Studio Visit หนนี้จะพาคุณไปถึงเชียงใหม่ ในที่ที่เป็นทั้งบ้านบวกที่ทำงานของศิลปิน และพื้นที่เรียนรู้ให้ใครก็ตามที่สนใจศิลปะแขนงภาพพิมพ์แกะไม้ได้เช่าแล้วทำภาพพิมพ์ตามใจชอบ ใต้หลังคาเรือนกระจกกึ่งปูน 2 ชั้น ในสเปซเดียวกับ ใจบ้าน สตูดิโอ บนถนนช้างคลาน ที่ชื่อ Detales Studio

ที-นทีพล เจริญธุระยนต์ เจ้าของบ้านและเจ้าของงานศิลปะ บอกเราว่า ชีวิตเขาเขียนเป็นการ์ตูนได้เรื่องหนึ่ง

เด็กชายที่หลงใหลในการวาดมังงะ ใฝ่ฝันอยากเป็นนักเขียนการ์ตูน

แต่ชีวิตนักเขียนการ์ตูนไทยที่เขาได้สัมผัสนั้นไม่สวยหรูเหมือนงานที่รัก แม้ผิดหวัง ใจก็ยังเลือกสอบเข้าคณะวิจิตรศิลป์

แต่เพราะคนเลือกสาขาวิชาจิตรกรรมเยอะ เขาจึงตกกระไดพลอยโจนไปติดสาขาวิชาศิลปะภาพพิมพ์ที่ตัวเขามีความรู้เป็นศูนย์

แรกๆ เขากะว่าค่อยย้ายสาขา แต่ไปๆ มาๆ กระบวนการประณีตของภาพพิมพ์หล่อหลอมให้เขารักและตายรัง

ชีวิตบัณฑิตผกผันหันเหหลายปี ไปไกลจากงานศิลปะ กระทั่งเขากลับมาพบสมดุลในชีวิตจากสองสิ่งที่เขารัก 

ในวัย 25 เขาสร้างสตูดิโอที่รายล้อมด้วยสวน วาดการ์ตูนแบบที่ชอบ แล้วแกะบนแม่พิมพ์ไม้ สร้างคาแรกเตอร์มังงะบนงานภาพพิมพ์ แตกต่างจากที่เคยถูกสอนในห้องเรียน 

งานที่เคยถูกสบประมาทว่าไม่ใช่งานศิลปะกลับได้เดินทางไปโชว์ตัวในแกลเลอรี่ทั่วเชียงใหม่ ถึงงาน Gallery Night ที่กรุงเทพฯ และไกลถึงนอร์เวย์ รวมทั้งกำลังจะมีนิทรรศการคู่กับเพื่อนศิลปินที่ถ้าบอกชื่อไปต้องร้องอ๋อในปีหน้า

ในวันที่เสียงยอมรับดังจากคนเสพ จึงเป็นข้อพิสูจน์ให้เขาแล้วว่า ศิลปะที่จะเป็นศิลปะนั้นไม่จำกัดเทคนิค แต่อยู่ที่ความคิดของศิลปินผู้สื่อสาร

เด็กชายสายมังงะ

“ผมชอบดูการ์ตูนตาหวานอย่าง Sailor Moon การ์ตูน Street Fighter การ์ตูน Slam Dunk แล้วก็ชอบวาดรูปการ์ตูนพวกนี้ตั้งแต่เด็ก วาดมาตลอดตั้งแต่อนุบาลจนประถม มัธยม” ทีเล่าย้อนถึงจุดกำเนิดศิลปิน

โลกมังงะคือโลกใบใหญ่และใบเดียวของเขามาตั้งแต่เล็ก แน่นอนว่าความฝันของเด็กชายนทีพลจึงหนีไม่พ้น ‘นักเขียนการ์ตูน’ 

