การปลูกไม้น้ำเป็นอีกทางเลือกในการปลูกต้นไม้ สำหรับคนที่ไม่มีเวลาดูแลต้นไม้มากนัก เพราะเราแค่เติมน้ำซึ่งอาจจะอยู่ได้นานนับสัปดาห์หรืออาจจะถึงเดือนเลยทีเดียว นอกจากนี้ไม้น้ำยังมีให้เลือกหลายชนิด หลายทรง บางชนิดก็มีดอก เป็นการเพิ่มความหลากหลายในการปลูกต้นไม้ของเรา 

แต่สิ่งที่ต้องเข้าใจก่อนก็คือ ไม้น้ำต้องการแดดค่อนข้างมาก ไม่ต่างจากไม้ดอก เราสามารถเลี้ยงไม้น้ำได้ทั้งในสระ ริมตลิ่ง ไปจนถึงใส่กระถางบัว วิธีการดูแลไม่มีอะไรยุ่งยาก ไม้น้ำชอบดินเหนียว หรือดินที่ใช้สำหรับปลูกบัว ส่วนปุ๋ยก็ใช้ได้ทั้งปุ๋ยเม็ดฝังในดินสำหรับบัว หรือปุ๋ยปกติหว่านลงไปก็ได้

ตอนนี้เราจะพาไปดูว่า ถ้าอยากลองปลูกไม้น้ำ มีต้นไม้ประเภทไหนที่น่าสนใจบ้าง

01

ผักหนามบราซิล

Montrichardia arborescens (L.) Schott

ผักหนามบราซิล
ผักหนามบราซิล

เราอยากให้เปลี่ยนภาพจำของไม้น้ำแบบเดิมๆ ที่คุ้นเคย ว่าเป็นไม้ต้นเล็กๆ อยู่ในบ่อปลาหรืออ่างบัว ไม้น้ำมีมากกว่านั้น ทั้งรูปทรง ขนาด และความรู้สึก เริ่มต้นที่ผักหนามบราซิล ต้นไม้ที่ยังมีคนปลูกไม่มากนัก ต้นนี้มีหลายสายพันธุ์ หลายรูปทรง โดยรวมแล้วมีลำต้นเป็นกอ มีขนาดใหญ่มาก มีหนามที่ลำต้น บางพันธุ์ก็มีดอกสีขาว ต้องใช้พื้นที่ในการปลูกมากหน่อย ข้อดีคือ มีรูปทรงสวยแปลกตา และให้ความรูู้สึกดิบๆ ชื้นๆ แบบป่าแอมะซอนในสวนของเรา

02 

กล้วยน้ำ

Typhonodorum lindleyanum Schott

กล้วยน้ำ
ภาพ : www.floresefolhagens.com.br

กล้วยน้ำเป็นต้นไม้แปลกที่น่าปลูกมาก เพราะดูเผินๆ เหมือนต้นกล้วยที่ปลูกอยู่ในน้ำ แต่ดูดีๆ มันแค่คล้ายต้นกล้วย ลำต้นเป็นกาบหุ้มซ้อนเป็นชั้นๆ ส่วนใบถ้าดูดีๆ จะคล้ายไปทางบอนมากกว่า มีถิ่นกำเนิดมาจากมาดากัสการ์ ไม่มีเหง้าหรือหน่อเหมือนกล้วยทั่วไป ชอบน้ำตื้น ปลูกในกระถางได้ ว่ากันว่าผลคล้ายขนุนขนาดเล็ก ภายในมีเมล็ดเอาไปขยายพันธุ์ต่อได้ เพราะปลูกในไทยจะไม่แตกหน่อหรือเหง้า 

03 

บอนดำ

Colocasia esculenta (L.) Schott ‘Black Magic’ 

บอนดำ

บอนเป็นไม้น้ำอีกชนิดที่คนปลูกต้นไม้ต่างคุุ้นเคยกันดี นอกจากบอนที่มีใบสีเขียวและใบด่างแล้ว ก็ยังมีบอนดำที่มีใบสีน้ำตาลเข้มไปจนถึงดำ เป็นต้นไม้ที่ทนมาก ปลูกได้ทั้งบนดินและในน้ำ ปลูกในที่น้ำท่วมขังได้ ปลูกในกระถางบัวก็ได้ ถ้าปลูกกลางแดดใบจะมีสีดำเข้ม แต่ถ้าปลูกในที่แสงไม่มากพอ ใบจะมีสีเขียวมากกว่าดำ

04 

กกอียิปต์

Cyperus papyrus L.

กกอียิปต์

พืชตระกูลกกถือเป็นไม้น้ำยอดนิยมปลูกในสระได้ ปลูกในกระถางก็ได้ มีหลายพันธุ์ให้เลือก ขอแนะนำกกอียิปต์ เพราะมีรายละเอียดเยอะ เลยช่วยให้สวนดูนุ่มนวลขึ้น ใบของกกอียิปต์มีแฉกแบบซี่ร่ม ก้านดอกเป็นเหลี่ยมพุ่งสูงขึ้นไป ปลายก้านแตกเป็นพู่สีเขียว แล้วมีดอกสีน้ำตาลออกเป็นช่อเล็กๆ ออกดอกตลอดทั้งปี พอดอกแก่จะมีลูก เอาไปขยายพันธุ์ต่อได้ 

05 

บัวอเมซอน

Echinodorus cordifolius (L.) Griseb. 

