ปีนี้ เวสป้า ประเทศไทย ฉลองครบรอบ 10 ปี

มีการทำเนื้อหาชุดพิเศษ “The Journey of 10 Stories”: 10 เรื่องเล่าของเหล่านักสร้างสรรค์บนเส้นทางของเวสป้า บนหน้าเว็บพิเศษที่รวมเรื่องราวน่าสนใจตลอดระยะเวลา 10 ปี ของ เวสป้า ประเทศไทย

1 ใน 10 นักสร้างสรรค์ที่ใช้และมีเวสป้าเป็นแรงบันดาลใจคือ โจ-จีรศักดิ์ พานเพียรศิลป์ หรือ Joez19 ในโลกอินสตราแกรม

นั่นคือเหตุผลที่ทำให้เรา เดินทางไกลมาเจอช่างภาพผู้รักอิสระและถ่ายภาพตามสไตล์ที่มีเอกลักษณ์ของตัวเองที่นี่

01

#homesweethome

บ้านทรงกล่องมินิมอลสีขาว นิ่งและเท่ราวอยู่บนปกนิตยสาร

บ้านหลังนี้อยู่ที่จังหวัดชัยภูมิ ริมถนนสายเล็กห่างจากตัวเมืองขอนแก่นราวชั่วโมงครึ่ง

ละแวกบ้านเป็นทุ่ง นา ป่าละเมาะ ร้านขายอุปกรณ์การเกษตร และร้านอาหารแบบง่ายๆ แต่ในตัวบ้านเต็มไปด้วย รถยนต์ สกูตเตอร์ จักรยาน เก้าอี้ เครื่องเสียง โคมไฟ ตู้เย็น เครื่องครัว กีตาร์ แบรนด์ดังของโลก ซึ่งถูกคัดสรรและจัดวางได้อย่างเป๊ะมาก

เจ้าของบ้านหลังนี้ชื่อ โจ-จีรศักดิ์ พานเพียรศิลป์

02

#worldgallery

น้อยคนจะรู้จักชื่อและนามสกุลของโจ แต่มีคนติดตามเขาในชื่อ Joez19 บนอินสตาแกรมอยู่ 4 แสนกว่าคน

ตัวเลขนั้นยังไม่น่าสนใจเท่า เมื่อ Apple ทำแคมเปญ World Gallery นำภาพถ่ายจากไอโฟนมาพรินต์และแปะโชว์บนบิลบอร์ดขนาดยักษ์ทั่วโลก โจได้รับเลือกให้เป็น 1 ใน 162 ช่างภาพจากทั่วโลกที่ได้ร่วมงานนี้ หนึ่งในภาพที่ถูกยกขึ้นมาโปรโมตมากที่สุดก็คือ ภาพทุ่งดอกทานตะวันของโจ

หลังจากนั้นภาพนิ่งและวิดีโอจากไอโฟนของโจก็กลายมาเป็นสื่อโฆษณาของ Apple อีกเกือบร้อยชิ้น ทั้งบิลบอร์ด หนังโฆษณา สารคดีสั้น ภาพพื้นหลังใน Apple TV รวมถึงภาพถ่ายชุดแรกที่ Apple ใช้เปิดตัวแอคเคานต์อินสตาแกรม

ภาพเกือบทั้งหมดที่ว่ามา คือภาพที่เขาถ่ายเล่นแถวบ้าน วัด ตลาด ทุ่ง นา และป่า เป็นภาพที่ตรงข้ามกับเรื่องราวไลฟ์สไตล์ที่คนส่วนใหญ่โพสต์กันบนโลกโซเชียล

โจไม่ได้ทำอะไรมากไปกว่าถ่ายรูปลงอินสตาแกรม เขาถ่ายจนจังหวัดชัยภูมิเชิญไปรับรางวัล

