สอนทำคีเฟอร์น้ำ เครื่องดื่มรสหวานซ่าดีต่อสุขภาพ ศาสตร์โบราณแทนน้ำอัดลม

5 มีนาคม 2564

32 K

คีเฟอร์ (Kefir) เป็นชื่อเรียกของเครื่องดื่มมหัศจรรย์ที่ผ่านการหมัก มีต้นกำเนิดมาจากยุโรปตะวันออก ตามความหมายของภาษาตุรกี แปลว่า ‘ความรู้สึกที่ดี’ ไม่น่าแปลกใจถ้าความหมายนั้นจะกลายเป็นชื่อเรียก เพราะเครื่องดื่มชนิดนี้มีผลกับระบบภายในโดยเฉพาะระบบการย่อยอาหารและลำไส้ ส่วนที่สำคัญในร่างกายที่ไม่ค่อยมีคนใส่ใจ ยิ่งในทุกวันนี้มียาปฏิชีวนะที่ทำลายจุลินทรีย์ในลำไส้ไปด้วย ทำให้เราต้องหมั่นเติมทั้งพรีไบโอติกส์และโพรไบโอติกส์เพื่อสร้างความสมดุลใหม่เรื่อยๆ

ครูจิ้ม-เฉลิมศรี บัตแลนด์ เจ้าของบ้านสวนริมคลองสามวา ปทุมธานี เริ่มหมักคีเฟอร์ไว้ดื่มเองเพื่อทดลองแก้ปัญหาโรคโลหิตจาง ครูจิ้มเปิดบ้านสวนริมคลองเป็นสถานที่ทำเวิร์กช็อปหลายอย่าง รวมถึงสอนทำคีเฟอร์ด้วย

เราสามารถหมักคีเฟอร์ไว้ดื่มเองด้วยวิธีง่ายๆ แต่ขั้นตอนที่ค่อนข้างยากก็คือการหาหัวเชื้อตั้งต้นทำคีเฟอร์ หรือเรียกว่า เกรนส์ (Grains)

สอนทำคีเฟอร์น้ำ เครื่องดื่มรสหวานซ่า ศาสตร์โบราณแทนน้ำอัดลม

“เมื่อก่อนเขาจะถือว่าเกรนส์คีเฟอร์เป็นสิ่งที่ช่วยเหลือมนุษย์ เขาเลยไม่ซื้อขายกัน แต่จะส่งต่อให้กันไปเรื่อยๆ มือต่อมือ แต่เดี๋ยวนี้เขาก็ซื้อขายกันเป็นปกติแล้ว” ครูจิ้มเล่า

“คีเฟอร์แบ่งออกเป็นสองชนิดหลัก คือคีเฟอร์นมและคีเฟอร์น้ำ คีเฟอร์นมละม้ายคล้ายคลึงกับโยเกิร์ต ส่วนคีเฟอร์น้ำคล้ายกับคอมบูฉะหรือชาหมัก

ความแตกต่างที่ชัดเจนคือจำนวนของจุลินทรีย์ ที่ประกอบด้วยแบคทีเรียและยีสต์ของคีเฟอร์ มีมากกว่าในโยเกิร์ตหรือคอมบูฉะหลายเท่า และคีเฟอร์เหมาะสำหรับคนไม่อยากดื่มคาเฟอีนที่มีอยู่ในคอมบูฉะ”

การดื่มคีเฟอร์ทั้งแบบนมและน้ำ เพื่อช่วยให้ร่างกายสะสมโพรไบโอติกส์ สร้างสมดุลให้เกิดความหลากหลายของจุลินทรีย์ในลำไส้ที่ไปช่วยพรีไบโอติกส์หรืออาหารที่เรากินเข้าไป คีเฟอร์น้ำยังดื่มง่ายกว่าคอมบูฉะมาก เนื่องจากคีเฟอร์ไม่ค่อยมีแบคทีเรียที่เป็นกรดสูง ซึ่งทำให้เกิดความเปรี้ยวแบบคอมบูฉะ

นอกจากช่วยสร้างสมดุลให้ระบบย่อยอาหารและลำไส้ คีเฟอร์ยังมีโฟลิกช่วยการสร้างเม็ดเลือดแดง ช่วยแก้ปัญหาเรื่องโลหิตจางด้วย

คนที่มีปัญหาการย่อยแลคโตสในนมวัวก็ดื่มคีเฟอร์ได้ เพราะกระบวนการหมักคีเฟอร์นมจะย่อยแลคโตสในนมให้กลายเป็นกรดแลคติก เกิดรสเปรี้ยวเช่นเดียวกับโยเกิร์ต ทำให้เหลือแลคโตสในปริมาณที่น้อยกว่านมแต่ก็ยังมีอยู่บ้าง

