เชื่อว่ามนุษย์เงินเดือนในกรุงเทพฯ จะต้องมีเพื่อนฝูงมาพูดเข้าหูอยู่เรื่อยๆ ว่า เบื่อกรุงเทพฯ อยากออกไปอยู่ต่างจังหวัด ไปอยู่กับธรรมชาติ ต้นไม้ ทำสวนไร่นา หรือถ้าร่ำรวยหน่อยก็จะไปซื้อที่ดินปลูกบ้านริมทะเลแถบหัวหิน ประจวบฯ หรือไปอยู่ดูวิวภูเขาแถววังน้ำเขียว เขาใหญ่ เอาไว้ตอนไม่ต้องทำงานแล้ว 

เหตุผลของคนที่อยากออกจากกรุงเทพฯ มีสารพัด เหนื่อย เงินเดือนน้อย ค่าใช้จ่ายมาก เจ้านายเฮงซวยแล้วยังขี้บ่น บ้านอยู่ไกลเดินทางลำบาก ฝนตก รถติด กลับถึงบ้านไม่เป็นเวลา ติดอยู่ว่าลูกไปโรงเรียนดีอยู่แล้ว ไม่อยากย้ายให้ลูกไปเรียนบ้านนอก แต่ถ้ามีเพื่อนฝูงบางคนพาลูกพาเมียออกไปอยู่ต่างจังหวัดจริงๆ เพื่อนฝูงมักจะบอกว่าไอ้นี่มันแน่จริงว่ะ รับรองไม่มีใครว่าเขาคิดสั้น นี่เป็นคนในอยากออก 

How to หนีกรุงไปทำเกษตรสูตรตนเองแบบนึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน กินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น, ทำการเกษตร

ก็สวนกับคนนอกอยากเข้า เป็นคนต่างจังหวัดอยากเข้ากรุงเทพฯ ก็มีเหตุผลสารพัดเหมือนกัน ที่บ้านนอกไม่มีอะไรทำ ทำนา ทำสวน รายได้ไม่พอกิน อยู่กรุงเทพฯ ทำอะไรก็ได้ ตอนเช้ารับหมูปิ้ง ปีกไก่ทอด มาขายหน้าตลาด ตอนเย็นเอาปลานิลมาย่างเกลือขาย พอมีฝีมือหน่อยก็ทำอาหารตามสั่ง ทำอาหารอีสานขาย ไม่ต้องใช้ฝีมือก็ขายก๋วยเตี๋ยวไก่มะระ ชายสี่บะหมี่เกี๊ยว ไม่มีอะไรทำจริงๆ ก็เช่าเสื้อวิน ขับมอเตอร์ไซค์รับจ้าง หรือกู้เงินเขามาซื้อเสื้อผ้าขายหน้าตลาด ใครๆ ก็ซื้อเสื้อผ้าอยู่แล้ว คนบ้านนอกกินง่ายอยู่ง่ายอยู่แล้ว นี่เป็นคนนอกอยากเข้า

ครั้งนี้จะเอาเรื่องคนในอยาก “ลาที บางกอก” ก็ “จะบอกให้” เป็นเรื่องที่เคยเห็นมา เผื่อจะเป็นประโยชน์กับคนที่จะอยากออกไป แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นอยู่กับแต่ละคนที่จะตัดสินใจเอาเอง จะเอาอย่างใช้เวลาตรึกตรอง วางแผนรอบคอบ รัดกุม หรือกล้าได้กล้าเสีย ลุย เดินหน้า เป็นอย่างไรเป็นกัน ก็ดีทั้งสองอย่าง 

จะเปรียบเทียบสองคน สองความคิด แต่เป้าหมายเหมือนกัน คนแรกเป็นคนละเอียด รอบคอบ ไม่ทำอะไรเสี่ยงๆ เหมือนกำลังจะว่ายน้ำข้ามคลองในป่า มองซ้ายมองขวามีไอ้เข้ไหม น้ำไหลเชี่ยวไหม ถ้าอีกฝั่งหนึ่งมีเสือจะทำอย่างไร คนนี้จะมองถี่ถ้วน เมื่อแน่ใจแล้วก็ให้เมียว่ายข้ามไปก่อน นี่คิดละเอียดซับซ้อนจริงๆ 