“ผมเป็นคนโลกแคบ ตอนเด็กๆ จะอยู่กับแค่สิ่งที่ตัวเองชอบ ไม่เปิดโลกเลย อยากเป็นนักเขียนการ์ตูนมาก โดยไม่ได้ศึกษาว่ามันเป็นยังไงบ้าง”

บทชีวิตช่วง ม.ปลาย ของทีแสนคลาสสิก ไม่ตั้งใจเรียน หาทิศทางชีวิตไม่เจอ กระทั่งพี่สาวทนไม่ไหว จับไปอยู่กับเพื่อนที่เรียนวิจิตรศิลป์ 

จากเด็กหนุ่มคนที่ไม่รู้จักอะไรเลย ได้มาเห็นงานศิลปะแขนงอื่น ถูกล้างตากลายเป็นสดใส ตื่นเต้น สนุก กับโลกใบใหม่ ในขณะเดียวกันก็ได้ทำความเข้าใจโลกใบเดิม

“กลายเป็นว่าชีวิตแบบนักเขียนการ์ตูนไทยไม่ใช่สิ่งที่ผมอยากเป็น มันบีบ มีข้อจำกัด ผมคิดว่ามันจะมีอิสระกว่านั้น แต่นักเขียนการ์ตูนไทยแค่ทำงานกินเงินเดือน ไม่ได้ถือลิขสิทธิ์ ในขณะที่นักเขียนการ์ตูนญี่ปุ่นเป็นถึงอาจารย์ ทุกคนต้องมาขอลิขสิทธิ์เพื่อไปทำขาย ไปพิมพ์ ไปทำหนัง แต่ในสมัยนั้นนักเขียนการ์ตูนไทยได้เงินเดือนเก้าพันต่อการเขียนงานหนักมากในหนึ่งเดือน ผมเลยรู้สึกว่ามันไม่ใช่แล้ว”

ใช่ ที่ทีผิดหวังกับความฝัน แต่เข็มทิศของเขายังไม่เบนหนีไปไหน มันชี้ตามความปรารถนาลึกๆ ไปที่คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

หนุ่มนักเรียนภาพพิมพ์

ทีตัดสินใจสอบเข้าคณะวิจิตรศิลป์ 

“ตอนเข้าวิจิตรศิลป์อยากเข้าเพนต์ แต่ผลออกมาดันติดภาพพิมพ์ เพราะคนลงเพนต์เยอะ”

อาจมีใครกำลังเล่นตลกกับชีวิตคนคนหนึ่ง กลับกลายเป็นว่าทีพลาดจากสาขาวิชาที่เป็นความฝันสูงสุด มาเรียนในสาขาวิชาที่เขาไม่อาจพูดได้ว่ารู้จักอย่างแท้จริง

เขาคิดว่า ไม่เป็นไร เดี๋ยวค่อยย้ายสาขาเอา

แต่จากคนที่จะเปลี่ยนใจ กลายเป็นภาพพิมพ์เปลี่ยนเขา

“ผมเป็นคนไม่มีระเบียบ พอเรียนไปๆ ความละเอียด ประณีต ของภาพพิมพ์ทำให้ผมกลายเป็นภาพพิมพ์เสียเอง ขั้นตอนกระบวนการมันเยอะ ละเอียด ต้องรักษาความสะอาดตลอดเวลา เป็นเรื่องปกติที่ทำทุกวัน จากที่รู้สึกยากมากๆ ลำบากมากๆ กลายเป็นรู้สึกว่า เอ๊ย มันก็ไม่ได้ยาก ทำให้ผมมีระเบียบมากขึ้น ตรงนี้แหละที่เป็นจุดที่ทำให้ผมเริ่มชอบภาพพิมพ์ พออยู่กับมันไปนานๆ ก็เริ่มชอบมันไปเอง รู้ตัวอีกทีก็ชอบไปแล้ว”

