คำเตือนก่อนอ่าน : เรื่องในวันนี้อิงชีวิตส่วนตัวเล็กน้อย ขออภัยล่วงหน้าหากรู้สึกว่ากำลังอ่านอัตชีวประวัติของผู้เขียน แต่จะพยายามแทรกสาระเท่าที่จะทำได้นะ อย่าเพิ่งเกลียดกัน

เรื่องของเรื่องคือ พูดถึงเมืองที่ทุกคนคุ้นชื่อ คุ้นหูกันไปก็คงเยอะพอสมควรแล้ว มีบางท่านทักกันมาว่า อยากให้พูดถึงเมืองแบบ Unseen บ้าง แบบที่ไม่เคยมีใครไปเลย

ก็พูดยากนะ การพูดถึงเมืองที่ไม่มีใครรู้จัก เพราะหนึ่ง จะรู้ได้อย่างไรว่าไม่มีใครรู้จักกับ กับสอง เมืองเหล่านั้น ล้วนเป็นเมืองสงบเงียบ ไม่มีอะไรให้พูดถึง ไม่ใช่ไม่มีอะไรดี แต่มันเป็นเมือง ‘ใดๆ’ ในอิตาลี หรืออยากรู้แบบนั้นว่า เมืองใดๆ ในอิตาลีเป็นยังไง

อ้ะ ลองก็ได้ แต่เตือนก่อนนะ ว่าพอพูดถึงเมืองปุ๊บ แทบจะไม่มีอะไรให้พูดถึงจริงๆ

เมืองที่จะพูดถึงในวันนี้ จะขอเลือกเมืองที่เป็นความใฝ่ฝันของตัวเองมาตลอดชีวิตที่จะได้ไป เชื่อว่าน้อยคนนักที่จะรู้จัก เพราะแม้แต่อิตาเลียนที่รู้จักก็ไม่เคยรู้ว่ามีเมืองนี้อยู่ เมืองที่จะนำเสนอในวันนี้คือเมือง… บุสก้า

ใช่ ชื่อนั้นแหละ หลายคนดูตกใจ แต่ฉันจะไม่ตกใจกว่าอีกหรือ

อันที่จริง ตอนที่ฉันเรียนที่เมืองไทย และตอนไปเรียนที่อิตาลี ฉันก็ไม่รู้หรอกว่ามีเมืองนี้ มารู้โดยบังเอิญตอนสอนภาษาอิตาลีให้แก่บุคคลทั่วไปมาเรียนได้ในตอนเย็น หนึ่งในผู้เรียนมีแฟนเป็นหนุ่มอิตาลี เธอบอกว่า เดี๋ยวเลิกเรียนแล้วแฟนจะมารับ อยากให้อาจารย์รู้จักค่ะ เอาสิ เอาไงเอากัน

พอเจอหน้า ก็จับมือทักทายกัน เขาก็บอกชื่อเขา ฉันก็บอกว่า

“Sono Busca” (บุสก้าครับ)

เขาอึ้งไปสักพัก แล้วยิ้มกว้างพลางเขย่ามือที่จับอยู่แรงขึ้นอย่างดีใจ

“Ah, sei di Busca? Anch’io sono di Busca.” (อ๋อ คุณเป็นคนบุสก้าหรือครับ ผมก็เป็นคนบุสก้าเหมือนกัน)

ฉันอึ้งบ้าง ไม่ค่อยเข้าใจที่เขาพูดนัก

“Anche tu ti chiami Busca?” (คุณก็ชื่อบุสก้าเหมือนกันเหรอ)

เขาอึ้ง ฉันก็อึ้ง ไม่รู้จะคุยอะไรกันต่อ มันดูงงไปหมด

สักพักเขาเหมือนเขาจะรวบรวมสติได้ก่อนฉัน ก็บอกว่า

“อย่าบอกนะว่าคุณชื่อบุสก้า”

“ใช่ … แล้วคุณ…”

“Nooooo” เขาอุทานดังลั่น “ผมมาจากเมืองบุสก้า”

“หา!”

