ยุคนี้คนนิยมปลูกโรสแมรี่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เพราะเป็นต้นไม้อเนกประสงค์ เอามาทำอาหารได้ ปลูกเอากลิ่นหอมได้ หรือปลูกประดับเพื่อความสวยงามก็ยังได้ ถ้าเลี้ยงดีๆ จะมีดอกสีขาวด้วย

แต่ปัญหาที่คนรักโรสแมรี่เกือบทุกคนเจอเหมือนกันคือ เลี้ยงไม่รอด

โรสแมรี่เป็นต้นไม้ที่ปลูกไม่ง่าย แต่ก็ไม่ถึงกับยาก หลักคือโรสแมรี่ไม่ชอบน้ำขัง ชอบแดด และสาเหตุการตายเกือบร้อยเปอร์เซ็นต์มาจากได้น้ำเยอะไป ไม่ใช่เพราะขาดน้ำ

ถ้าใครอยากปลูกโรสแมรี่ ลองทำตาม 11 ขั้นตอนนี้ รับรองว่าได้ต้นโรสแมรี่ที่โตวันโตคืนแน่นอน

1. เลือกพันธุ์ที่ชอบก่อนปลูก

โรสแมรี่มีหลายสายพันธุ์ มาจากหลายประเทศ ทั้งฝรั่งเศส ออสเตรเลีย ญี่ปุ่น แต่ละพันธุ์ก็แตกต่างกัน บางพันธุ์สูงใหญ่ท่วมหัว บางพันธุ์เป็นแบบเลื้อย (เคยเห็นที่ญี่ปุ่นปลูกให้เลื้อยลงมาตามกำแพง) บางพันธุ์มีใบใหญ่ บางพันธุ์มีใบเล็ก ความหอมของแต่ละพันธุ์ก็ไม่เท่านั้น ดังนั้น เราต้องเริ่มจากการเลือกพันธุ์ที่ตรงกับความต้องการของเรา

2. ขยายพันธุ์ด้วยการปักชำได้

บางคนไม่อยากเสียเงินซื้อ ก็ใช้วิธีขอยอดโรสแมรี่จากเพื่อนมาปลูกต่อ หรือแบ่งมาจากโรสแมรี่ที่ใช้ทำอาหารในครัวก็ได้ แต่ต้องเลือกยอดที่ไม่แก่เกินไป และไม่อ่อนเกินไป ปักชำในวัสดุอย่างกาบมะพร้าวสับหรือแกลบ หรือจะเอาไปแช่น้ำให้แตกรากแล้วค่อยลงดินก็ได้ แต่ต้องทำใจไว้หน่อยว่า อัตราการรอดไม่ถึงขั้นร้อยเปอร์เซ็นต์ อาจจะมีทั้งยอดที่แตก และยอดที่ตาย

3. เอาลงแปลง ดีกว่าเอาลงดิน

โรสแมรี่ไม่ชอบน้ำขัง ดังนั้น ถ้าดินบ้านเราระบายน้ำไม่ดี รดน้ำเยอะหรือฝนตกแล้วน้ำขัง ก็ควรจะทำแปลงยกขึ้นมา จะกั้นขอบแปลงด้วยอะไรก็ได้ หลักการคือ ให้ระบายน้ำในแปลงได้ดี ไม่เกิดการท่วมขัง

4. วัสดุปลูกต้องระบายน้ำได้ดี

วัสดุปลูกที่แนะนำคือ นำกาบมะพร้าวสับ 3 ส่วน มาผสมกับดิน 1 ส่วน หรือจะใช้ดินใบก้ามปูล้วนๆ ก็ได้ เพราะระบายน้ำได้ดี

5. อย่ารดน้ำเยอะ

หลายคนคิดว่าการดูแลเอาใจใส่ต้นไม้ที่ดีคือการรดน้ำบ่อยๆ และคิดว่าเมื่อต้นไม้โทรมต้องรดน้ำ สำหรับโรสแมรี่แล้วอาจจะไม่ใช่ บ่อยครั้งที่อาการโทรมของโรสแมรี่มาจากการได้น้ำเยอะเกินไป การรดน้ำที่เหมาะคือ รดวันละครั้งตอนเช้า รดให้ชื้นอย่าให้น้ำขัง ควรงดการรดน้ำช่วงเย็น เพราะนอกจากต้นไม้จะไม่ได้ใช้ประโยชน์อะไรแล้ว น้ำที่สะสมตามใบและวัสดุปลูกอาจทำให้เกิดเชื้อรา ใบเน่า แล้วก็ลามไปทั่วต้น

6. ปลูกในกระถาง ต้องยกหลบฝน

ถ้าเราปลูกโรสแมรี่ในกระถาง พอช่วงที่มีฝน ควรยกหลบฝนมาไว้ในร่ม ถ้าปลูกแบบลงแปลงก็อาจจะทำหลังคาผ้าใบคลุม แต่ถ้าทำไม่ได้ ก็ต้องทำระบบระบายน้ำให้ดี จะลดการเกิดเชื้อราได้

7. ปลูกให้มีระยะห่าง

สำหรับคนที่ซื้อโรสแมรี่มาลงแปลง อย่าปลูกชิดกัน ต้องเว้นระยะระหว่างต้นให้ห่างกันสัก 30 เซนติเมตร เพื่อให้มีพื้นที่ในการเติบโต และความโล่งนั้นจะช่วยให้อากาศถ่ายเท แสงส่องถึง ลดการเกิดโรคและเพลี้ยได้

8. แสงแดดต้องเพียงพอ

โรสแมรี่ชอบแดด ปลูกกลางแจ้งดีกว่าปลูกแดดรำไร แถมยังลดโอกาสเกิดเชื้อราได้ แต่ถ้าปลูกในที่แดดจัด ก็ต้องรดน้ำอย่างสม่ำเสมอด้วย

9. เล็งดีๆ ก่อนตัดยอดไปใช้

การตัดใบไปใช้ ไม่ต่างอะไรจากการตัดแต่งกิ่ง ดังนั้น จึงเป็นเหมือนการกำหนดพุ่มทรงของต้น ถ้าอยากให้ต้นของเราสูง ให้ตัดใบด้านข้างไปใช้ แต่ถ้าตัดยอด ก็จะได้ทรงพุ่ม ฟอร์มต้นไม่ใหญ่ โดยปกติแล้วโรสแมรี่จะแตกกิ่งถี่มาก ในช่วงหน้าฝน เราควรเล็มพุ่มแน่นๆ ให้โปร่ง ใบจะได้ไม่เก็บความชื้นจนเกิดเชื้อรา

10. เจอราให้เด็ด

หาเจอเชื้อราที่ใบให้ตัดใบทิ้ง แล้วสำรวจวัสดุปลูกว่าระบายน้ำดีไหม จากนั้นลองลดปริมาณน้ำลง รดที่โคนต้นแทนการรดผ่านใบ ถ้าปลูกในกระถางก็ย้ายไปไว้ในตำแหน่งที่รับแดดได้มากขึ้น

11. ระวังเพลี้ย

ศัตรูหลักของโรสแมรี่คือเพลี้ย ส่วนใหญ่เป็นเพลี้ยไฟ เหมือนไรแดงๆ ทำให้ใบเป็นสีน้ำตาล กำจัดได้ด้วยการตัดทิ้ง แล้วป้องกันด้วยการพ่นน้ำส้มควันไม้ หรือน้ำยาชีวภาพทั้งหลาย ถ้าไม่อยากพ่นอะไร ก็ต้องหมั่นตรวจและตัดยอดเมื่อเจอเพลี้ยอยู่เสมอ