แต่เขาไม่ไป

03

#timcook

นอกจากถ่ายภาพ โจยังเป็นช่างภาพคนเดียวได้รับคำเชิญจาก Apple ประเทศไทยให้ทำหน้าที่ ‘รับแขก’ ร่วมทริปแบบส่วนตัวกับ ทิม คุก (Tim Cook) CEO ของ Apple เมื่อเขามาเยือนประเทศไทยปลายปีที่แล้ว

04

#photooftheday

โจเป็นคนชัยภูมิโดยกำเนิด ครอบครัวของเขาทำธุรกิจขายอะไหล่รถที่ใช้ในการเกษตร เขาชอบวาดรูปมาตั้งแต่เด็ก พอโตขึ้นมาได้ดู สามหนุ่มสามมุม ซีรีส์ดังเมื่อ 20 กว่าปีก่อน ก็ติดใจความเท่สไตล์นักออกแบบของ ‘ทศพล’ เลยเลือกเรียนออกแบบนิเทศศิลป์ ที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ตอนที่เรียนวิชาถ่ายภาพ เรื่อง Dept of Field หรือระยะชัดของภาพ อาจารย์ให้ถ่ายภาพขวดโค้กเรียงกัน โจวัดแสงและปรับโฟกัสกล้อง Nikon FM2 ของเขาตามทฤษฎีด้วยความตั้งใจ เช่นเดียวกับการจับเวลาการแช่น้ำยาล้างอัดภาพแบบไม่ให้พลาดแม้วินาทีเดียว

ภาพของเขาแม่นทฤษฎี แต่ไม่มีความงาม

เขาโตมากับความเชื่อที่ว่า ภาพถ่ายที่สวย คือภาพถ่ายขวดโค้กเรียงแบบไล่ระยะโฟกัส หรือภาพวิวน้ำตกมีนกบินที่ติดประดับเป็นวอลเปเปอร์ในร้านลาบ

“จนผมได้อ่านบทสัมภาษณ์ผู้กำกับคนไทย แต่เป็นภาพถ่ายที่ฝรั่งเศส เป็นภาพขาวดำในตู้รถไฟ ด้านนอกมีป้าย มีคนอยู่ใกล้ อยู่ไกล ผมรู้สึกว่ามันสวยมาก แต่ไม่รู้ว่ามันสวยเพราะอะไร เพราะมันไม่เหมือนรูปวิวที่เคยเห็น” โจบอกว่า วันนั้นเขายังไม่ได้คำตอบว่าภาพถ่ายที่ดีคืออะไร เขาเลยสนุกกับการทำงานออกแบบมากกว่า

05

#lifelessons

พอเรียนจบโจก็กลับมาช่วยที่บ้านขายของ ทำได้ไม่นานเขาก็เบื่อ เลยคว้าเงินเก็บ 5,000 บาทหนีมาทำงานในกรุงเทพฯ กับบริษัททำพรีเซนเทชันแห่งหนึ่ง โจสนุกกับการทำงาน และทำได้ดีมาก แต่ทำได้ครึ่งปีพี่สาวของเขาก็แต่งงาน โจจึงถูกเรียกตัวกลับไปช่วยงานที่บ้านอีกครั้ง

“เราเริ่มมีวุฒิภาวะมากขึ้น มันเป็นเรื่องที่ดีมากที่ได้ลองทำในสิ่งที่ไม่ชอบ พอมีปัญหาในระดับที่เกินจะรับได้ เราก็รับมือกับมันได้ เพราะเราเคยผ่านช่วงเวลาแย่ๆ มาแล้ว ช่วงนั้นที่บ้านเริ่มทำธุรกิจใหม่ วิ่งรถบรรทุก รับจ้างขนอ้อย ขนโน่นขนนี่ ผมก็ไปช่วยดู ทำเองทุกอย่าง ทำบัญชีเอง มันไม่เหมือนงานกราฟิกดีไซน์ที่เราชอบ แต่ก็สนุกมาก เราเป็นคนชอบแก้ปัญหาด้วยมั้ง”