ส่วนคนที่สองมาถึงไม่พูดพร่ำทำเพลง โดดตูมว่ายน้ำเต็มสปีด กว่าที่ไอ้เข้จะมางับก็ขึ้นฝั่งไปเรียบร้อยแล้ว แต่ก็ไม่แน่ ไม่ดูตาม้าตาเรือ โดดตูมดันไปอยู่บนหลังไอ้เข้ก็เป็นได้

มาเป็นเรื่องที่จะออกจากกรุงเทพฯ แล้วจะดูอะไรก่อน เลือกไปอยู่ใกล้ ไกล ก็แล้วแต่ว่าเคยชอบและประทับใจที่ไหน บางคนอาจจะชอบน่าน นครนายก หนองหญ้าปล้อง เพชรบุรี สมัยก่อนต้องเสาะหาคนในพื้นที่ที่พอจะตอบคำถามที่อยากรู้ อาจจะเป็นเพื่อนของเพื่อนของเพื่อน พอได้เรื่องแล้ววิ่งไปดู

สมัยนี้ง่ายมากแค่นั่งจิ้มคอมพิวเตอร์กับบ้านก็รู้แล้ว มีประกาศขายใน Kaidee เป็นกุรุส ยังมีประกาศขายทอดตลาดทรัพย์สินของธนาคารต่างๆ หรือการขายทรัพย์สินทอดตลาดของกรมบังคับคดีก็มี สำหรับช่องทางของกรมบังคับคดีนี้อาจจะยุ่งยากนิด ที่ต้องไปยื่นซองประกวดราคาสู้กับผู้ที่ชอบที่เดียวกัน 

ทรัพย์สินที่รอคนซื้อนั้นมีให้เลือกว่าเป็นที่ดินเปล่าหรือมีสิ่งก่อสร้าง เนื้อที่เท่าไหร่ ราคาเท่าไหร่ เป็นโฉนดหรือ นส.3 ก. เมื่อเตะตาก็ดู Google Earth อีกที ถนนเป็นอย่างไร ใกล้น้ำ มีนา มีสวนต้นไม้ มีหมู่บ้านไหม

เมื่อเห็นว่าเข้าท่าแล้วก็ไปดูด้วยตา เป็นธรรมดาที่ที่ดินทุกแปลงเมื่อถูกธนาคารยึดจนขายทอดตลาดนั้น เจ้าของเดิมจะปล่อยทิ้งไม่ทำอะไร ไปหน้าฝนจะรู้ว่ารกขนาดไหน ทำไหวไหม เลือกไปหน้าร้อนก็ดีจะได้เห็นว่าแล้งขนาดไหน ถึงมีระบบชลประทาน แต่หน้าร้อนมีน้ำตลอดหรือไม่ เมื่อถูกตา ถูกโฉลก แล้วค่อยว่ากัน 

How to หนีกรุงไปทำเกษตรสูตรตนเองแบบนึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน กินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น, ทำการเกษตร
How to หนีกรุงไปทำเกษตรสูตรตนเองแบบนึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน กินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น, ทำการเกษตร

อีกอย่างที่ต้องดูนั้นอยู่ห่างจากชุมชนหรือไม่ ถ้าห่างไป น้ำ ไฟ ก็เป็นเรื่องใหญ่ โดยปกติไฟฟ้าจะมีทั่วถึงก็จริง แต่ถ้าไม่ถึงที่ดินที่อยากได้ ต้องตั้งเสาใหม่กี่ต้น ค่าเดินสายอีก เป็นเงินทั้งนั้น ประปาภูมิภาคถ้าไปไม่ถึงก็ต้องดูขุดบ่อบาดาลใหม่ ถ้าขุดไม่ได้ มีน้ำประปาวัดหรือไม่ น้ำใช้ดีไหม 

การเลือกอยู่ใกล้ชุมชนจะดีกว่า ปัญหาน้ำ ไฟ แก้ปัญหาได้ง่ายขึ้น แถมเดี๋ยวนี้ระบบ Wi-Fi ก็มี นั่นเป็นเรื่องสำคัญจะได้รับรู้ข่าวสาร ติดต่อใครๆ ง่ายหน่อย อีกย่างตามชุมชนนั้นมักจะมีโรงพยาบาลชุมชน โรงพยาบาลอำเภอ อยากรู้ว่าเป็นอย่างไร ง่ายๆ ถามจาก อสม. ประจำชุมชน พอจะได้คำตอบ

