4 กุมภาพันธ์ 2022
8 K

The Cloud x OKMD

อรุณแรกของปี 2022 ฤดูหนาวที่บ้านๆน่านๆ อุ่นขึ้นโข ต่างจากเมื่อปลายธันวา 2021 ที่ควานหาเสื้อกันหนาว ถุงเท้า หมวก ผ้าพันคอกันวุ่น ฉันวางแก้วกาแฟดำลงบนโต๊ะปูนเปลือยหลังห้องสมุด ทำเลใหม่สำหรับจิบเบียร์ยามค่ำ จิบกาแฟยามเช้า ของชาวบ้านๆน่านๆ เปิดก๊อกน้ำ รดต้นไม้

โดยปกติมันเป็นเวลาที่ผ่อนคลาย เบิกบาน

หากวันนี้ไม่เป็นเช่นนั้น ฉันสังเกต เฝ้ามองมันมาครึ่งเดือนได้ละ ไม้ยืนต้นต้นเดียวหลังห้องสมุดที่ยังมีอยู่ มันทยอยทิ้งใบ หากยังคงดอกขาวพราวไว้ตามกิ่งก้าน ให้อุ่นใจว่า หน้าหนาวก็เช่นนี้แล ไม้ใหญ่ทิ้งใบให้ชีพยืนยง

เช้านี้ ใบผลิใหม่ที่เคยสดใส สีเขียวอ่อน เปลี่ยนเป็นคล้ำหมอง อับเฉา มั่นใจได้เลยมันไม่รอดแน่

แม้จะไม่เบิกบาน แต่ฉันก็ไม่ซึมเซาเหมือนที่เคยเป็น

เริ่มด้วยมะม่วง ต่อด้วยมะม่วง ตามด้วยอะโวคาโด ปีบ จำปา และมะรุมตามลำดับ แต่ละต้นกำลังอยู่ในวัยสะพรั่งให้ดอกให้ผล งดงาม อุดมสมบูรณ์

พองดงาม ให้ดอกให้ผล ให้ติดใจ ก็จากไปในฤดูหนาวเสมอ

10 ปีเข้ามาละ นับตั้งแต่วันที่ตั้งต้นให้มีให้เป็น ‘บ้านๆน่านๆ’ ห้องสมุดและเกสต์โฮม

10 ปี บ้านๆ น่านๆ ร้านหนังสือ/ห้องสมุด/ที่พัก/คาเฟ่ ท่ามกลางหนังสือคัดสรรนับหมื่นเล่ม
10 ปี บ้านๆ น่านๆ ร้านหนังสือ/ห้องสมุด/ที่พัก/คาเฟ่ ท่ามกลางหนังสือคัดสรรนับหมื่นเล่ม

ขวบปีแรก เราทำห้องสมุดคู่กับที่พัก ทั้งสองอย่างเล็ก ๆ ดูแลง่าย ขวบปีถัดมา เราทำคาเฟ่กับร้านหนังสือ ทั้งสองอย่างเล็ก ๆ ดูแลไม่ยาก รวมเป็น 4 อย่างที่เราจัดการดูแล ฉันพบว่าความสุขเป็นสิ่งที่หาง่าย และความทุกข์ก็หาได้ไม่ยาก

ทุกอย่างที่เราทำเติบโต เติบโต และเติบโต ในพื้นที่ 196 ตารางวา ในบ้านไม้ 2 ชั้น 2 หลัง ที่เราบริหารจัดการใส่แต่ละสิ่ง ผสมผสานให้รสมันดีงาม ไปกันได้ ไม่ท้องเสีย ไม่ท้องผูก

เรามีห้องสมุดที่ให้บริการอ่าน ยืมหนังสือ ให้ใช้พื้นที่ สำหรับทุกชาติ ทุกชนชั้น

หนังสือนับหมื่นเล่ม (ที่ส่วนใหญ่คัดสรรแล้ว) ในห้องสมุด กิจกรรมนานาระหว่างปี ล้วนมีที่มาจากมิตรสหายและครอบครัว จำนวนหนังสือเพิ่มขึ้นตามวันเวลา จำนวนผู้มาใช้ห้องสมุดก็เช่นกัน เราเขียนกติกาการใช้ห้องสมุดให้เป็นไปโดยไม่รบกวนตัวเอง ซึ่งก็หมายความว่าเราต้องใจกว้างพอที่จะรับใครก็ไม่รู้เข้ามาสู่พื้นที่ของครอบครัวด้วย

