่องเป็นเวลานาน อาจทำให้เนื้อดินจับตัวกันเป็นก้อน เป็นอุปสรรคต่อการดูดซับธาตุอาหารและน้ำของรากพืช จนทำให้ผลผลิตเติบโตช้าแคระแกรน ซ้ำร้าย ปุ๋ยเคมีบางชนิดอาจทำให้ดินเป็นกรดและเกิดสารพิษบริเวณรากพืช ส่งผลให้ความหลากหลายทางชีวภาพใต้ผืนดินถูกทำลายลงอย่างช้า ๆ ทั้งบรรดาแบคทีเรีย เชื้อรา จุลินทรีย์และเหล่าแมลงน้อยใหญ่ ที่คอยทำหน้าที่ย่อยสลายซากพืชซากสัตว์ หิน และแร่ธาตุให้กลายเป็นวัตถุอินทรีย์ซึ่งเป็นแหล่งอาหารชั้นดีของพืชในขั้นต่อไป จนวงจรห่วงโซ่อาหารและความสมดุลของระบบนิเวศในดินถูกเจือจางไปในที่สุด

คุ้ยคำตอบว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ ดีอย่างไร ทำได้อย่างไร และจะหาซื้อปุ๋ยปลอดภัยให้ต้นไม้ใบหญ้าของเราจากไหน
ภาพ : แทนคุณ ออร์แกนิคฟาร์ม

แม้ว่าปุ๋ยเคมีจะช่วยมอบความสะดวกและให้ผลลัพธ์ที่รวดเร็วจนต้องยกนิ้วให้ ไม่ต้องคอยทิ้งช่วงระยะบ่มหมักและเฝ้าประคบประหงมกว่าจะได้ปุ๋ยมาใช้ให้เสียเวลาเหมือนปุ๋ยอินทรีย์ แต่นั่นไม่ได้แปลว่าจะดีกว่าและปลอดภัยกว่าเสมอไป ผลร้ายภัยแฝงที่ติดพ่วงมากับความรวดเร็วทันใจ อาจหลงเหลือเจือปนอยู่ในหน้าดิน ต้นพืช และร่างกายของผู้บริโภคอย่างเรา ๆ นานกว่าที่คาดคิด

ในเมื่อปุ๋ยเคมี มีความสะดวกทันใจเป็นจุดขาย มนุษย์อินทรีย์อย่างเราจึงยอมไม่ได้ ขอปิดท้ายด้วยเวทีชิงแชมป์ด้วยรายนามร้านค้าที่พร้อมจัดจำหน่ายทั้งปุ๋ยอินทรีย์และเครื่องมือหมักปุ๋ยให้คุณถึงหน้าบ้าน รับรองว่ารวดเร็วทันใจไม่แพ้ใคร อีกทั้งยังไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมและดีต่อผู้ใช้อีกต่างหาก ใครที่อยากได้ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพเยี่ยมมาใช้โรยดินหว่านพืช แต่ไม่รู้จะจับต้นชนปลายจากตรงไหน เตรียมยกหูโทรศัพท์แล้วขอจับจองคนละชิ้นสองชิ้นกันได้เลย

ปุ๋ยอินทรีย์ ห้องเรียนปุ๋ยหมักแบบไม่พลิกกอง แม่โจ้

คุ้ยคำตอบว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ ดีอย่างไร ทำได้อย่างไร และจะหาซื้อปุ๋ยปลอดภัยให้ต้นไม้ใบหญ้าของเราจากไหน
ภาพ : ห้องเรียนปุ๋ยหมักแบบไม่พลิกกอง แม่โจ้

ที่นี่เขาโดดเด่นกว่าใครด้วยนวัตกรรมเก๋ไก๋ ‘วิศวกรรมแม่โจ้1’ ในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์จากเศษพืชและมูลสัตว์เพียงสองชนิด ที่ไม่ต้องอาศัยการพลิกกลับกอง ทำให้ได้ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพดี นุ่ม เบา ไร้กลิ่นมาใช้ในเวลาเพียง 60 วัน ที่สำคัญไม่ส่งผลกระทบใด ๆ ต่อสิ่งแวดล้อม เพียงนำปุ๋ย 1 ช้อนชาผสมเข้ากับน้ำ 1 ลิตร ก็นำไปใช้งานได้ตามสะดวก นอกจากนี้ยังมีวัตถุดิบอินทรีย์ให้เลือกช้อปกันอีกหลากหลาย ทั้งดินปลูกหมักใบก้ามปู ดินเพาะกล้า ถ่านชีวภาพช่วยปรับสภาพดิน ขี้หมูหมักไบโอแก๊ส มูลไส้เดือน ผักตบชวา และดอกจอกชีวภาพบดละเอียด