เวลาไปดูที่ทาง จริงๆ แล้วถ้าได้เจอชาวบ้านแถวนั้นยิ่งดีใหญ่ เผลอๆ อาจจะได้รู้ว่า แถวนั้นมีแปลงอื่นๆ ที่ชาวบ้านอยากขายด้วย บางทีชาวบ้านเห็นคนกรุงเทพฯ ไปดูที่ ก็มาเลียบๆ เคียงๆ จะขายที่ดิน ถ้าเจออย่างนั้นก็จะได้มีข้อเปรียบเทียบเรื่องราคา ความน่าอยู่ ความสะดวก 

How to หนีกรุงไปทำเกษตรสูตรตนเองแบบนึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน กินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น, ทำการเกษตร

เมื่อตัดสินใจได้ ก็ต้องไปอีกเรื่อยๆ การสร้างสัมพันธไมตรีกับชาวบ้านนั้นเรื่องสำคัญ เพราะชาวบ้านเป็นแหล่งข้อมูลและเป็นเพื่อนบ้าน อยากรู้ว่าแถวนั้นทำการเกษตรอะไรบ้าง นิยมปลูกอะไร มีอะไรเอาไปขายที่ไหน ที่สำคัญมากเรื่องแรงงานชาวบ้านมีไหม อันนี้เป็นปัญหาใหญ่ ในกรณีที่ทำเองไม่ไหว จะหาแรงงานช่วยได้อย่างไร ค่าแรงสูงมากไหม

 ที่ดินที่ขายนั้นมี 2 อย่าง เป็นที่ดินเปล่าหรือมีสิ่งก่อสร้างเป็นบ้านอยู่อาศัย ที่ดินที่มีบ้านนั้นจะแพงกว่าที่ดินเปล่า เพราะคนขายตั้งราคาบ้านด้วย แล้วราคาบ้านก่ออิฐถือปูนจะแพงกว่าบ้านไม้ คนที่ปลูกจะคิดว่าทันสมัยในสายตาเขา หลังคาอาจเป็นสีฟ้าสะท้อนแสง กระเบื้องปูพื้น 3 ห้อง 3 สี ประตูบ้านมีลายแกะสลัก ห้องน้ำเล็กเพื่อประหยัดเนื้อที่ แต่อาบน้ำทีน้ำกระจายถึงอ่าง ถึงชักโครก ครัวทำปลั๊กไฟไว้แค่ปลั๊กเดียว 

เมื่อจ่ายเงินแพงแล้วได้บ้านที่ประโยชน์ใช้สอยไม่ได้ตามต้องการ ต้องแก้ไข ต่อเติมใหม่ สู้สร้างใหม่ดีกว่า แต่ถ้าเป็นบ้านไม้ ความเป็นไม้นั้นสวยอมตะอยู่แล้ว การปรับปรุงต่อเติมตามต้องการทำได้ง่ายกว่า จะดีด จะยก จะย้ายไปตรงไหนก็ได้ ส่วนอื่นๆ ก็ทำได้ง่ายกว่า นั่นเป็นที่อยู่ ก็มาถึงเรื่องที่กินบ้าง

ราชการเคยกรอกหูสูตรสำเร็จที่ทำกินว่า ต้องแบ่งเนื้อที่ทำนา ปลูกต้นไม้ยืนต้น พืชสวนครัว ขุดบ่อเลี้ยงปลา สร้างโรงเลี้ยงไก่คร่อมบ่อปลา สูตรอย่างนี้ก็ดีอยู่ แต่ทางที่ดีที่สุดเลือกตามที่อยากได้และเหมาะสมกับตัวเองดีกว่า

How to หนีกรุงไปทำเกษตรสูตรตนเองแบบนึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน กินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น, ทำการเกษตร
How to หนีกรุงไปทำเกษตรสูตรตนเองแบบนึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน กินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น, ทำการเกษตร