สุดท้ายที่บ้านก็ขายกิจการวิ่งรถบรรทุกเพราะปัญหาเยอะ โจพยายามขอทำต่อแต่ที่บ้านไม่สนับสนุน โจจึงเอาเงินเก็บมาลงทุนทำต่อด้วยตัวเองจนสำเร็จ

“ผมเคยอวดแม่ว่า ทำเงินได้เท่านี้นะ ไม่ได้คิดว่ารวยนะ แค่ภูมิใจว่าเราทำได้ แกไม่เคยชมเลย บอกว่าไร้สาระ พอแก่ไปมึงก็จะเดินไปวัดเหมือนกูนี่แหละ อย่าไปโลภมาก แกพยายามสอนให้เรารู้จักพอ

“ผมคิดแค่อยากทำงานเก็บเงิน ถ้ามีเงินพอสำหรับตอนแก่แล้วก็จะเลิก เป้าหมายผมตลกหน่อย ผมเห็นตัวเองตอนอายุหกสิบว่า ทำงานโลตัสแถวบ้าน เติมของในชั้นเสร็จตอนเย็นก็ซื้อของครึ่งราคากลับมาทำกินที่บ้าน คนอื่นอาจจะมีความสุขในการหาเงินเผื่อไว้ให้ลูก แต่ผมไม่มีลูก ก็ไม่ได้คิดเรื่องนี้ สุดท้ายมนุษย์เราก็อยู่แค่รอวันตาย แก่ตัวไปก็แค่เดินไปวัดอย่างที่แม่บอกจริงๆ

“แม่พูดถูกหมดนะ งานวิ่งรถมันปวดหัวจริงๆ ถึงผมจะมีช่วงขาขึ้น แต่ก็ขาดทุนบ่อย ผมเป็นหนี้เกือบสิบล้าน เป็นช่วงที่เครียดที่สุดในชีวิต” โจเล่าถึงช่วงเวลายากลำบากที่สุดในชีวิต

แต่มันก็ทำให้เขาได้พบสิ่งที่มีความหมายที่สุดในชีวิตเช่นกัน

06

#biker

“มะรืนจะไปผ่าตัดลอกต้อลมออก ผมเพิ่งรู้ว่าตาโดนลมเยอะเกินเพราะขี่่รถท่องเที่ยวโดนลมเยอะเยอะ มันคือวิธีแก้เครียดของผม” โจเล่าถึงสิ่งที่ทำให้เขาหลุดพ้นความเครียดในช่วงเวลาย่ำแย่ของชีวิตมาได้

ช่วงสัก 4 โมงครึ่งเป็นเวลาทองของการออกไปขี่รถสองล้อเที่ยว เพราะสะสมความเครียดมาเต็มที่แล้ว โจจะประเมินว่า มีเวลาไปได้ไกลแค่ไหน ถ้าเวลาน้อยก็แค่ขี่รถชมวิวไปดูทุ่งนาหน้าบ้าน แต่ถ้ามีเวลาว่างบางทีเขาก็จนเพลิน โจเคยขี่เวสป้าคู่ใจออกจากบ้านตอนเที่ยง ขี่ไปเรื่อยๆ จนถึงชุมแพ ระยะทางราว 50 กิโล เขายังไม่อยากกลับเลยขี่ไปต่อถึงน้ำหนาว เป็นร้อยกิโล อากาศยังดีก็เลยขี่ต่อไปจนถึงภูทับเบิก รวมเป็น 200 กิโล

นอกจากดูวิวแล้วโจยังชอบคุยกับคน นั่นเลยทำให้เขาได้เห็นความงามที่อยู่สองข้างทาง ทั้งวิวที่เห็นด้วยตา และความงามในมิตรภาพผ่านเรื่องเล่าของคุณลุงคุณป้าซึ่งสัมผัสได้ด้วยใจ