แต่คนแบบไหนล่ะที่เข้าห้องสมุด ชอบอ่านหนังสือ เราจะกลัวเกรงไปไย

10 ปี บ้านๆ น่านๆ ร้านหนังสือ/ห้องสมุด/ที่พัก/คาเฟ่ ท่ามกลางหนังสือคัดสรรนับหมื่นเล่ม
10 ปี บ้านๆ น่านๆ ร้านหนังสือ/ห้องสมุด/ที่พัก/คาเฟ่ ท่ามกลางหนังสือคัดสรรนับหมื่นเล่ม

ภาพผู้คน ทั้งนักท่องเที่ยว ทั้งคนในพื้นที่ เอกเขนกนั่งนอนอ่านในห้องสมุด อ่านกันยาวนานจริงจังเป็นครึ่งวัน ค่อนวัน มีให้เห็นมากขึ้น ๆ

เราทำห้องสมุดโดยรู้อยู่เต็มอกว่า มันไม่ได้เงินทองโดยตัวมันเองดอก แต่ก็พอจะรู้ว่าห้องสมุดจะเป็นตัวเรียกทรัพย์ปัญญา ทรัพย์เงินทอง มาให้เราในที่สุด

เรามีห้องพักที่เน้นขายความเงียบ ขายความน้อย อยู่ชั้นบนของบ้านเจ้าของบ้าน 4 ห้อง และอยู่ชั้นสองของห้องสมุดอีก 2 ห้อง รวม 6 ห้อง ลูกค้าชาวไทย ชาวต่างชาติ ส่วนหนึ่งเลือกมาพักที่นี่ เพราะเรามี ห้องสมุด ช่างน่าชื่นใจ รัก ชอบ จะมาพักก็เปิดอินเทอร์เน็ตดูรูป อ่านกติกา หาโลเคชัน ให้ชัดก่อนตัดสินใจจอง

พอมีห้องสมุด มีที่พัก ก็น่าจะมีกาแฟสดให้ดื่มด่ำ  

โต๊ะ เก้าอี้ สำหรับอ่าน ทำงานในห้องสมุด ต้นไม้ การตกแต่งและบรรยากาศเหมาะที่จะดื่ม จะจิบอยู่แล้ว แล้วยังมีห้องสี่เหลี่ยมขนาด 2 x 3 เมตร อยู่ห้องหนึ่ง เพียงย้ายสัมภาระออก ก็เป็นห้องชงกาแฟได้เหมาะเจาะ

ตลอดวันเวลาที่เป็นคาเฟ่ จวบจนบัดนี้ เรามีบาริสต้า 3 คน

10 ปี บ้านๆ น่านๆ ร้านหนังสือ/ห้องสมุด/ที่พัก/คาเฟ่ ท่ามกลางหนังสือคัดสรรนับหมื่นเล่ม
10 ปี บ้านๆ น่านๆ ร้านหนังสือ/ห้องสมุด/ที่พัก/คาเฟ่ ท่ามกลางหนังสือคัดสรรนับหมื่นเล่ม
10 ปี บ้านๆ น่านๆ ร้านหนังสือ/ห้องสมุด/ที่พัก/คาเฟ่ ท่ามกลางหนังสือคัดสรรนับหมื่นเล่ม

คนแรกเป็นนักดนตรี กลางคืนร้องเพลงเล่นกีตาร์ กลางวันชงกาแฟ

คนที่ 2 เป็นเจ้าของห้องสมุดผู้คิดผู้ทำ บ้านๆน่านๆ

คนปัจจุบันเป็นกวี นอกจากการชงกาแฟแล้ว การเขียนบทกวีคล้ายจะเป็นชีวิตของเขาคู่กับ การอ่านหนังสือและดื่มเบียร์แบบไม่หยุดหย่อน บทสนทนาในท่วงทำนองหนังสือหนังหา ในจังหวะของบท กวี มีเสมอ ๆ เมื่อบาริสต้ารับออเดอร์แล้วคุณเอ่ยเอื้อนออกปากชวนเขาจำนรรจา

เราขายหนังสือด้วย

เขียนป้ายบนแผ่นไม้ด้วยชอล์กสี เหนือผนังชั้นวางหนังสือขายว่า Banban Nannan Book Shop จะเขียนด้วยภาษาไทยว่า ‘ร้าน’ ก็ฟังดูใหญ่โต เราไม่ได้มีหนังสือแน่น ๆ เต็มพื้นที่เหมือนร้านหนังสืออื่นเขา เราเลือกหนังสือจากไม่กี่สำนัก และจากนักเขียนไม่กี่คนมาวางขาย

Banban Nannan library and guest home : บันทึกจากเจ้าของร้านน่านๆ บ้านๆ สวรรค์อันเนิบช้าของเหล่าหนอนหนังสือที่จังหวัดน่าน
Banban Nannan library and guest home : บันทึกจากเจ้าของร้านน่านๆ บ้านๆ สวรรค์อันเนิบช้าของเหล่าหนอนหนังสือที่จังหวัดน่าน