“ใช่ บ้านเกิดของผมคือเมืองบุสก้า”

คุณคิดว่า คนเราควรจะมีปฏิกิริยาอย่างไรเมื่อรู้ว่าชื่อของคุณเป็นชื่อเมืองในประเทศที่คุณรัก มิหนำซ้ำยังมีประชากรมาทักทายคุณต่อหน้าอีก ฉันอึ้งตาพอง ไม่เชื่อหูตัวเอง มีความรู้สึกเหมือนมีราชรถมาเกย พอรวบรวมสติได้ก็แทบจะโผกอด โถ พสกนิกรของฉัน (นี่คือรวบรวมสติได้แล้ว)

คืนนั้น ฉันเปิดแผนที่หาข้อมูลเมืองบุสก้ามือเป็นระวิง ในยุคสมัยที่ยังไม่มีอินเทอร์เน็ตและกูเกิลนั้น บุสก้าเป็นเพียงจุดเล็กๆ อยู่ท่ามกลางเส้นที่ขีดระโยงระยางไปมาอยู่ในแผนที่อิตาลีที่ฉันมีอยู่

มันเป็นเมืองเล็กๆ เมืองหนึ่งอยู่เชิงเขา ที่คนอิตาเลียนหลายคนเองก็ไม่รู้ ไม่เคยได้ยินชื่อด้วยซ้ำ ฉันไม่มีความรู้ใดๆ เกี่ยวกับเมืองนี้อีกเลย แต่ได้ปักหมุดในใจแล้วว่า จะต้องไปให้จงได้

ฉันไปอิตาลีบ่อยก็จริง แต่ก็มักมีคนอื่นไปด้วยเสมอ แล้วใครจะกล้าชวนเพื่อนร่วมทางไปเมือง Busca ถ้าเขาถามว่ามีอะไรก็ตอบเขาไม่ได้ เหตุผลที่ไปเพราะมันชื่อเดียวกับฉัน งี้เหรอ

แล้วปีที่แล้ว ฉันก็ได้ไปเสียที

บุสก้า หรือ Busca เป็นเมืองเล็กๆ อยู่ในเขตจังหวัดคูเนโอ (Cuneo) ใกล้กับเมืองโตรีโน (Torino) แคว้นปิแยมนเต (Piemonte) ซึ่งอยู่ทางเหนือของประเทศอิตาลี ค่อนไปทางประเทศฝรั่งเศส มีประชากรหมื่นกว่าคน มีขนาด 65.85 ตารางกิโลเมตร หรือราวเกาะเสม็ด 5 เกาะ ด้วยขนาดเท่านี้ ถ้าเป็นเมืองไทยก็คงนับได้ว่าเป็นอำเภอนั่นละ

Busca เมือง Unseen ที่แม้แต่คนอิตาลีหลายคนยังไม่เคยได้ยินชื่อหรือรู้ว่ามีอยู่ในอิตาลี
Busca เมือง Unseen ที่แม้แต่คนอิตาลีหลายคนยังไม่เคยได้ยินชื่อหรือรู้ว่ามีอยู่ในอิตาลี

ตรงนี้ ฉันขอแทรกสาระนิดหนึ่งว่า สำหรับท่านที่คิดจะไปเที่ยวเมืองเล็กเมืองน้อย Unseen สุดๆ ในอิตาลี ให้มองเมืองบุสก้าเป็นกรณีศึกษาในการเตรียมตัวเดินทางแล้วกัน

การเดินทางไปเมืองบุสก้านั้นต้องวางแผนอย่างรัดกุมที่สุด ต้องเช็กตารางรถไฟ ตารางรถ ทั้งขาไปขากลับให้ชัดเจนเพราะต้องนั่งหลายต่อ ตารางที่น่ากลัวที่สุดคือตารางรถเมล์ ซึ่งหายาก (แต่ตอนนี้ Google Maps ก็ช่วยได้เยอะ) แล้วถ้าพลาดรถ ก็อาจจะต้องนอนค้างอยู่ที่ไหนสักแห่ง ถ้าที่พักเต็ม ก็สถานีรถไฟนั่นล่ะ

การเดินทางของฉันเริ่มจากเมืองหลวงของแคว้น คือตูริน หรือที่อิตาเลียนเรียกโตรีโน นั่งรถไฟไปเมืองคูเนโอซึ่งเป็นเมืองรอง จากนั้นก็นั่งรถบัสไปเมืองบุสก้าที่เปรียบเหมือนอำเภอ ราวๆ นั้น

เมืองคูเนโอเป็นหนึ่งเมืองที่คนไม่รู้จัก จะว่าไปแล้ว ตูรินหรือโตรีโนเองก็เป็นเมืองที่หลายคนได้ยินชื่อแต่น้อยคนจะได้ไป ด้วยความที่มันเป็นเมืองที่ค่อนข้างฉีกขนบการท่องเที่ยวสายหลัก เหมือนว่าเราลงเครื่องที่มิลาน หันหลังให้เทือกเขาแอลป์ หันหน้าให้ท่อนขารองเท้าบูต หากเราไปทางขวาจะเป็นตูริน หากเราไปทางซ้ายก็จะเป็นเวโรนา เวนิส หากเราตรงไปข้างหน้าก็จะไปอิตาลีได้ทั้งประเทศ คนที่ไปแถบตูรินจึงต้องเป็นผู้ที่มีความตั้งใจจะไปจริงๆ ซึ่งดี เพราะทำให้เมืองตูรินและแคว้นปิแยมนเตไม่พลุกพล่านไปด้วยนักท่องเที่ยวมากจนเกินไปนัก