07

#phototherapy

“เมื่อก่อนผมถ่ายรูปบ่อย หลังๆ เครียดน้อยลง เลยไม่ค่อยได้ถ่ายรูปแล้ว พอไม่มีอะไรให้เครียด เลยไม่อยากปลดปล่อย” โจพูดถึงกิจกรรมบำบัดความเครียดที่ทำพร้อมกับการขี่เวสป้าคันโปรด

“การถ่ายรูปของผมเหมือนการปฏิบัติธรรม ถ่ายแล้วลืมทุกข์ ผมชอบโมเมนต์ตอนถ่าย แต่ไม่ชอบรูปถ่ายของตัวเอง เวลาเปลี่ยนโทรศัพท์ผมลบรูปทิ้งหมดเลย ไม่ได้ยึดติดเลย เพิ่งจะมีช่วงหลังๆ ที่เริ่มเก็บเพราะอาจจะได้ใช้งาน รูปถ่ายของผมทั้งหมดที่เห็นในบ้านคือเพื่อนอัดมาให้ ก็ต้องรับไว้” โจชี้ให้ดูรูปหมาที่แขวนอยู่ข้างสระน้ำ

ในวันที่โจเริ่มโหลดอินสตาแกรมมาเล่นเป็นครั้งแรก เขายังไม่ได้สนใจการถ่ายรูปนัก มองเป็นแค่ไดอารี่ส่วนตัว แต่แล้วมุมมองที่มีต่อการถ่ายภาพของเขาก็เปลี่ยนไปเพราะ

หนึ่ง เพื่อนช่างภาพในอินสตาแกรมชาวสเปนชื่อ Ekalek ซึ่งปัจจุบันเลิกเล่นไปแล้ว

“เขาใช้ไอโฟนถ่ายภาพขาวดำอย่างเดียว รูปของเขาทำให้ผมนึกถึงภาพขาวดำของผู้กำกับในนิตยสารที่เคยเห็นตอนเรียน มันสวยทั้งที่ไม่ใช่รูปน้ำตก ไม่มีนกบิน ไม่มีแสงเทพ เขาบอกว่า ความลับของการถ่ายภาพคือ การจัดองค์ประกอบภาพ พอรู้แบบนี้เราก็เริ่มสนุก”

สอง การจัดประกวดภาพถ่ายในกรุ๊ป Instagram Thailand

“จากที่เคยคิดว่า ภาพที่สวยคือภาพวิว ถ้าเราเอากล้องดิจิทัลไปที่สวิตเซอร์แลนด์ แล้วทำกล้องตกมันลั่นเอง ยังไงภาพก็สวยด้วยตัวเอง พอรู้ว่าภาพสวยจากองค์ประกอบ เราก็เริ่มศึกษา แล้วก็สนุกกับการร่วมประกวดในหัวข้อต่างๆ รู้สึกเฟรชมาก

“ตอนนั้นผมทำงานสัปดาห์ละเจ็ดวัน ไปไหนไม่ได้เลย พอมีเวลาว่างก็ออกไปถ่ายรูปส่งประกวด ตอนนั้นผมชนะเยอะมาก ถ้ามีสิบหัวข้อ ผมชนะประมาณสี่หรือห้า ทั้งที่มีคนแข่งเยอะมาก เราก็เริ่มสนุกกับการถ่ายภาพมากขึ้น ทำให้ลืมความเครียดไปได้”

ว่างเมื่อไหร่ก็อยากถ่ายรูป โจว่างั้น

08

#ricefield

โจสนุกกับการถ่ายรูปเล่นตั้งแต่อยู่ในบ้าน ทั้งแสงเงาที่ลอดเข้ามา เงาสะท้อนบนกำแพงจากน้ำในสระ หรือแม้กระทั่งหมาของเขา ภาพพวกนี้โจถ่ายไว้ดูเล่นคนเดียว ถ่ายเสร็จก็ลบ เพราะเขาแค่ชอบช่วงเวลาของการกดบันทึกภาพเท่านั้นเอง

