‘กาฬสินธุ์’ เป็นจังหวัดที่ไม่เล็กไม่ใหญ่ น้อยครั้งจะได้รับเลือกเป็นเมืองจุดหมายของบรรดานักเดินทาง แม้เราไม่ได้ใช้ชีวิตที่บ้านเกิดแห่งนี้เป็นหลัก แต่ยังคงรู้สึกสนุกทุกครั้งที่ได้กลับมา เลยอยากชวนนักอ่านทุกคนไปทำความรู้จักกาฬสินธุ์ ผ่านการ ‘ลอง’ ลองอยู่ยาว ๆ แล้วไปลองทำ ลองกิน ลองดู สารพัดกิจกรรมที่เราคัดสรรมาแล้วว่าจะทำให้คุณต้องหลงเสน่ห์เมืองรองแห่งนี้แน่นอน ตั้งแต่ ‘หลวงพ่อองค์ดำลือเลื่อง เมืองฟ้าแดดสงยาง’ ไปจนถึง ‘ไดโนเสาร์สัตว์โลกล้านปี’ แถมมีร้านอาหาร คาเฟ่ ร้านหนังสือ ตลอดจนสถานที่ประวัติศาสตร์ ที่แสดงให้เห็นถึงการมีอยู่อย่างยาวนานของเมืองดินดำน้ำชุ่มอย่างกาฬสินธุ์
#01
ลองไหว้ขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์แบบคอมโบเซต
มาถึงเมืองกาฬสินธุ์ สิ่งแรกที่อยากให้ลองทำคือการไปไหว้สักการะสิ่งศักดิ์คู่บ้านคู่เมือง
บนถนนกาฬสินธุ์ เป็นที่ตั้งของสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของจังหวัด เริ่มด้วย ‘วงเวียนอนุสาวรีย์พระยาชัยสุนทร (เจ้าโสมพะมิตร)’ เจ้าเมืองกาฬสินธุ์คนแรกที่พาผู้คนย้ายมาตั้งรกรากที่เมืองกาฬสินธุ์ นับเป็นบุคคลที่ชาวกาฬสินธุ์ให้ความเคารพนับถือเป็นอย่างมาก หลังจากอพยพมาถึงกาฬสินธุ์แล้วก็มีการตั้ง ‘หอเจ้าบ้านกาฬสินธุ์’ สำหรับเป็นที่สถิตของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ อยู่ตรงข้ามกับวงเวียนอนุสาวรีย์ฯ เลย ถัดไปอีกฝั่งของถนนกาฬสินธุ์คือ ‘วัดกลาง พระอารามหลวง’ วัดหลวงของกาฬสินธุ์ เป็นที่ประดิษฐานของ ‘พระพุทธสัมฤทธิ์นิรโรคันตราย’ หรือ ‘หลวงพ่อองค์ดำ’ พระพุทธรูปที่อยู่คู่บ้านคู่เมืองมาอย่างยาวนาน ต่อด้วย ‘ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง’ สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ประจำจังหวัดที่สร้างขึ้นพร้อม ๆ กับหอเจ้าบ้าน แนะนำให้ขอพรแบบคอมโบ นอกจากเป็นสิริมงคลแล้วยังถือเป็นการฝากเนื้อฝากตัวด้วย
#02
ลองกินผัดไทยคู่เมืองกาฬสินธุ์ที่ร้านผัดไทยอาม่าชุ่มชื่น
หนึ่งในร้านอร่อยที่ชาวกาฬสินธุ์ต้องแวะมา คือ ‘ร้านผัดไทยอาม่าชุ่มชื่น’ บนถนนทุ่งศรีเมือง ภายในร้านบรรยากาศร่มรื่นและมีลมพัดเย็นสบายตลอดเวลา ร้านนี้อยู่หน้าบ้านเราเอง เลยเห็นมาตั้งแต่เด็ก ยังทันตอนที่ อาม่าชุ่มชื่น เป็นคนผัดเอง แม้วันนี้อาม่าไม่อยู่แล้ว แต่ลูกสาวรับช่วงต่อและถ่ายทอดรสชาติผัดไทยออกมาได้อย่างดีเยี่ยม รวม ๆ แล้วร้านนี้เปิดมาเกือบ 60 ปีแล้วล่ะ
เมนูเด็ดของร้านยกให้ผัดไทยกุ้งสด ใครมาก็ต้องสั่ง เส้นผัดไทยนุ่ม ๆ ผัดกับเต้าหู้และไชโป๊หวาน เสิร์ฟพร้อมผักแนมอย่างกุยช่าย ถั่วงอก และหัวปลี เราชอบสั่งอัญชันมะนาวมาดื่มคู่กันเพิ่มความสดชื่น นอกจากผัดไทยกุ้งสดแล้ว ยังมีก๋วยเตี๋ยวคั่วไก่ สุกี้แห้ง และเมนูอาหารตามสั่งอื่น ๆ ให้ลองด้วย