ทว่าความน้อยกลับคือความโดดเด่น หนังสือแต่ละเล่มหันหน้าอวดปก โชว์ตัว ให้คนเลือกซื้อเห็นเต็ม ๆ ตา ให้เปิดอ่านกันเต็ม ๆ ใจ เรียงรายกระทบแสงไฟอยู่บนชั้นไม้ติดผนังแข็งแรง ราวกับมันคือชิ้นงานศิลปะที่ศิลปินนำมาจัดแสดง คอยเรียกผู้คนให้เข้าไปหา ราวกับตกอยู่ในภวังค์

มันเป็นเช่นนั้นจริง ๆ ในสถานที่นี้

เราจึงพบเห็นทั้งคนอ่านคนซื้อหนังสือจริงมากมาย และคนตั้งท่าถ่ายรูปกับหนังสือจังมากมาย

หนังสือที่เลือกมาขาย เป็นของนักเขียน/สำนักที่เรารู้จักคุ้นเคย และมีเนื้อหาที่เราสนใจ ทั้งยังไม่ค่อยจะมีขายในร้านหนังสือทั่ว ๆ ไป อันได้แก่หนังสือของ สนพ.บางลำพู ของ วรพจน์ พันธุ์พงศ์, สนพ. Shine Publishing House ของ วาด รวี, สนพ.ลูกสมุน (งานเขียนของ วัฒน์ วรรลยางกูร), สนพ.สมมติ (ส่วนใหญ่จะเป็นบทกวีและการเมือง), สนพ.10 มิลลิเมตร, หนังสือชุด ชายคาเรื่องสั้น, หนังสือรวมบทกวีของกวีหน้าใหม่, หนังสือของ สนพ.อ่าน (ซึ่งตอนนี้มีอยู่ไม่มาก), สำนักไต้ฝุ่นของ ปราบดา, สำนัก Sunday Afternoon ของ ปาลิดา พิมพะกร, สนพ.แซนด์วิช, สนพ.ไรท์เตอร์, สำนักกะทิกะลาของ ศุ บุญเลี้ยง และหนังสือบางเล่มของบางนักเขียน

Banban Nannan library and guest home : บันทึกจากเจ้าของร้านน่านๆ บ้านๆ สวรรค์อันเนิบช้าของเหล่าหนอนหนังสือที่จังหวัดน่าน
Banban Nannan library and guest home : บันทึกจากเจ้าของร้านน่านๆ บ้านๆ สวรรค์อันเนิบช้าของเหล่าหนอนหนังสือที่จังหวัดน่าน

ในยุคสมัยที่บ้านเมืองมีร้านหนังสือน้อยนิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในต่างจังหวัด โอกาสที่จะพบเจอ หนังสือที่ชอบที่ใช่บนแผงจึงน้อยตาม ความเป็นสิ่งละอันพันละน้อยของเรา ทั้งที่พัก ห้องสมุด และคาเฟ่ คือตัวเชิญชวนให้ผู้คนมาพบเจอหนังสือหลายปกหลายเล่มที่เขาไม่เคยเห็น ไม่เคยรู้จักคนเขียน แต่เมื่อได้เปิด อ่าน ทำให้เขาพบว่า หนังสือที่ชอบที่ใช่ มีอยู่ที่นี่

แน่นอนว่าเราได้เงิน ได้ส่วนแบ่งจากการขายหนังสือ

แต่อื่นใดที่สำคัญกว่า มีความหมายกว่า คือการทำให้ผู้คนรู้จักและอ่านหนังสือที่เราเลือกสรร

หนังสือที่เลือกสรร นำพาเราเปิดประตูสู่โลกแห่งความรู้ ที่เคยปิดตายมายาวนาน

Banban Nannan library and guest home : บันทึกจากเจ้าของร้านน่านๆ บ้านๆ สวรรค์อันเนิบช้าของเหล่าหนอนหนังสือที่จังหวัดน่าน
Banban Nannan library and guest home : บันทึกจากเจ้าของร้านน่านๆ บ้านๆ สวรรค์อันเนิบช้าของเหล่าหนอนหนังสือที่จังหวัดน่าน

แนะนำหนังสือ

1

วัยหนุ่ม รวมความเรียงคัดสรร ในรอบ 15 ปี ของ วรพจน์ พันธุ์พงศ์ (2002 – 2017)

ผู้เขียน : วรพจน์ พันธุ์พงศ์

สำนักพิมพ์ : บางลำพู

ราคา : ปกอ่อน 450 บาท ปกแข็ง 690 บาท

ความเรียงกว่า 50 ชิ้น ในรอบ 15 ปี (2002 – 2017) ของ วรพจน์ พันธุ์พงศ์ หนังสือหนา 480 หน้า อ่านอิ่มกับตัวตน เรื่องราว การงาน ความคิด ความเชื่อ ทรรศนะของวรพจน์ในแต่ละช่วงปี

