“Apparition”

ว่าแล้วก็ร่ายเวทมนตร์คาถานี้ดังๆ ในใจ มโนว่าจะเป็นเหมือนบรรดาพ่อมดแม่มดใน แฮร์รี่ พอตเตอร์ ที่ล่องหนได้ทันที และแทรกตัวเข้าไปอยู่ใน ‘ร้าน Livraria Lello’ ร้านหนังสือประจำเมืองปอร์โต (Porto) ประเทศโปรตุเกส ที่ ณ เวลานี้มีคนต่อแถวเข้าร้านตั้งแต่เช้า เพื่อมาชื่นชมร้านหนังสือที่ถูกโหวตติดอันดับสวยที่สุดในโลก

เห็นคนเยอะอยู่พอควร จึงต้องทำใจร่มๆ ไปเดินเล่นที่อื่นก่อนแล้วค่อยวกกลับมาใหม่ แต่ (ใจ) ยังไม่หยุดพยายาม ท่องไปเรื่อยๆ ขอให้คนน้อยลงกว่านี้ และขอให้ได้เข้า

บ่ายแก่ๆ เราเดินกลับมาอีกรอบ เหมือนปาฏิหาริย์ คนเบาบางไปเยอะ ถือว่าคาถาบทนี้ได้ผลอย่างแรง

เมืองปอร์โต (Porto) ประเทศโปรตุเกส

ว่ากันว่า Livraria Lello คือร้านต้นฉบับของร้านตัวบรรจงและหยดหมึก (Flourish and Blotts) ตรอกไดแอกอน (Diagon Alley) ในหนังสือ แฮร์รี่ พอตเตอร์  ที่ เจ. เค. โรว์ลิง วางให้เป็นร้านหนังสือเวทมนตร์ของพ่อมดแม่มด และหนังสือเรียนสำหรับนักเรียนฮอกวอตส์ที่ต้องมาซื้อก่อนเปิดเทอม

เจ. เค. โรว์ลิง เป็นขาประจำของร้านหนังสือ Livraria Lello ในช่วงที่ใช้ชีวิตอยู่ที่เมืองปอร์โต และทำงานเป็นครูสอนภาษาอังกฤษ เวลานั้นเธอกำลังเริ่มต้นเขียนปฐมบทของหนังสือ แฮร์รี่ พอตเตอร์ หนังสือที่ร่ายมนตร์สะกดคนทั้งโลกและพลิกชีวิตของเธอให้เป็นที่รู้จัก

นี่เป็น 2 เรื่องเล่าจากโพสต์เล็กๆ ของนักท่องเที่ยวที่เคยมาร้านนี้ ประโยคไม่กี่บรรทัดที่เขาเขียนเหมือนกระซิบเบาๆ แต่ดังก้องอยู่ในใจเรา ทำให้เราพาตัวเองมาอยู่ที่นี่จนได้

“A shop called Flourish and Blotts where the shelves were stacked to the ceiling with books as large as paving stones bound in leather.”

เรายืนชื่นชมความสวยสะกดสายตาตั้งแต่หน้าร้าน Livraria Lello เป็นตึกสูง 2 ชั้นที่รวมเอกลักษณ์งานสถาปัตยกรรมทั้งนีโอ-กอทิก อาร์ต เดโค และอาร์ตนูโว ผสมเอกลักษณ์เฉพาะของโปรตุเกสที่ใช้ไม้เป็นหลัก ตกแต่งลวดลายด้วยปูนทาสี

เมืองปอร์โต (Porto) ประเทศโปรตุเกส
ต่อแถวเข้า Livraria Lello ไปต้องมนตร์ต้นแบบของร้านตัวบรรจงและหยดหมึกใน Harry Potter เมืองปอร์โต (Porto) ประเทศโปรตุเกส

มวลความขลังของร้านตรงกับบทบรรยายในหนังสือ แฮร์รี่ พอตเตอร์ แต่ที่มากกว่าความขลังคือมวลมหาเสน่ห์ที่ไม่ถูก Disrupt ในโลกยุคดิจิทัล ถ้าจะใช้ศัพท์เทคนิคของยุคนี้คือร้าน Transform ให้อยู่รอดมาจนป่านนี้ได้อย่างไร ยังมีคนทั่วโลกปักหมุดมาที่ร้าน ซื้อหนังสือ และพร้อมใจบอกต่อความดีงามของร้าน

Livraria Lello ผ่านร้อนหนาวมาร้อยกว่าปีตั้งแต่ ค.ศ. 1906 จากจุดเริ่มต้นที่ 2 พี่น้องเจ้าของร้าน Jose Lello กับ Antonio Lello ตั้งใจเปิดให้เป็นพื้นที่แลกเปลี่ยนความรู้ด้านวรรณกรรมของคนที่ชื่นชอบ บวกกับ Jose Lello หลงใหลงานหนังสือ ศิลปะ วรรณกรรม วัฒนธรรม และอยากทำธุรกิจหนังสือ