#03
ลองสัมผัสบรรยากาศธรรมชาติที่คาเฟ่บ้านนานาชาติเปรมปรีดี
ขยับออกมาจากใจกลางเมืองกันเล็กน้อย ที่ ‘บ้านนานาชาติเปรมปรีดี’ โดยมูลนิธิเปรมปรีดี สถานที่จัดค่ายสำหรับเยาวชน มีทั้งกิจกรรมจิตอาสา อยู่ร่วมกับธรรมชาติ และได้ลองสื่อสารภาษาอังกฤษ
ไม่นานมานี้บ้านนานาชาติเปรมปรีดีเพิ่งเปิดพื้นที่เป็นคาเฟ่ รายล้อมด้วยบรรยากาศธรรมชาติ ไม่ว่านั่งมุมไหนก็ได้ยินเสียงน้ำไหล เพราะมีทางน้ำเล็ก ๆ ในพื้นที่ แนะนำให้แช่เท้าลงในน้ำ แล้วนั่งเล่นสบาย ๆ เป็นการใช้เวลากับตัวเองและธรรมชาติ ซึ่งคาเฟ่ก็มีอาหารและเครื่องดื่มขาย รสชาติใช้ได้เลย
รายได้จากการขายอาหารและเครื่องดื่มก็สมทบเข้ามูลนิธิเปรมปรีดีด้วย
#04
ลองกินเย็นตาโฟเจ้าเด็ดที่แว่วหวานเย็นตาโฟตลาดโต้รุ่ง
นี่คือร้านเย็นตาโฟที่เราชอบที่สุด! แม่เล่าให้ฟังว่าแต่ก่อน คุณยายแว่วหวาน เปิดขายที่ตลาดโต้รุ่ง (เก่า) แล้วก็มีคนมารับช่วงต่อ ซึ่งขายมา 20 กว่าปี เมนูแนะนำคือเย็นตาโฟต้มยำ รสชาติแซ่บถึงใจ มีถั่วให้เคี้ยวเพลิน ๆ ทีเด็ดของร้านคือแป้งกรอบ เข้ากันดีกับน้ำต้มยำ เราชอบสั่ง ‘บะหมี่เย็นตาโฟต้มยำ’ เป็นเมนูประจำที่สั่งทุกครั้ง เส้นบะหมี่ลวกมานุ่ม ๆ กับเครื่องจัดเต็มในชาม พอได้ซดน้ำต้มยำ บอกเลยนี่แหละสวรรค์
#05
ลองเดินดูงานศิลปะที่หอศิลป์เมืองกาฬสินธุ์
หลังจากย้ายศาลากลางจังหวัดออกไปยังสถานที่ใหม่ ศาลากลางฯ หลังเก่าเลยปรับเปลี่ยนหน้าที่เป็น ‘พิพิธภัณฑ์ของดีเมืองกาฬสินธุ์’ หรือ ‘หอศิลป์เมืองกาฬสินธุ์’ แทน ภายในอาคาร 2 ชั้นของหอศิลป์ ชั้นล่างเป็นพื้นที่จัดแสดงผลงานศิลปะ มีทั้งโซนผลงานที่บอกเล่าเรื่องราวความเป็นกาฬสินธุ์ และโซนจัดแสดงผลงานของนักศึกษา ขณะนี้กำลังจัดแสดงนิทรรศการ ‘I AM FINE สัญจร BY TNC ART’
นิทรรศการล่าสุดนี้มีทั้งงานศิลป์และเวิร์กช็อป ไปชมได้ตั้งแต่วันนี้ถึง 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2568 ส่วนชั้นบนเป็นพื้นที่คล้าย ๆ กับหอเกียรติยศของกาฬสินธุ์ รวบรวมเรื่องราวเจ้าเมือง ผู้ว่าราชการจังหวัด ไปจนถึงบุคคลสำคัญของจังหวัดกาฬสินธุ์ ที่นี่เปิดบริการทุกวัน ยกเว้นวันจันทร์ แวะไปเยือนได้
#06
ลองไปสำรวจสิมโบราณที่วัดอุดมประชาราษฎร์
‘สิม’ แปลว่า โบสถ์ วัดอุดมประชาราษฎร์แห่งนี้มีสิมเก่าอายุเกือบ 100 ปีอยู่กลางวัด
จุดเด่นของสิมหลังนี้คือเป็นสิมที่สร้างขึ้นโดยช่างชาวญวน เลยมีรูปแบบสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมแบบญวน ผสมผสานกับรูปแบบพื้นถิ่นของชาวอีสาน สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2472 และได้ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานเมื่อ พ.ศ. 2541 รอบ ๆ สิมหลังนี้มีลาย ‘ฮูปแต้ม’ (รูปแต้ม) หรือจิตรกรรมฝาผนังแบบดั้งเดิมของชาวอีสานที่บอกเล่าเรื่องราว เวสสันดรชาดก และวิถีชีวิตแบบอีสาน