Facebook : ห้องเรียนปุ๋ยหมักแบบไม่พลิกกอง แม่โจ้

แทนคุณ ออร์แกนิคฟาร์ม

คุ้ยคำตอบว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ ดีอย่างไร ทำได้อย่างไร และจะหาซื้อปุ๋ยปลอดภัยให้ต้นไม้ใบหญ้าของเราจากไหน
ภาพ : แทนคุณ ออร์แกนิคฟาร์ม

ขึ้นชื่อว่าปุ๋ยอินทรีย์จากแทนคุณฟาร์ม แน่นอนว่าต้องทำจากมูลไก่ที่เลี้ยงในระบบปศุสัตว์อินทรีย์ไร้ยาปฏิชีวนะ ผสมเข้ากับแกลบที่เป็นวัสดุรองพื้น และผ่านกระบวนการหมักตามธรรมชาตินานกว่า 60 วัน เพราะใช้จุลินทรีย์ธรรมชาติในการหมักบ่ม จึงทำให้ได้สารอาหารครบถ้วนที่พืชต้องการ ไร้ความเสี่ยงในการนำพาเชื้อแบคทีเรียดื้อยาไปสู่ระบบอาหารอื่น ๆ ใช้ได้ทั้งในระยะเตรียมแปลงก่อนไถพรวนในอัตราส่วน 1 กิโลกรัมต่อพื้นที่ 1 ตารางเมตร หรือจะใช้ในระยะปลูกพืชทุก ๆ 1 เดือน ด้วยอัตราส่วนครึ่งกิโลกรัมต่อพื้นที่ 1 ตารางเมตรก็ได้ทั้งนั้น

โทรศัพท์ : 08 7166 9177

Facebook : แทนคุณ ออร์แกนิคฟาร์ม

Line Official account : @tankhunorganicfarm

ฟาร์มลุงรีย์ (Uncleree farm)

คุ้ยคำตอบว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ ดีอย่างไร ทำได้อย่างไร และจะหาซื้อปุ๋ยปลอดภัยให้ต้นไม้ใบหญ้าของเราจากไหน
ภาพ : Uncleree farm

ปุ๋ยมูลไส้เดือนจากฟาร์มลุงรีย์ ผลิตจากอินทรีย์วัตถุปลอดภัยคุณภาพสูง เริ่มจากปล่อยให้เจ้าไส้เดือนตัวจ้อยได้ทำหน้าที่ย่อยสลายเศษผักผลไม้ มูลสัตว์ และใบไม้ใบหญ้าตามธรรมชาติ ลำเลียงสารอาหารผ่านลำตัวของไส้เดือนที่มีจุลินทรีย์กว่า 343 ชนิดอาศัยอยู่ และกลายเป็นมูลก้อนเล็ก ๆ ที่อัดแน่นไปด้วยธาตุอาหารที่ดีต่อดินและพืช ที่สำคัญยังมีฮอร์โมนและจุลินทรีย์ตัวสำคัญอีกมากมาย ช่วยปรับสมดุลหน้าดินและบำรุงพืชผล ใช้เพียง 1 ช้อนโต๊ะ ต่อต้นไม้ 1 ต้นในรอบ 1 สัปดาห์ ก็เป็นการบำรุงอาหารอันโอชาให้ต้นไม้ได้อย่างดีเยี่ยม นอกจากนี้ยังมีน้ำหมัก EM จากมูลไส้เดือนไว้คอยบริการจำหน่ายอีกด้วย

โทรศัพท์ : 06 1414 5242

Facebook : Uncleree farm

Line Official account : @unclereefarm

ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพลพบุรี เทพวานร

คุ้ยคำตอบว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ ดีอย่างไร ทำได้อย่างไร และจะหาซื้อปุ๋ยปลอดภัยให้ต้นไม้ใบหญ้าของเราจากไหน
ภาพ : เทพวานร