ทำภาพพิมพ์ต้องเนี้ยบขนาดไหนกัน-เราถาม

“ต้องสะอาดตลอดเวลา เวลาทำภาพพิมพ์ต้องวัดระยะ ตัดกระดาษทุกแผ่นต้องเท่ากัน และขั้นตอนการทำแม่พิมพ์เยอะมาก ต้องจำว่านี่ต้องทำก่อนหลัง หนึ่ง สอง สาม” 

เขารักภาพพิมพ์ และการวาดการ์ตูนญี่ปุ่นที่มีมาแต่เป็นเด็กก็เป็นอีกสิ่งที่เขารัก ทว่างานการ์ตูนบนภาพพิมพ์ในยุคแรกของเขา อาจารย์บอกว่า ไม่ใช่งานศิลปะ 

“ผมเขียนการ์ตูนมาตลอดก่อนเข้าวิจิตรศิลป์ ตอนเข้ามาแรกๆ งานผมไม่ผ่านเยอะมาก จนท้อเหมือนกันว่าทำไมเขียนการ์ตูนแล้วอาจารย์ไม่ให้วะ ตอนนั้นสับสนขั้นรุนแรงนะว่าอะไรคือศิลปะ ไม่ศิลปะวะ ตอนแรกผมไม่เข้าใจ แต่ตอนนี้เข้าใจแล้วว่าอะไรทำได้ ทำไม่ได้

“ผมว่าการ์ตูนเป็นศิลปะได้ แต่มันขึ้นอยู่กับว่าเราจะทำยังไงให้การ์ตูนเป็นศิลปะมากกว่า ภาพวาดบางภาพสวยงามมาก แต่ถ้ามันไม่มีเรื่องราว มันก็เป็นแค่ภาพประกอบอยู่บนกำแพง ผมเลยคิดว่าศิลปะที่จะเป็นศิลปะมันไม่จำกัดเทคนิค แต่เป็นความคิดของคนที่จะสื่อมากกว่า นั่นคือศิลปะ”

“แล้วการ์ตูนแบบไหนที่ไม่เป็นศิลปะ” เราสงสัยขั้นรุนแรง

“การ์ตูนที่มีไม่ความหมาย ไม่มีเรื่องเล่าว่าจะสื่ออะไร ตอนนี้ผมเลยเข้าใจที่อาจารย์บอกแล้วว่าการทำงานศิลปะมันต้องมีไอเดีย มีความคิด ว่าเราทำมันไปเพื่ออะไร”

ศิลปินภาพพิมพ์แกะไม้

เข็มชีวิตของบัณฑิตนทีพลหลังเรียนจบเบนไปไกล ขั้นที่เรียกว่าออกนอกวงการ วางมือจากการวาดรูปเป็นปีๆ อย่าว่าถึงการแกะภาพพิมพ์ จนกระทั่งอายุ 25

“จนวันที่พี่สาวชวนไปดูงานแสดงภาพพิมพ์ในเชียงใหม่ ได้เจอคนที่เรียนภาพพิมพ์เหมือนกัน รุ่นเดียวกัน ทำเทคนิคเดียวกับกูเลยนี่หว่า ผมเลยรู้สึกว่า ผมลืมอะไรไปรึเปล่าวะ เหมือนวันนั้นเป็นวันที่ได้ออกไปเจอสังคมแล้วได้เห็นว่ามันก็มีคนทำงานอาร์ตแล้วอยู่ได้นี่หว่า ผมอายสภาพที่ผมไม่มีอะไรเลย ทั้งๆ ที่ผมก็วาดรูปได้เหมือนเขา แต่ผมไม่ทำเลย รู้สึกว่าตัวเองน่าสมเพชมากเลยว่ะ และมันไม่มีใครจะเปลี่ยนได้นอกจากตัวเราเอง” 