#07
ลองชมเมืองโบราณฟ้าแดดสงยางและพระธาตุยาคู อ.กมลาไสย
หลายคนยังไม่รู้ว่าในกาฬสินธุ์มีเมืองโบราณอยู่ด้วย เมืองนี้ชื่อว่า ‘เมืองฟ้าแดดสงยาง’ หรือฟ้าแดดสูงยาง ชื่อมาจากต้นยางที่สูงใหญ่ อยู่ในพื้นที่อำเภอกมลาไสย เป็นเมืองโบราณที่คาดว่ารุ่งเรืองในสมัยทวารวดี ปัจจุบันเหลือเพียงโบราณสถาน ซึ่งสถานที่ที่สำคัญมากและห้ามพลาด คือ ‘พระธาตุยาคู’ เป็นสถูปเจดีย์ที่ใหญ่ที่สุดในเมืองฟ้าแดดสงยาง เป็นเจดีย์ตั้งแต่สมัยทวารวดี ต่อมาในสมัยอยุธยาและรัตนโกสินทร์ตอนต้นได้มีการบูรณะองค์เจดีย์เลยมีการผสมผสานระหว่าง 3 ยุคสมัยเข้าด้วยกัน
ทุกเดือนพฤษภาคมของทุกปีจะมีเทศกาลวิสาขปุณณมีปูชา ประเพณีสรงน้ำพระธาตุยาคูที่ชาวกาฬสินธุ์ทุกอำเภอมารวมตัวกัน ถ้าได้แวะเที่ยวช่วงนี้ มากราบไหว้ขอพร-สรงน้ำองค์พระธาตุได้นะ
#08
ลองตามหาไดโนเสาร์ที่พิพิธภัณฑ์สิรินธร อ.สหัสขันธ์
กาฬสินธุ์เป็นพื้นที่ที่ค้บพบโครงกระดูกไดโนเสาร์ที่สมบูรณ์และมากที่สุดในไทย ชวนไปเดินดูเรื่องราวการขุดค้นไดโนเสาร์ที่ ‘พิพิธภัณฑ์สิรินธร’ บนภูกุ้มข้าว อำเภอสหัสขันธ์ ไม่ไกลจากตัวเมือง
พิพิธภัณฑ์เป็นอาคารติดแอร์ เดินดูได้เพลิน ๆ แบบไม่ต้องกลัวร้อน ข้างในมีการจัดแสดงตั้งแต่ระบบสุริยจักรวาลและการถือกำเนิดขึ้นของโลกเรา ผ่านยุคสมัยโบราณต่าง ๆ ทั้งยุครุ่งเรืองของไดโนเสาร์ไปจนถึงวันที่ไดโนเสาร์สูญพันธุ์ นอกจากนี้ยังมีหลุมขุดไดโนเสาร์ให้เราได้ดูด้วย (ห่างจากพิพิธภัณฑ์ 350 เมตร)
อำเภอสหัสขันธ์ยังมี ‘เขื่อนลำปาว’ ที่อยู่ไม่ไกลจากพิพิธภัณฑ์ให้แวะไปชมวิวหรือแวะเติมพลังด้วยอาหารอร่อย ๆ ร้านอาหารแถวนั้นมีให้เลือกทั้งแบบกินที่ร้านและแบบล่องแพสบาย ๆ ในเขื่อนลำปาว
#09
ลองกินอาหารอีสานที่ร้านลูกชายกำนันบุญส่ง
เดินทางมา (เกือบ) ใจกลางภาคอีสาน ถ้าไม่กินอาหารอีสานคงเหมือนมาไม่ถึง เราอยากให้ลองร้านอาหารอีสานที่คนพื้นที่มักแวะเวียนไปนั่งกินกันอยู่เรื่อย ๆ อย่างร้าน ‘ลูกชายกำนันบุญส่ง’
ร้านนี้อยู่ถนนถีนานนท์ ระหว่างทางออกจากกาฬสินธุ์ไปขอนแก่น เลยโลตัสสาขากาฬสินธุ์ไปนิดหน่อย ที่นี่เป็นร้านอาหารอีสานที่มีทั้งเมนูอีสานที่เรารู้จักและเมนูหากินยาก เราสั่งลาบเนื้อ รสชาติจัดจ้าน ขมนิดที่ปลายลิ้นตามฉบับอาหารอีสาน ส่วนเสือร้องไห้ย่างมาฮ้อมหอม กินคู่น้ำจิ้มแจ่วผสมดีขม ปิดท้ายด้วยต้มยำปลาบึก (เมนูแนะนำของร้าน) ปลาบึกเนื้อแน่น รสชาติต้มยำเปรี้ยวเผ็ด ซดแล้วคล่องคอสุด ๆ
วัตถุดิบตามฤดูกาลก็มี เช่น ไข่มดแดง กบ หรือปลาไหล เพื่อความชัวร์เราแนะนำให้สอบถามทางร้านก่อนว่าวัตถุดิบตามฤดูกาลมีอะไรให้ชิมบ้าง อ้อ นั่งกินได้ยาว ๆ เลยเปิดตั้งแต่เวลา 08.00 – 22.00 น.