เมื่อถึงคูเนโอ ซึ่งมีสถานีรถไฟที่สวยงามใหญ่โต ก็ออกมารอรถเพื่อจะไปเมืองบุสก้า อันนี้ก็จะมีความยากอยู่ 2 ประการ คือซื้อตั๋วรถที่ไหน และรถคันไหนไปเมืองบุสก้า

เรื่องรถคันไหนไปนั้น ฉันไม่ค่อยกลัว เพราะหนึ่ง เช็กใน Google Maps มาแล้ว และสอง ถึงจะมีคนบอกว่า คันนั้นคันนี้ แต่ฉันก็มักจะถามคนขับทุกครั้งอยู่แล้วก่อนขึ้น ไม่ใช่ว่าไม่เชื่อใจคนอิตาลีบอกทางนะ (แต่ก็…นิดหนึ่ง)

เรื่องถามก่อนขึ้นรถ ฉันทำอย่างนี้กับรถไฟเช่นกัน เพราะไม่ค่อยไว้ใจรถไฟอิตาลี เธอเปลี่ยนชานชาลาบ่อยเหลือเกิน ถ้าคุณเคยขึ้นรถไฟที่อิตาลี คุณจะสังเกตได้ว่าที่ชานชาลารถไฟในอิตาลี มีคนจำนวนไม่น้อยที่ตะโกนถามคนบนรถไฟก่อนขึ้น นั่นล่ะ ฉันคือหนึ่งในพวกนั้น แต่จริงๆ จะให้แน่ ต้องถามพนักงานรถไฟ อยากทำบ้างแต่พูดอิตาลีไม่ได้เหรอ พูดชื่อเมืองที่จะไปสิ อย่าสร้างประโยคให้ซับซ้อนเพราะพริ้ง ถามชื่อไปเลย เขาจะตอบ Sì หรือ No มาเอง

เรื่องที่ฉันกลัว คือเรื่องตั๋วมากกว่า เพราะในอิตาลี คาดเดายากว่าเราควรจะต้องซื้อตั๋วรถเมล์ที่ไหน บางแห่งก็ที่ร้าน บางเมืองก็ซื้อกับคนขับรถ แล้วถ้ารอจนรถมา แล้วเขาบอกให้ไปซื้อตั๋วที่โน่นนนนน ก็เป็นอันว่าฉันจะพลาดรถคันนั้น และพังไปทั้งทริป ฉันเห็นนักท่องเที่ยวในอิตาลีหลายคนตกม้าตายด้วยเรื่องไม่เป็นเรื่องอย่างนี้มานักต่อนักแล้ว

ตามปกติ ตั๋วรถเมล์ก็ต้องซื้อที่ร้านขายบุหรี่หรือแผงขายหนังสือ ต้องเดินถามเอาเอง

สรุปซื้อตั๋วบนรถและฉันขึ้นรถถูกคัน สิ่งที่น่าตื่นเต้นดีใจจนแทบลุกขึ้นกระโดดตบบนรถเมล์ คือบนรถ ไม่มีใครเลย นอกจากฉัน และเป็นอย่างนั้นไปตลอดสาย ราวกับว่าชาวเมืองได้ส่งรถมารับฉันก็มิปาน

Busca เมือง Unseen ที่แม้แต่คนอิตาลีหลายคนยังไม่เคยได้ยินชื่อหรือรู้ว่ามีอยู่ในอิตาลี

เมื่อถึงเมืองบุสก้า ฉันก็มิได้ทรุดกายลงจูบดินแต่อย่างใด แต่ยืนยิ้มอยู่หน้าป้าย “ยินดีต้อนรับ… บุสก้า” อยู่พักใหญ่ ก่อนดึงก้านเซลฟี่ออกมา แล้วลงมือถ่ายรูปอย่างไม่บันยะบันยัง

ฉันเริ่มถ่ายตั้งแต่ป้ายยินดีต้อนรับ ป้ายโบสถ์ โรงพยาบาล สถานศึกษา ที่ว่าราชการ ป้ายบอกทาง ยันไปถึงฝาท่อ เอาเป็นว่า อะไรที่มีชื่อ Busca ฉันถ่ายหมด มันจะมีที่ไหนอีกในโลกที่มีโรงละคร ที่ทำการไปรษณีย์ ป้ายประกาศขายบ้าน ฯลฯ เป็นชื่อคุณ แต่ก่อนเหมือนจะมีโรงแรมด้วย แต่คาดว่าคงม้วนเสื่อไปแล้ว ซึ่งดูจากความเงียบของเมืองแล้ว ก็ไม่น่าแปลกใจอะไร