ปุ๋ยอินทรีย์จากเทพวานร การันตีดีกรีว่าผ่านการรับรองจากกรมวิชาการเกษตร ว่าเป็นปัจจัยการผลิตที่ใช้ผลิตพืชตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ได้แบบตัวจริงเสียงจริง ช่วยเสริมการสังเคราะห์คลอโรฟิลล์ของต้นพืช ทำให้ใบเขียวนาน บำรุงรากให้แข็งแรง และยังช่วยปรับสภาพหน้าดินให้เหมาะกับการเจริญเติบโตของพืช แถมยังมีให้เลือกใช้กันถึง 2 สูตร ทั้งสูตรบำรุงเร่งการเจริญเติบโตของพืช และสูตรสำหรับใช้บำรุงดอกผล แนะนำว่าเมื่อนำไปใช้ ควรพรวนดินกลบและรดน้ำให้ชุ่มจึงจะได้ประสิทธิภาพสูงสุด

โทรศัพท์ : 08 1309 9619

Facebook : เทพวานร

​​ปุ๋ยชีวภาพสำหรับพืช องค์กรโมเดลเกษตรประยุกต์ พอ พบ สุข

นอกจากจะมีสินค้าขึ้นชื่ออย่างปุ๋ยชีวภาพหมักแห้งสูตรอินทรีย์ ที่ช่วยเพิ่มปริมาณอินทรีย์วัตถุ จุลินทรีย์ และความอุดมสมบูรณ์ให้กับหน้าดินอย่างปลอดภัยแล้ว ที่องค์กรโมเดลเกษตรประยุกต์ พอ พบ สุข ยังมีปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพทั้งสองสูตรจัดจำหน่ายให้ครบจบในที่เดียว ทั้งปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพรสจืดที่นำไปใช้เป็นสารตั้งต้นสำหรับการทำน้ำหมักสูตรต่าง ๆ ได้ อีกทั้งยังมีสรรพคุณช่วยบำรุงดินและบำบัดน้ำเสียได้ในตัว และปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพสูตรนม อาหารเสริมชั้นเลิศที่ช่วยเสริมแคลเซียมและเพิ่มความแข็งแรงให้ต้นพืช ใครสนใจสินค้าชนิดใด ติดต่อไปได้ทันที ที่นี่เขาพร้อมจัดจำหน่ายให้ แถมยังยินดีแนะนำวิธีการใช้ให้อย่างละเอียดแบบไม่หวงวิชา

Facbook : พอ พบ สุข

ถังหมุนหมักง่าย ป้าตุ๋ย พร…พรรณไม้

คุ้ยคำตอบว่า ‘ปุ๋ยอินทรีย์’ ดีอย่างไร ทำได้อย่างไร และจะหาซื้อปุ๋ยปลอดภัยให้ต้นไม้ใบหญ้าของเราจากไหน
ภาพ : ตุ๋ย พรพรรณ

มั่นใจได้เลยว่าถังหมักปุ๋ยใบนี้มีวิธีใช้งานที่ง่ายแสนง่ายสมชื่อ การันตีโดยกูรูด้านอินทรีย์ไลฟ์อย่าง ป้าตุ๋ย พรพรรณ ที่อยากแนะนำให้เหล่านักปลูกทั้งมือใหม่และมือเก่าหาซื้อไว้ติดบ้านกันสักถัง เพราะเพียงแค่นำเศษอาหารใส่ลงในถังพร้อมกับวัสดุตั้งต้นที่มีแถมให้พร้อมสรรพ แล้วหมุนกล่อง 2 – 3 รอบ ระหว่างนี้ยังเติมเศษอาหารเพิ่มได้เรื่อย ๆ พักไว้เพียง 1 เดือนก็จะได้ปุ๋ยอินทรีย์สไตล์โฮมเมดไปใช้โรยต้นไม้ได้อย่างสบายใจ นอกจากนี้ยังมีให้เลือกหลายไซส์หลายขนาด และป้าตุ๋ยยังยินดีให้คำปรึกษาตลอดระยะเวลาการใช้งาน พร้อมแนะวิธีการนำวัสดุปลูกไปใช้กับบรรดาต้นไม้ พืชผักสวนครัว ไม้ดอก ไม้ประดับ แบบฟรี ๆ ไม่มีจ่ายเพิ่ม

Facebook : ตุ๋ย พรพรรณ

ขอบคุณข้อมูลจาก 

อาจารย์วิฑูรย์ ปัญญากุล

พรพรรณ แววสิงห์งาม (ป้าตุ๋ย พร…พรรณไม้)

นคร ลิมปคุปตถาวร (เจ้าชายผัก)

Writer

Avatar

นกอินทรีย์

เรื่องกินเรื่องใหญ่ ถ้าเลือกได้ขอปลอดภัยไว้ก่อน อยากรู้จักกัน แค่แบ่งของกินให้ อะไรก็ยอมได้ทุกอย่าง