ถ้าออกไปนอกบ้าน เขาก็จะเจอคนทำนา คนหาปลา เด็กเตะฟุตบอล

หลักในการถ่ายรูปของโจคือ ประเมินแสงก่อนว่าสวยไหม เขาต้องเห็นภาพที่จะถ่ายในหัวก่อนว่าน่าจะดี ถึงจอดรถลงไปถ่าย ถ้ามีคนก็ชวนคุยแล้วถ่ายโดยไม่กำกับ

“ผมเชื่อว่ารูปพวกนี้ไม่ได้สวย แค่คนกรุงเทพฯ รู้สึกว่ามันแปลกเพราะไม่ค่อยได้เห็น และบางอย่างก็กำลังจะหมดไป” โจออกตัว

09

#reflection

โจมีมุมถ่ายภาพที่ใช้บ่อยๆ อยู่หลายมุม เช่น การเล่นกับพระอาทิตย์ หยดน้ำ ภาพกลับหัว แต่เทคนิคที่เหมือนจะเป็นลายเซ็นของเขาไปแล้วก็คือ การถ่ายเงาสะท้อนน้ำ

“พอฝนตกมีน้ำขัง ผมก็ประเมินไว้แล้วว่า มันมีความเป็นไปได้ที่จะสวย ฝนตกตอนเช้า เห็นพระบิณฑบาต เจอแอ่งน้ำ ผมก็หักหัวรถไปถ่าย แล้วก็ได้เลย พอเราผ่านมาเยอะๆ ก็รู้ว่าแบบไหนที่น่าจะสวย แต่ถ่ายออกมาแล้วไม่สวยก็มีนะ ขึ้นกับหลายอย่าง”

โจเล่าต่อว่า บางทีการรู้มุมเยอะเกินก็ทำให้เขานึกภาพได้ชัดเจนจนหลายครั้งก็ไม่ถ่าย ยืนดูเฉยๆ ก็พอ

10

#nofilter

ครั้งหนึ่งโจเคยเป็นแอดมินเพจ VSCO Thailand เขาตั้งใจให้คนมาแชร์ Preset ว่าใช้อะไรกันบ้าง ทำมา 3 เดือน มีคนเข้าร่วม 70,000 คน ด้วยความที่โจกับเพื่อนแอดมินคัดทุกคนเข้ากรุ๊ปด้วยตัวเองเพื่อป้องกันคนมั่วเข้ามาขายของ เขารู้สึกว่าตัวเองทำงานหนักขนาดนั้นไปเพื่ออะไร คิดได้ดังนั้นก็เลยลบกรุ๊ปนี้ทิ้ง

แล้วเขาแต่งรูปถ่ายของตัวเองไหม

“ส่วนมากแค่ปรับความเข้มสี ถ้าเป็นรูปส่ง Apple นี่แตะไม่ได้เลย ขยับนิดนึงก็ไม่ได้ เป็นรูปออริจินัลหมด”

11

#fromwhereidrone

โจมีโดรนตัวแรกเพราะเพื่อนให้มา นั่นทำให้เขาได้เจอมุมใหม่ๆ ในการถ่ายภาพ

มุมโปรดของโจคือ Bird’s-eye view แบบถ่ายจากด้านบนลงมาตรงๆ ซึ่งบินในระยะที่ไม่สูงมาก จึงเห็นรายละเอียด และมองเห็นทุกอย่างเป็นแพตเทิร์น เป็นเท็กซ์เจอร์

12

#anonymous

ในเมืองไทย ไม่น่ามีช่างภาพอินสตาแกรมคนไหนดังในระดับโลกมากกว่าโจ

ยอดคนติดตามเขาลดจากเกือบ 5 แสนคนมาเหลือ 4 แสนต้นๆ เพราะพฤติกรรมของคนใช้อินสตาแกรมเปลี่ยนไปมาก จำนวนคนตามและคนไลก์รูปเขาถือว่าน้อย ถ้าเทียบกับเหล่าหนุ่มสาวหน้าใส

