The Cloud X สารคดีสัญชาติไทย
ชายหนุ่มผิวคล้ำ ล่ำสัน ผมสั้นเกรียน สัญชาติไทย เชื้อชาติกะเหรี่ยง บ้านอยู่หมู่บ้านยูไนท์ ซึ่งอยู่ในพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันออก คนคนนี้มีชื่อว่า จอนวย
เขาเป็นเช่นเดียวกับชายหนุ่มอีกหลายคนในหมู่บ้านยูไนท์ รวมทั้งหมู่บ้านใกล้เคียง ที่สมัครเข้าทำงานร่วมกับคนในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ซึ่งเรียกว่า พวกอนุรักษ์
“ตอนนั้นผมต้องการคนเพิ่มสิบคน เลยให้ผู้ช่วยรับสมัครและหาคนมา ผมไม่อยู่หลายวัน ไปประชุมในกรม หลังจากกลับมาผู้ช่วยหาได้แล้วเก้าคน” หัวหน้าเขตเล่าเรื่องจอนวยให้ฟัง
“อีกคน ผู้ช่วยบอกพูดไม่ค่อยรู้เรื่อง จึงให้กลับไป”
รุ่งเช้าชายหนุ่มผิวคล้ำ ล่ำสัน ที่ผู้ช่วยไม่รับกลับมาเข้าแถวร่วมกับคนอื่นๆ ด้วย
เขาคือ จอนวย
“มาเข้าแถวทำไม” หัวหน้าถาม
“อยากทำงานครับ” จอนวยตอบ
“ผมเลยใช้สิทธิ์หัวหน้ารับเขาเข้าทำงาน” หัวหน้าเล่าขำๆ
หัวหน้าและทุกคนเห็นว่าเป็นการตัดสินใจที่ถูกต้องมาก
“จอนวยทำให้คนอื่นๆ ที่ทำงานปกติดูขี้เกียจไปเลยครับ” หัวหน้าบอก
วันแรกที่ได้เข้าทำงานเป็นเจ้าหน้าที่ของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันออก จอนวยลุกขึ้นมาถางหญ้าตั้งแต่ตี 3
จอนวยได้รับคำสั่งให้มาอยู่ร่วมกับทีมลาดตระเวนของหน่วยพิทักษ์ป่าที่มีชื่อว่า ‘กะแง่สอด’ ที่นี่เป็นหน่วยที่อยู่ห่างไกล เข้าถึงลำบาก แต่เรียกได้ว่าเจริญ สะดวกสบาย ภายในหน่วยใช้พลังงานแสงอาทิตย์ จานรับสัญญาณโทรทัศน์ น้ำประปาภูเขา รวมทั้งโทรศัพท์ชนิดใช้บัตร
“เราจะช่วยให้หน่วยไกลๆ ที่เข้าถึงยากอยู่แบบสบายๆ หน่อยครับ เพราะพวกเขาเข้าไปอยู่ครั้งละนานๆ เป็นเดือน พอมีงบเราจะทำอะไรๆ ให้หน่วยไกลๆ ก่อน ใครอยากอยู่สบายก็ต้องไปอยู่ไกลๆ” นโยบายหัวหน้าเขตชัดเจน
พื้นที่รอบๆ หน่วยพิทักษ์ป่ากะแง่สอดเป็นพื้นที่ค่อนข้างล่อแหลม มีสัตว์ป่าอาศัยอยู่มาก มีโอกาสที่คนล่าสัตว์มืออาชีพจะลักลอบเข้ามาล่าสัตว์สูง โดยเฉพาะกระทิงและเสือโคร่ง กะแง่สอดจึงมีเจ้าหน้าที่ลาดตระเวน 2 ชุด พวกเขาเรียกกันขำๆ ว่า ชุดคนแก่ และชุดพลังหนุ่ม ชุดพลังหนุ่มมีอีกชื่อที่คนเรียกติดปากว่า ชุดม้าศึก ในปีที่ผ่านมา ชุดม้าศึกเดินลาดตระเวนรวมระยะทางได้ 1,600 กิโลเมตร
ผมรู้จักจอนวยมากยิ่งขึ้นเมื่อมีโอกาสเดินป่าร่วมกับชุดม้าศึก เขาอาสาแบกเป้ อุปกรณ์ ขาตั้ง เดินประกบใกล้ๆ สายตาและคอยมองอย่างเป็นห่วง เมื่อถึงที่ตั้งแคมป์ เขาช่วยหาที่ผูกเปลกางฟลายชีต เสร็จแล้วเขารีบไปช่วยเพื่อนๆ หาฟืน ก่อไฟ หุงข้าว
จอนวยคล้ายเป็นคู่หูคนใหม่
ในช่วงหน้าหนาวผมชวนเขาผูกเปลนอนใกล้ๆ เพราะจอนวยไม่ค่อยนอน แต่จะลุกขึ้นเติมฟืนในกองไฟตลอด
“ไปต่อๆ” เสียงจอนวยบอกทุกคนที่กำลังพักเหนื่อยให้ลุกขึ้นเดินต่อ
“สักครู่ก็ถึง” เขาติดคำว่าสักครู่
สักครู่ของเขา ผมรู้ว่าใช้เวลาไม่น้อยกว่าครึ่งวัน
“จอนวยเป็นคนอยู่ไม่นิ่งครับ” อุไร หัวหน้าชุด พูดถึงลูกน้อง
“อยู่หน่วยนั่งดูทีวีได้ไม่ถึง 5 นาทีก็ต้องลุกเดินไปไหนๆ แล้วกลับมาสักแป๊บก็ลุกไปอีก” เรื่องสนุกของเพื่อนๆ คือจับตัวจอนวยไว้ให้อยู่กับที่นานๆ แต่ถ้าเผลอเขาจะลุกหนีทันที
ในป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันออกมีคนแบบจอนวยอีกมากที่เกิด เติบโตในป่า เลือกและรักที่จะทำงานในป่า ขยัน เอาจริง มีทักษะการใช้ชีวิตในป่าซึ่งได้รับถ่ายทอดมาจากบรรพบุรุษ
“จอนวยมาอยู่ในป่านานๆ ไม่คิดถึงมะหน่อเหรอ” ผมถือโอกาสตอนจอนวยนั่งข้างกองไฟ รีบถามก่อนเขาจะลุกไป
มะหน่อ คือหญิงสาว
“ไม่มีแฟนครับ” จอนวยยิ้มอายๆ
“กลัวถูกทิ้งครับ” อุไรพูดแทน
หลายเรื่องราวที่คนในป่าไม่เคยหวาดหวั่น เว้นเสียแต่เรื่องนี้
“สักครู่คงมีครับ” จอนวยพูดบ้าง
กองไฟส่องแสงวับแวม สายลมพัดแรง ลูกไฟแตกกระจาย อุณหภูมิลดต่ำ คืนแรม 12 ค่ำ ดาวระยิบระยับเต็มท้องฟ้า ผมมองข้ามกองไฟไปที่จอนวย
“เมื่อเลือกทำงานที่รักย่อมต้องห่างไกลจากสิ่งที่รัก” ผมพูดประโยคนี้เบาๆ ไม่แน่ใจนักว่าจอนวยจะได้ยิน