วันนั้นเป็นวันเปลี่ยนชีวิต เขาว่าอย่างนั้น

กลับถึงบ้าน เขาจึงตัดสินใจจะเปิดสตูดิโอภาพพิมพ์ที่เขาชอบและเกิดแรงฮึดที่จะทำ

“หายจากวงการไปนาน ยังจำและทำงานศิลปะได้อยู่มั้ย” เราถาม

“หลังจากที่ไม่ได้จับดินสอ ปากกา แกะไม้ เป็นปีๆ แน่นอน ผมแกะไม่เก่งเลย ผมทำไม่ได้เลย มองงานตัวเองแล้วก็คิดถึงตอนเรียนว่าตอนนั้นผมทำยังไงวะ ทำไมถึงเขียนได้วะ

“แต่กลายเป็นว่าการที่ผมแกะเหมือนเดิมไม่ได้ทำให้ได้เจออะไรใหม่ๆ พัฒนาขึ้น ตอนเรียนภาพพิมพ์มันมีโจทย์กำหนด กลัวมากที่จะแกะการ์ตูน แต่ผมก็คิดได้ว่าจะกลัวทำไมวะ เพราะผมก็เขียนการ์ตูนอยู่นี่หว่า เลยลองกลับมาแกะการ์ตูนด้วยเทคนิควู้ดคัตเดิม กำหนดทิศทางของตัวเอง” 

พ.ศ. 2559 Detales Studio สตูดิโอแห่งรายละเอียดที่มีเรื่องราวจึงเกิดขึ้นในมุมหนึ่งของเชียงใหม่ ใต้คอนเซปต์คอมมูนิตี้ทำงานอาร์ต เปิดตัวด้วยนิทรรศการเล็กๆ ในบ้าน ที่ทำให้ชื่อของศิลปินคนนี้กระจายไปสู่หลายๆ ที่ในเวลาอันสั้นโดยที่เจ้าตัวก็ไม่รู้ตัว

พ.ศ. 2560 ได้ร่วมงานกับ TCDC ใน Gallery Night และจัดนิทรรศการกลุ่มชื่อ Gone with the wood ที่ Detales Studio 

พ.ศ. 2560 ได้รับเชิญไปร่วมนิทรรศการกลุ่มเปิด MartMore art&music ที่ Wood bar เชียงใหม่

พ.ศ. 2561 นิทรรศคู่ Perception of happiness กับ Siam Arak ที่ Akyra เชียงใหม่

พ.ศ. 2561 จัดนิทรรศการเดี่ยว Who are we? ที่ ROM DESIGN กรุงเทพฯ

พ.ศ. 2562 ร่วมแสดงงานใน Gallery Night กรุงเทพฯ

พ.ศ. 2562 ถูกคัดเลือกจากศิลปินภาพพิมพ์กว่าพันคนทั่วโลกเข้าร่วมแสดงงานใน HIT-Exhibition: Artistic Relief Printing ที่ Haugesund ประเทศนอร์เวย์

และ

พ.ศ. 2564 เขากำลังจะมีงาน Feat. กับ Gongkan ที่ขออุบไว้ก่อน รอติดตามชมข่าวสารได้ที่เพจ Detales Studio

นอกจากงานด้านบน ยังมีอีกหลายงานแสดงในเชียงใหม่ที่หน้าบทความนี้ไม่อาจเล่าให้ฟังได้หมด ถือว่าเขารุ่งพุ่งแรงไม่น้อย

“อะไรทำให้งานคุณเป็นที่รู้จัก” ขอขีดเส้นใต้หนาๆ ว่าในระยะเวลาเพียงแค่ 4 ปีเท่านั้น

“ความแปลกมั้งครับ” เขาตอบทันที

“ก่อนหน้านั้นผมหลงทางมาตลอด แล้วมาเริ่มทำแพตเทิร์นช่วงนั้นพอดี ผมคิดว่าเป็นเพราะความเป็นระเบียบและความเป็นการ์ตูนนี่แหละ ส่วนผู้หญิงกับดอกไม้ ตัวเด่นที่อยู่ในงาน เป็นงานที่อยู่กับผมมานานตั้งแต่สมัยเรียนแล้ว แล้วมันก็อยู่มาตลอดเลย โดยที่ผมไม่ได้ให้ความหมาย แต่ผมชอบเขียนการ์ตูนด่าเพื่อนไง ไม่ได้คิดอะไร ด่าเพื่อนว่าอีดอก แล้วมันก็กลายเป็นการ์ตูนประจำมาตลอด