#10
ลองจิบสาโทพื้นบ้านที่นานวนจันทร์
‘นานวนจันทร์’ สุราชุมชนจากอำเภอสมเด็จ หมักด้วยกระบวนการโฮมเมดจากข้าวที่ปลูกบนผืนนาของ ตานวน และ ยายจันทร์ ที่ส่งต่อให้กับรุ่นลูกและรุ่นหลาน ส่งต่อรสชาติสาโทแบบชาวอีสานแท้ ๆ
ฟาร์มนานวนจันทร์ยังไม่ได้เปิดเต็มรูปแบบ ตามหาสาโทนานวนจันทร์ได้ตามร้านอาหารและบาร์ในกรุงเทพฯ และเชียงใหม่ แต่ถ้าสนใจจะชิมหรือเรียนรู้วิธีการทำสาโทจริง ๆ ติดต่อล่วงหน้าผ่าน Facebook : Na nuan chun – นานวนจันทร์ ได้นะ นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมที่นานวนจันทร์ร่วมกับเชฟ-ร้านอาหาร แอบกระซิบว่าเร็ว ๆ นี้จะมีอีเวนต์เล็ก ๆ ร่วมกับเชฟ ติดตามรายละเอียดได้ทางเฟซบุ๊กเช่นกัน
#11
ลองหาหนังสือการ์ตูนหายากที่ร้านวรสุบุ๊คเซ็นเตอร์
‘วรสุบุ๊คเซ็นเตอร์’ ร้านขายหนังสือที่เปิดมาเกือบ 30 ปี เป็นร้านเดียวในอำเภอเมืองกาฬสินธุ์ที่ขายตั้งแต่หนังสือพิมพ์ นิตยสาร ไปจนถึงหนังสือการ์ตูนแปล หนังสือการ์ตูนของที่ร้านยังอัปเดตเรื่อย ๆ มีการ์ตูนใหม่ ๆ เข้ามาตลอดเวลา ถ้าเล่มไหนที่ยังไม่มีแต่ลูกค้าอยากได้ก็ติดต่อที่ร้านไปก่อนได้
พี่คนขายแนะนำสินค้าได้ดีมาก ๆ ร้านอยู่ติดกับหอเจ้าบ้าน เปิดบริการทุกวัน
#12
ลองซื้อของฝากจากกาฬสินธุ์ที่ร้านยายนัน
ก่อนโบกมือลากาฬสินธุ์ แวะซื้อของฝากติดไม้ติดมือกันสักหน่อย ร้าน ‘ยายนันของฝากกาฬสินธุ์’ รวบรวมของฝากยอดฮิตจากทั่วทุกพื้นที่ของกาฬสินธุ์ ทั้งเนื้อแดดเดียว หมูแดดเดียว หม่ำ หมูทุบ เนื้อทุบ พวกนี้ ยายนัน ทำเองทั้งหมด มี อย. ด้วยนะ รวมถึงไส้กรอกปลากาฬสินธุ์ เป็นไส้กรอกรมควันที่ใช้เนื้อปลาดุก เป็นของฝากขึ้นชื่อของที่นี่ บางฤดูจะมีปลาส้ม (ที่ไม่ใช่แซลมอน) จากเขื่อนลำปาวมาขายด้วย
เราแนะนำหมูทุบกับไส้กรอกปลา เพราะกินง่าย กินเพลิน ส่วนของฝากฉบับอีสานสายลึก จัดแจ่วบองหรือปลาร้าบองไปโลด แค่กินกับข้าวเหนียวร้อน ๆ ก็อร่อยถึงใจ ถ้าซื้อไปแล้วติดใจ กดสั่งซื้อผ่านช่องทางออนไลน์ได้ ส่วนหน้าร้านยายนันของฝากกาฬสินธุ์อยู่ข้างศาลเจ้าพ่อหลักเมือง หาไม่ยาก