2

ด้วยรักแห่งอุดมการณ์

ผู้เขียน : วัฒน์ วรรลยางกูร

สำนักพิมพ์ : ลูกสมุน

ราคา : 350 บาท

‘ด้วยรักแห่งอุดมการณ์’ เป็นนวนิยายอิงประวัติศาสตร์การเมือง ว่าด้วยหนุ่มสาวนักอุดมคติที่มีความคิดฝันดีงาม เพื่อเปลี่ยนแปลงสังคมบ้านเมืองจากเงื้อมมือเผด็จการศักดินาและบรรดาขุนศึกให้เป็นสังคมอุดมคติ ให้ประชาชนได้มีสิทธิเสรีภาพและความเสมอภาค ปัจจุบัน วัฒน์ วรรลยางกูร เป็นผู้ลี้ภัยอยู่ที่ประเทศฝรั่งเศส

3

เสรีนิยมยืนขึ้น

ผู้เขียน : ปราบดา หยุ่น

สำนักพิมพ์ : ไต้ฝุ่น

ราคา : 295 บาท

‘เสรีนิยมยืนขึ้น’ เป็นความเรียงที่ชวนพิจารณาความเป็นมาของแนวคิดเสรีนิยม ความแตกต่างระหว่างเสรีนิยมในประเทศที่เป็น ‘สมัยใหม่’ กับประเทศที่ยังอยู่ในเงาของจารีตนิยม ‘ก่อนสมัยใหม่’ และชวนทบทวนถึงพื้นที่ของผู้มีแนวคิดเป็นเสรีนิยมในสังคมจารีต ที่มักกล่าวหาว่าเสรีนิยมเป็นภัยต่อความมั่นคง บนความเชื่อที่ว่าการพัฒนาสังคมอย่างมีประสิทธิภาพและความเป็นประชาธิปไตย ต้องเริ่มจากการยอมรับแนวคิดเสรีนิยมอย่าจริงใจและจริงจังให้ได้เสียก่อน

4

ย่ำรุ่งอันยาวนาน

ผู้เขียน : รชา พรมภวังค์

สำนักพิมพ์ : Shine Publishing House

ราคา : 300 บาท

รวมบทกวีหลายรสของคนหนุ่ม ทั้งสุข เศร้า เหงา รัก การเมือง ‘ความรักไม่เคยถูกค้นพบ เธอไปถึงขอบโลก ขณะที่ฉันเพิ่งเดินทาง’ (เสี้ยวหนึ่งของบทกวีในเล่ม)

5

กวีราษฎร

ผู้เขียน : ไม้หนึ่ง ก.กุนที

จัดพิมพ์ : Lookshine

ราคา : ปกอ่อน 500 บาท ปกแข็ง 700 บาท

รวมบทกวี ของ ไม้หนึ่ง ก.กุนที ที่แทบจะครบทุกชิ้น ทั้งที่ไม่เคยตีพิมพ์แล้วและตีพิมพ์แล้ว (บางเราในนคร, รูปทรง มวลสาร พลังงาน และความรัก, สถาปนาสถาบันประชาชน)

ไม้หนึ่ง ก.กุนที ถูกยิงตายอย่างอุกอาจกลางลานจอดรถร้านครกไม้ไทยลาว ย่านลาดปลาเค้า กรุงเทพฯ เมื่อ วันที่ 23 เมษายน พ.ศ. 2557 และจวบจนถึงวันนี้ คดียังไม่มีความคืบ คนร้ายยังคงลอยนวล

สั่งซื้อได้ที่ Facebook : Banban Nannan library and guest home

Banban Nannan library and guest home : บันทึกจากเจ้าของร้านน่านๆ บ้านๆ สวรรค์อันเนิบช้าของเหล่าหนอนหนังสือที่จังหวัดน่าน

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการพัฒนาร้านหนังสือเป็นแหล่งควมรู้สร้างสรรค์ โดยความร่วมมือของ The Cloud และ OKMD

Writer

Avatar

ชโลมใจ ชยพันธนาการ

อดีตข้าราชการครูโรงเรียนมัธยมประจำจังหวัดน่าน สอนวิชาภาษาไทย ผู้พานักเรียนเขียนหนังสือ ทำหนังสือ ขายหนังสือ ปัจจุบัน เจ้าของห้องสมุดบ้านๆ น่านๆ ให้บริการที่พัก คาเฟ่ ห้องสมุด ขายหนังสือ ช่องทางติดต่อ : Banban Nannan library and guest home

Photographer

Avatar

ทิฐธรรม คลี่ใบ

ช่างภาพ เจ้าของเพจ Momanggo Studio