Busca เมือง Unseen ที่แม้แต่คนอิตาลีหลายคนยังไม่เคยได้ยินชื่อหรือรู้ว่ามีอยู่ในอิตาลี
Busca เมือง Unseen ที่แม้แต่คนอิตาลีหลายคนยังไม่เคยได้ยินชื่อหรือรู้ว่ามีอยู่ในอิตาลี
Busca เมือง Unseen ที่แม้แต่คนอิตาลีหลายคนยังไม่เคยได้ยินชื่อหรือรู้ว่ามีอยู่ในอิตาลี

เมืองบุสก้าเป็นเมืองที่เรียบง่ายมากกกกกก แต่ก็ครบองค์ประกอบของความเป็นเมืองทั่วๆ ไปในอิตาลี (ตามความรู้สึกของฉัน) ทุกประการ มีเขตเมือง มีซากประตูเมืองเก่า มีที่ว่าการเมือง ไปรษณีย์ ที่ทำการต่างๆ

ในเมืองบุสก้านี้ ฉันได้ทำสิ่งที่ฉันชอบทำเวลาเดินเตร่อิตาลีอยู่คนเดียว นั่นก็คือ คุยกับคนขายของในตลาด เดินจดศัพท์อยู่ในซูเปอร์มาร์เก็ต เข้าร้านหนังสือ เดินเลาะซอกซอยดูเล็กร้านน้อย กินกาแฟ ตะโกนคุยกับซินญอร่าที่โผล่หน้ามาทักตรงระเบียง งับพิซซ่าอาบแดดอุ่นอยู่กลางลานเมือง ฯลฯ อันล้วนเป็นสิ่งที่มักไม่ค่อยได้ทำเวลาที่มีคนไปด้วย ขาดอย่างเดียวคือ นั่งนิ่งๆ ฟังเสียงประกาศที่สถานีรถไฟ

Busca เมือง Unseen ที่แม้แต่คนอิตาลีหลายคนยังไม่เคยได้ยินชื่อหรือรู้ว่ามีอยู่ในอิตาลี

ด้วยความเล็กของเมืองนั้น ฉันแอบคิดระหว่างเดินไปว่า ถ้าฉันได้มาอยู่ที่นี่สักเดือนหนึ่ง ฉันน่าจะรู้จักผู้คนทั้งเมืองเป็นแน่แท้ แต่คงสร้างความพิพักพิพ่วนให้แก่ชาวเมืองมิใช่น้อย เหมือนเราต้องเรียกนักท่องเที่ยวต่างชาติ นึกภาพเราต้องเรียกคนต่างชาติที่มาพักอยู่ข้างบ้านเราว่า “สวัสดีบางกรวย จะไปไหนเหรอ” หรือ “วันนี้จะรับคัปปุชชีโนไหมคะคุณสะพานควาย” อะไรทำนองนั้น

ฉันขอปิดท้ายว่า บุสก้าอาจจะไม่ใช่เมืองท่องเที่ยว แต่ถ้าคุณอยากจะไปเมืองอิตาลีแท้ๆ ที่ไม่มีคนต่างชาติหรือนักท่องเที่ยวเลย เมืองอย่างนี้ละใช่เลย ไม่มีแม้กระทั่งป้ายบอกภาษาอังกฤษ

อ่านแล้วอยากไปบ้างไหม ไม่อยากไปก็ไม่ต้องรู้สึกผิดอะไรนะ 555 แต่ถ้าอยากไปเอง ถามทางมา เดี๋ยวบอกให้ แต่ถ้าอยากให้พาไป อืมม…ก็จะพาไป แต่พอถึงเมืองแล้ว ก็เดินดื่มด่ำเมืองกันเองนะ

เพราะฉันจะไปถ่ายรูปกับป้ายชื่อเมืองต่อ 😊

Writer & Photographer

Avatar

สรรควัฒน์ ประดิษฐพงษ์

‘ครูก้า’ ของลูกศิษย์และลูกเพจ ผู้เชื่อ (ไปเอง) ว่าตัวเองเป็นครูสอนภาษาอิตาเลียนมือวางอันดับหนึ่งของเอเชียอาคเนย์ หัวหน้าทัวร์ผู้ดุร้าย นักแปลผู้ใจเย็น ผู้เชิดหุ่นกระบอกมือสมัครเล่น และนักเขียนมือสมัครเล่นเข้าไปยิ่งกว่า