ทั้งสองพี่น้องร่วมด้วยช่วยกันมาตลอด และฝันนั้นก็เป็นจริงในอีก 7 ปีต่อมา

ต่อแถวเข้า Livraria Lello ไปต้องมนตร์ต้นแบบของร้านตัวบรรจงและหยดหมึกใน Harry Potter เมืองปอร์โต (Porto) ประเทศโปรตุเกส

มีอีก 2 คนสำคัญที่ช่วยปลูกปั้นให้ร้านนี้ได้เปิดประตูต้อนรับหนอนหนังสือในเมืองปอร์โตและคนจากทั่วโลก คนแรกคือ Francisco Xavier Esteves วิศวกรผู้หลงใหลงานด้านวรรณกรรม ทำให้เขามีความสัมพันธ์กระชับแนบแน่นกับสองพี่น้องตระกูล Lello และกลายเป็นวิศวกรที่ดูแลการก่อสร้างร้านหนังสือระดับโลกแห่งนี้

ส่วนคนถัดมา Domingos Lima ผู้รับหน้าที่เป็นผู้จัดการร้านยาวนานถึง 52 ปี เขาถือเป็นหัวใจสำคัญที่ทำให้ร้านอยู่รอดมาจนทุกวันนี้

เขาบอกว่า จิตวิญญาณ 4 เรื่องที่คนขายหนังสือต้องมี คือ

1. มีเซนส์ว่าหนังสือแบบไหนที่หายาก

2. ปฏิบัติต่อลูกค้าด้วยความสุภาพ

3. รับฟังและรวบรวมข้อมูลจากลูกค้า เพราะพวกเขาเป็นแหล่งข้อมูลชั้นดี ช่วยแนะนำ และให้ข้อมูลหนังสือที่ควรจะสั่งมาขายที่ร้าน

4. รู้จักวิธีขายหนังสือ และทำให้หนังสือขายดี

ความเก๋าแบบนี้ต้องใช้ทั้งความรู้ ความคิด ความเชี่ยวชาญ ประมวลผลออกมาเป็นสิ่งที่เรียกว่า การสร้างประสบการณ์ที่ดีให้แก่ลูกค้า

วันนี้ร้านของสองพี่น้อง Lello ไม่ได้ขายแค่หนังสือ แต่ขายเรื่องราวของร้าน ทั้งเรื่องเล่าเก่าก่อน ความสวยงามของสถาปัตยกรรม และที่สำคัญคือ เป็นสิ่งที่ต่อยอดสร้างรายได้ให้ร้านอยู่รอด

ต่อแถวเข้า Livraria Lello ไปต้องมนตร์ต้นแบบของร้านตัวบรรจงและหยดหมึกใน Harry Potter เมืองปอร์โต (Porto) ประเทศโปรตุเกส

ร้านวางระบบบริหารในการอำนวยความสะดวกให้แก่ลูกค้าอย่างไม่มีสะดุด ตั้งแต่ระบบขายตั๋วอิเล็กทรอนิกส์เพื่อเข้าชมร้าน เก็บคนละ 5 ยูโร ล็อกเกอร์ตู้ละ 1 ยูโร เอาไว้เก็บสัมภาระ เพราะอนุญาตให้พกแค่โทรศัพท์มือถือกับกระเป๋าตังค์เท่านั้น เวลาต่อคิวหน้าร้านก็จะมีเจ้าหน้าที่ดูแล ชวนคุย ระหว่างรอ และคอยจำกัดจำนวนคนเข้าร้านไม่ให้แน่นจนเกินไป

“Thou who walked the room, shall then see a staircase which is a piece of surprising allure, for its apparent lightness which masks the audacity of its design. One feels the urge to climb it yet fears one’s weight may make it crumble.” (in Catálogo 1930 of Livraria Lello).

เดินเข้ามาในร้าน เห็นชั้นไม้สูงจนถึงเพดานเต็มไปด้วยหนังสือเล่มเล็กเล่มใหญ่ ส่วนใหญ่เป็นภาษาโปรตุเกสและภาษาอังกฤษ หนังสือแบ่งตามหมวดต่างๆ เช่น ประวัติศาสตร์ ท่องเที่ยว วรรณกรรม บางส่วนวางอยู่บนโต๊ะไม้เป็นกองๆ มีหนังสือวางอยู่ครบทุกแนว ทุกเล่มไม่ได้ห่อพลาสติก มีพนักงานยืนประจำจุด แต่ละจุดยินดีให้ความช่วยเหลือ ลูกค้ายืนเลือก เปิดอ่าน ได้ตามสะดวก