ตัวอย่าง ปลูกต้นไม้ที่ได้ประโยชน์ซึ่งหน้า อย่างแรกเป็นกล้วย ถึงยังไม่ออกลูกก็ได้ใช้ใบกล้วยหรือใบตองได้เรื่อยๆ ต้นไผ่ซึ่งมีตั้งหลายพันธุ์ดีๆ ทั้งนั้น โตเร็ว กันลม ร่มรื่น ลำต้นใช้งานได้สารพัด ขายก็ได้ ปลูกมากๆ ให้ความเย็น พื้นดินมีความชุ่มชื้น แล้วเลี้ยงไก่แบบปล่อยก็ดี มันหากินตามกอไผ่ได้เรื่อยๆ เรื่องเลี้ยงไก่ที่ราชการแนะนำปลูกโรงเรือนคร่อมบ่อ ให้ขี้ไก่เป็นอาหารปลา ถามจริงๆ จะกินปลาขี้ไก่เองไหม นอกจากจับขายให้คนอื่น มะพร้าวเป็นอีกอย่าง ถึงโตช้าก็จริง แต่จะได้ประโยชน์จากใบ จากทางมะพร้าวทำเชื้อไฟได้ ต้นไม้ที่ดูไม่มีความหมาย อย่างตะขบ มะขามเทศ พุทราไทย นี่ให้ร่มแล้วนกชอบ นกมาเยอะๆ ช่วยระบบนิเวศกับพืชที่ปลูก 

พืชอื่นๆ อย่าเห่อต้นไม้เศรษฐกิจตามกระแสนิยม อย่างทุเรียน มังคุด เมล่อน กาแฟ อินทผลัม มะยงชิด พวกนี้ต้นทุนสูง ใช้เวลานาน ดูแลยาก เป็นต้นไม้มีฤดูกาล แล้วพอถึงฤดูกาลก็ไม่แน่ว่าที่จะออกมาให้ขายได้หรือไม่ อีกอย่างเมื่อเป็นต้นไม้กระแสนิยมใครๆ ก็ปลูก เมื่อออกมาพร้อมๆ กัน ไม่ได้ราคา ขาดทุน เหนื่อยแล้วเป็นหนี้อีกต่างหาก 

How to หนีกรุงไปทำเกษตรสูตรตนเองแบบนึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน กินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น, ทำการเกษตร
How to หนีกรุงไปทำเกษตรสูตรตนเองแบบนึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน กินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น, ทำการเกษตร

เอาพืชง่ายๆ ถ้าต้องกินอะไรก็ปลูกอย่างนั้น นึกถึงเรื่องกินไว้ก่อน เหลือจึงขาย มะนาวหน้าร้อนไม่ออกลูกหรือออกน้อย ก็ปลูกมะกรูดด้วย ออกลูกตลอดเวลา มะกรูดใช้ผิวก็ใช้ น้ำแทนมะนาวก็ได้ ใบมะกรูดนั้นต้องใช้ตลอดเวลา มะกอก ตะลิงปลิง ส้มซ่า ส้มจี๊ด มะสัง สับปะรด ทำร้านปลูกถั่วฝักยาว แตงกวา ถั่วพู บวบ น้ำเต้า ปลูกกินเองไม่ฉีดยา ถึงมันจะแคระแกร็นก็กินได้สนิทใจ เอาไปขายใครๆ ก็รู้ว่าเป็นผักปลอดภัย พืชสวนครัวทุกอย่าง ข่า ตระไคร้ พริก เยอะแยะแนะนำไม่หมด ก็ยึดหลักปลูกเพื่อกิน เหลือก็ขาย ขายไม่ได้ก็แจกเพื่อนบ้าน เผื่อแผ่กันกิน

นี่คร่าวๆ ของคนในจะ “ลาที บางกอก” ส่วน “จะบอกให้” ว่าออกไปอย่างไร วิธีไหน ไปทำอะไร คงไม่อาจจะแนะนำได้ทุกอย่าง ทั้งหมดต้องเลือกเอง ความสำเร็จ ความสุข นั้นขึ้นอยู่กับมือตัวเองครับ

Writer & Photographer

Avatar

สุธน สุขพิศิษฐ์

ศิลปะ-ดนตรี-อาหาร ที่มีอยู่ในโลกนี้ ไม่มีพรมแดน ไม่มีภาษา ไม่มีการเมือง ไม่มีการกีดกัน ไม่มีรวยหรือจน เข้าถึงง่าย มีความสุขเท่าเทียมกัน เอาสามอย่างเท่านี้ก็พอ