คีเฟอร์น้ำเลยกลายเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่ย่อยนมไม่ได้

“คีเฟอร์น้ำกินง่ายกว่าคีเฟอร์นม เพราะจะเปลี่ยนน้ำตาลให้กลายเป็นกรดแลคติกกับคาร์บอนไดออกไซด์ ถ้าเราหมักไปนานๆ จะเกิดความซ่าตามธรรมชาติ กินแทนน้ำอัดลมได้เลย ดื่มแล้วสดชื่นกว่าด้วย เพราะน้ำตาลบางส่วนถูกย่อยให้ดูดซึมไปใช้ได้ทันทีแล้ว

“มีความเชื่อว่าเกรนคีเฟอร์เป็นสิ่งมีชีวิต การเลี้ยงคีเฟอร์จึงต้องเอาใจใส่ให้ดี และเชื่อว่าการพูดคุยกับคีเฟอร์ดีๆ ก็ส่งผลกับรสชาติของคีเฟอร์ด้วย ถ้าทำตอนอารมณ์หงุดหงิด บางทีไม่อร่อยไปเลยก็มี (หัวเราะ)” ครูจิ้มเล่าปิดท้ายก่อนเราจะเริ่มลงมือทำคีเฟอร์ทั้งสองแบบกัน

คีเฟอร์น้ำ

อุปกรณ์

น้ำแร่หรือน้ำเปล่า 500 ml
เกรนคีเฟอร์ 2 ช้อนโต๊ะ
น้ำตาลทรายแดงออร์แกนิก 2 ช้อนโต๊ะ
โหลแก้ว
ช้อนพลาสติกสำหรับคน
ตะแกรงพลาสติก
ผ้าขาวบาง
โหลแก้วแบบมีฝาปิดสนิท
ผลไม้ น้ำผลไม้ หรือดอกไม้ตามชอบ

หมายเหตุ : อุปกรณ์ทุกชนิดไม่ควรเป็นโลหะ เพราะอาจเกิดการปนเปื้อนขณะหมัก ทำให้เป็นอันตรายต่อผู้ดื่ม

วิธีทำ

การหมักขั้นที่ 1

เทน้ำใส่ขวดโหลแก้ว

ใส่น้ำตาล 2 ช้อนโต๊ะ

ใช้ช้อนพลาสติกคนให้น้ำตาลละลาย ไม่ให้ตัวเกรนโดนผลึกน้ำตาลโดยตรง

ใส่เกรนคีเฟอร์น้ำ 2 ช้อนโต๊ะ ถ้าใส่เยอะเกรนจะกินน้ำตาลได้ไว จะทำให้เปรี้ยวไว

ปิดด้วยผ้าขาวบางกันฝุ่นและแมลง แต่ยังให้อากาศไหลเวียนผ่านได้

ทิ้งไว้ในที่มืดประมาณ 2 หรือ 4 คืนถ้าอยากให้จุลินทรีย์กินน้ำตาลให้เหลือน้อยลง

การหมักขั้นที่ 2

เอาคีเฟอร์น้ำที่หมักไว้จนได้ที่แล้วมากรองเอาเกรนคีเฟอร์ออก เพื่อนำไปใช้หมักในครั้งต่อๆ ไป

ใส่น้ำคีเฟอร์ที่กรองเอาเกรนออกแล้ว ใส่ภาชนะแก้วแบบมีฝาปิดสนิท เหลือพื้นที่ด้านบนให้มีอากาศอยู่เล็กน้อย

ใส่ผลไม้ น้ำผลไม้ หรือดอกไม้ ได้ตามใจชอบ แนะนำว่าถ้าเป็นผลไม้ที่มีรสหวาน เปรี้ยว และมีกลิ่นหอม จะยิ่งทำให้เครื่องดื่มอร่อย ดื่มแล้วรู้สึกสดชื่น

4. ปิดฝาให้สนิท วางไว้ในที่มืด เก็บไว้แค่ 1 – 2 คืนก็นำมาดื่มได้

5. กรองผลไม้ด้วยผ้าขาวบางหรือตะแกรงก่อนนำมาดื่ม

6. ถ้าปล่อยให้เกิดการหมักไปเรื่อยๆ จะเกิดความซ่า และเมื่อได้รสที่ชอบก็เก็บใส่ขวดแช่ตู้เย็นไว้ได้ ถ้าใช้ผลไม้สดจะเก็บไว้ได้ประมาณ 2 สัปดาห์ ส่วนน้ำผลไม้จะเก็บไว้ได้นานกว่า