ต่อแถวเข้า Livraria Lello ไปต้องมนตร์ต้นแบบของร้านตัวบรรจงและหยดหมึกใน Harry Potter
ต่อแถวเข้า Livraria Lello ไปต้องมนตร์ต้นแบบของร้านตัวบรรจงและหยดหมึกใน Harry Potter

จุดที่ทำให้ทุกคนต้องมนตร์สะกดและเป็นจุดที่ต้องถ่ายรูป คือความสวยคลาสสิกของบันไดไม้วนบนพื้นสีแดงจัดที่อยู่กลางร้านเพื่อเดินขึ้นไปชั้น 2 งานคราฟต์ยุคเก่าก่อนที่ให้ความรู้สึกเหมือนเดินย้อนเวลา บันไดพาเราเดินวนจากชั้น 1 มาถึงชั้นลอยแล้วแยกทางขึ้นชั้น 2 เป็น 2 ด้าน คือซ้ายกับขวา

ต่อแถวเข้า Livraria Lello ไปต้องมนตร์ต้นแบบของร้านตัวบรรจงและหยดหมึกใน Harry Potter

เงยหน้ามองขึ้นไปบนเพดานสูงสุดของร้าน แสงสว่างส่องจากภายนอกทำให้กระจกแกะสลักลวดลายแผ่นใหญ่ ยิ่งโดดเด่น บนแผ่นกระจกสลักคำว่า ‘Decus in Labore’ หรือ Dignity in Work เป็นกฎทองประจำร้านที่สองพี่น้อง Lello ตั้งไว้ เพื่อให้ทุกคนในร้านระลึกถึง ‘เกียรติในการทำงาน’ ร่วมกับพนักงาน ลูกค้า คนอ่าน และผู้เข้าชมทุกคน

ชั้น 2 นี่แหละที่เราต้องใช้คาถาดึงสติอย่างมหาศาล เพราะโต๊ะหนังสือที่จัดวางไว้ในแต่ละมุม เป็นรุ่นลิมิเต็ดเอดิชันที่มีเฉพาะร้านนี้เท่านั้น

ต่อแถวเข้า Livraria Lello ไปต้องมนตร์ต้นแบบของร้านตัวบรรจงและหยดหมึกใน Harry Potter
ต่อแถวเข้า Livraria Lello ไปต้องมนตร์ต้นแบบของร้านตัวบรรจงและหยดหมึกใน Harry Potter

หนังสือที่ร้านจัดทำเป็นพิเศษคือหนังสือดังที่คนทั่วโลกรู้จัก โดยปกมี 2 ชั้น ปกหน้าเป็นชื่อร้าน Livraria Lello ปกในเป็นชื่อหนังสือ อย่างเรื่อง เจ้าชายน้อย, อลิซในดินแดนมหัศจรรย์ และของที่ทุกคนต้องซื้อกลับไปคือของที่ระลึกแฮร์รี่ พอตเตอร์ และที่ทำให้ลูกค้ารู้สึกคุ้มค่าไปอีกคือ ตั๋วเข้าชมร้านใช้เป็นส่วนลดได้ 5 ยูโร

พนักงานร้านไม่เร่งรีบปิดการขาย เพื่อทำเวลาให้คนเข้าร้านเยอะๆ แต่ปล่อยให้ทุกคนเพลิดเพลินในร้าน ให้ลูกค้าได้ใช้เวลากับสิ่งที่คุ้นเคยในวันเก่าก่อน ใช้สายตาไล่อ่านตัวหนังสือ มือพลิกกระดาษทีละหน้า ได้กลิ่นกระดาษหอมหม่นๆ ทุกคนดื่มด่ำอยู่ในโลกจินตนาการของตัวเองเหมือนต้องมนตร์สะกด

Write on The Cloud

Travelogue

ถ้าคุณมีประสบการณ์เรียนรู้ใหม่ ๆ จากการไปใช้ชีวิตในทั่วทุกมุมโลก เชิญแบ่งปันเรื่องราวความรู้ของคุณพร้อมภาพถ่ายประกอบบทความ รูปถ่ายผู้เขียน ประวัติส่วนตัวผู้เขียน ที่อยู่ เบอร์โทรติดต่อ และชื่อ Facebook มาที่อีเมล [email protected] ระบุหัวข้อว่า ‘ส่งต้นฉบับสำหรับคอลัมน์ Travelogue’ ถ้าผลงานของคุณได้ตีพิมพ์ลงในเว็บไซต์ เราจะส่งสมุดลิมิเต็ดอิดิชัน จาก ZEQUENZ แบรนด์สมุดสัญชาติไทย ทำมือ 100 % เปิดได้ 360 องศา ให้เป็นที่ระลึกด้วยนะ

Writer & Photographer

Avatar

พรรณราย ทวีโชติกิจเจริญ

สนุกกับงานสื่อสาร สุขกับการเดินลัดเลาะซอกซอย และอยากเป็นคนเล่าเรื่องที่ดี