“พอเติบโตขึ้นมากับตัวการ์ตูนนี้ กลับกลายเป็นว่าผมสร้างสรรค์รูปแบบและแนวความคิดเพิ่มเข้าไปในสายตาเครียดๆ ของเด็กผู้หญิงกับดอกไม้ดอกนั้นได้ จากตัวการ์ตูนสนุกๆ ที่มีไว้ล้อเลียนเพื่อน กลับทำให้ผมได้เจออะไรมากกว่าที่คาดคิดไว้”

เพราะความเร็วสูง แต่ชั่วโมงบินยังนับว่าไม่มาก ทีจึงลดความเร่งลง แสดงงานไม่ถี่เท่าช่วงต้น ใช้เวลาตกตะกอนก่อนสร้างงานมากขึ้น เพราะเขาไม่อยากเป็นคนดังที่คนรักชื่อเสียง เขาอยากเป็นศิลปินที่คนรักและเข้าใจงานของเขา แม้จะหายหน้าหายตาไปบ้าง แต่เขาเชื่อว่า ตราบใดที่งานดี คนที่รักงานเขาจะยังติดตามสนับสนุนเขา

กับภาพวาด เมื่อได้วาดแล้วจะเป็นงานชิ้นเดียวในโลก แต่กับภาพพิมพ์ จะรีพรินต์ได้จำนวนเอดิชันมากกว่า วงการนี้จึงตีราคาภาพพิมพ์ไม่สู้ภาพวาด ในฐานะศิลปินภาพพิมพ์ เขาคิดเห็นอย่างไร

“ภาพพิมพ์มันมีจำนวน อย่างผมเป็นคนชอบเก็บของ ตอนทำเพนติ้ง มีภาพเดียว ยูนีก แต่ถ้าเราขายไป เราจะไม่ได้เจอมันอีก ผมเลยไม่ชอบ ภาพพิมพ์มันเลยตอบโจทย์ตรงที่เราเก็บเอดิชันหนึ่งไว้ที่เรา และแบ่งปันกับคนอื่นได้อีก แม้ภาพพิมพ์ราคาขายจะไม่ได้สูงเท่าภาพวาด แต่มันกระจายง่ายกว่ามาก ในช่วงเวลาสั้นๆ งานผมไปทั่วเลย ทั้งๆ ที่ผมมีไม่เกินเก้าชิ้น ในสายตาของผมยังมองว่ามันน้อย แต่กลับมีคนมาบอกว่าเจองานผมเยอะแยะไปหมดเลย”

หมายความว่าคุณประสบความสำเร็จแล้วหรือยัง-เราถาม

“มีความสุขนะ แต่ยังไม่ประสบความสำเร็จ ผมหวังอยากบอกคนอื่นต่อได้ว่าการวาดการ์ตูนเป็นสิ่งที่ไม่ต้องเขินอายที่จะทำ” 

งานภาพพิมพ์คาแรกเตอร์มังงะของทีและตัวทีอาจกำลังส่งเสียงจากไกลๆ ว่า วงการศิลปะบ้านเราอาจต้องออกจากกรอบความเป็นไทยแบบ Traditional บ้าง และการ์ตูนไม่ใช่เรื่องน่าอาย 

เหมือนที่เขาบอกเรา “งานที่ดีคืองานที่เรามีความสุขกับมัน” และจุดมุ่งหมายถัดไปของเขาคือจะทำให้มันเป็นการ์ตูนมากขึ้นกว่าเดิม!