“ผมไม่รู้สึกอะไรนะ ผมเคยคิดว่า ถ้ามีคนตามถึงแสนก็พอแล้ว พอได้แล้วก็สนุก งั้นขอสองแสน เกินกว่านั้นก็เป็นกำไรชีวิตแล้ว ถ้ามันจะหายไปก็ไม่ได้เศร้ามาก เพราะมันเกินฝันแล้ว”

โจเล่าต่อว่า เขาไม่ได้สนใจชื่อเสียงเลยสักนิด ไม่อยากเป็นที่รู้จักเลยด้วยซ้ำ

“บางคนใช้ไอจีเพื่อบ่งบอกตัวตน แต่ผมไม่ได้อยากมี ผมไม่ชอบลงหน้าตัวเองในสื่อ เพราะผมไม่ได้อยากดัง ผมได้รับเชิญให้ไปร่วมงานมอบรางวัลที่สิงคโปร์มีตั๋วเครื่องบินให้ ผมก็ไม่ไป คนที่ไปถ่ายรูปมาให้ดูเป็นภาพผมเต็มจอในงานเลย ผมก็ดีใจนะ

“ตอนงาน Wolrd Gallery ผมดีใจ แต่ไม่อยากไปดูภาพตัวเอง มีแต่คนถ่ายรูปส่งมาให้ ผมเห็นกับตาตัวเองโดยบังเอิญตอนไปญี่ปุ่น อยู่ในสถานีรถไฟ มันอลังการมาก เขากำลังลอกออกพอดี เห็นแล้วปลื้มนะ แต่ก็พยายามไม่หลงตัวเอง”

13

#vespa

“ผมชอบดีไซน์ของเวสป้า ชอบมาตั้งแต่ยังเป็นเด็ก ผมไปค้นรูปเจอตัวเองขี่เวสป้าขึ้นมอหินขาวเมื่อยี่สิบกว่าปีก่อนด้วย ผมขี่มาตั้งแต่ยุคโบราณ จนเปลี่ยนมาเป็นโมเดิร์นเวสป้า ผมใช้คันเก่ามาแปดปีแล้ว ยังดูดีอยู่เลย เพราะดีไซน์และวัสดุ มอเตอร์ไซค์ทั่วไปใช้พลาสติก พอโดนแดดก็จะกรอบ แต่เวสป้าเป็นเหล็ก แปดปียังทนและดูดีอยู่เลย” โจบอกว่ายกเวสป้าคันนี้ให้หลานไปแล้ว

“เราถูกปลูกฝังมาว่าบิ๊กไบค์เท่ ก็จริง แต่มันไม่ตอบโจทย์ผม ผมไม่ใช่คนที่ขี่ข้ามรัฐ ไม่ได้ขี่ทางตรง ผมไปน้ำหนาวก็ขี่บนทางลูกรังยี่สิบกิโลจนเจอนกเงือก ล่าสุดก็เพิ่งขี่ไปเจอช้าง ถ้าเจออะไรฉุกเฉินผมคงคอนโทรลบิ๊กไบค์ไม่ได้ ทักษะด้วย ขนาดร่างกายเราด้วย แต่เวสป้าแค่หักหัวก็กลับรถได้แล้ว พอใช้รุ่นสามร้อย ซี.ซี. กำลังมันได้ คล่องตัวมาก แล้วบอดี้แต่ละรุ่นไม่ได้ต่างกันมาก ซื้อแล้วไม่ต้องกลัวตกรุ่น”

โจบอกว่า ทุกวันนี้เขาขี่เวสป้าไปแทบจะทุกที่ ไปซื้อลูกชิ้นก็ขี่ไป ไปเชียงใหม่ยังขี่เวสป้าไปเลย แล้วก็บอกถึงเหตุผลสุดท้ายว่าทำไมเขาถึงเลือกใช้เวสป้า

“ถ่ายรูปยังไงก็สวย จอดเฉยๆ ก็สวยแล้ว” โจทิ้งท้ายด้วยเสียงหัวเราะ

ภาพ : Joez19