บัวอเมซอน
บัวอเมซอน

บัวอเมซอนเป็นไม้น้ำที่เลี้ยงง่ายมาก ใบสีเขียวสด แตกกอเร็ว มีก้านดอกพุ่งตรง มีดอกสีขาว ตัดมาปักแจกันได้ เลี้ยงได้ทั้งในสระ อ่างบัว และในตู้ปลา 

06 

ฝาดแดง

Lumnitzera littorea Voigt.

ฝาดแดง

ฝาดแดงเป็นต้นไม้ป่าชายเลนที่นำมาเลี้ยงแช่น้ำในกระถางได้ ถ้าเลี้ยงในพื้นที่จำกัดและมีการตัดแต่งทรงพุ่ม จะได้ต้นที่มีลักษณะแบบบอนไซ แต่ถ้าอยากได้ต้นสูงใหญ่ก็ต้องเลี้ยงในภาชนะที่ใหญ่ จุดเด่นของฝาดแดงคือ มีทรงพุ่มที่สวย และมีดอกสีแดง ถ้าอยากให้ออกดอกก็ต้องวางไว้ในจุดที่มีแสงมากพอ

07 

กกแก้ว

Rynchospora nervosa Boeck

กกแก้ว
กกแก้ว

กกแก้วเป็นต้นไม้ที่เหมือนกอหญ้า แต่มีดอกสีขาวๆ เล็กๆ คล้ายดอกนกกระยาง ออกดอกตลอดทั้งปี เหมาะจะปลูกริมตลิ่งเพื่อสร้างความเป็นธรรมชาติให้กับสระน้ำ และจะสวยขึ้นอีกถ้าปลูกเป็นกอขนาดใหญ่หรือเป็นทุ่ง แต่ก็ปลูกในกระถางได้เช่นกัน

08

บัวบา

Nymphoides indica

บัวบา

บัวบา หรือ ตับเต่าใหญ่ เป็นไม้ลอยน้ำขนาดเล็ก มีใบเหมือนบัวและมีดอกสีขาว ออกดอกตลอดทั้งปี จุดเด่นอยู่ที่พู่เล็กๆ บริเวณกลีบดอก ให้ความรู้สึกที่พิเศษกว่าดอกบัว เป็นอีกทางเลือกสำหรับคนที่กำลังอยากปลูกบัว และเนื่องจากมีต้นขนาดเล็กจึงเหมาะจะเลี้ยงในบ่อปลาด้วย

09

พัดโบกริ้วทอง

Homalomena expedita A.Hay & Hersc.

พัดโบกริ้วทอง

เป็นไม้น้ำที่ทนร่มได้ดี เลี้ยงในแสงรำไรได้ ใบหนาใหญ่ มีลายริ้วสีทอง และมีดอกสีขาวครีมด้วย 

10

เหงือกปลาหมอ

Acanthus ebracteatus Vahl 

เหงือกปลาหมอ
เหงือกปลาหมอ

เหงือกปลาหมอ หรือ หนามหมอ เป็นไม้พุ่มขนาดกลางที่ขึ้นอยู่ตามชายเลนและชายน้ำ คนมักจะรู้จักในแง่เป็นสมุนไพร แต่ด้วยทรงพุ่ม และลักษณะใบที่มีขอบใบเว้าและมีหนาม รวมไปถึงมีดอกสีม่วง ก็เหมาะจะปลูกเป็นไม้ประดับเช่นเดียวกัน

11 

ลานไพลิน

Bacopa caroliniana (Walter) B.L.Rob. 

ลานไพลิน

ลานไพลินเป็นไม้ที่เหมาะกับการเลี้ยงในกระถางแช่น้ำ เพราะมีใบเล็กละเอียด ตัดแต่งทรงพุ่มได้ แล้วก็มีดอกสีม่วงเล็กๆ ที่ออกตลอดปี ถือเป็นไม้น้ำที่มีสีสัน และมีความกระจุกกระจิก ต้องหาตำแหน่งวางให้เหมาะสม เพราะถ้าได้รับแสงไม่พอ จะไม่ออกดอก แต่ถ้าได้รับแสงมากเกินไป ใบจะเป็นสีเขียวซีดไม่สด 

12

คล้าน้ำช่อห้อย

Thalia geniculata L.

คล้าน้ำช่อห้อย
คล้าน้ำช่อห้อย

คล้าน้ำ หรือ พุทธรักษาน้ำ หรือ สังฆรักษา เป็นไม้ที่ขึ้นอยู่ริมน้ำ นิยมใช้จัดสวนบาหลี จุดเด่นคือ มีลำต้นที่สูงเด่นและมีดอกสีม่วง มี 2 สายพันธุ์คือ คล้าน้ำช่อห้อย (Thalia geniculata L.) และ คล้าน้ำช่อตั้ง (Thalia dealbata J. fraser.) เอกลักษณ์ของคล้าน้ำช่อห้อยก็คือ ดอกจะออกอยู่บนปลายก้านดอกที่มีลักษณะซิกแซก ปลูกได้ทั้งริมน้ำและใส่กระถาง

13 

กระจับแคระ

Trapa bispinosa Roxb

กระจับแคระ
กระจับแคระ

กระจับแคระเป็นไม้ลอยน้ำที่สวยทั้งฟอร์มของลำต้น ใบ และดอก คือมีก้านใบสีแดงรวมกันเป็นช่อ ใบเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน ขอบใบหยักเล็กน้อย มีดอกสีเหลืองเล็กๆ ออกตามซอกใบ ลำต้นเป็นไหลทอดตามระดับน้ำ ปลูกได้ทั้งในสระน้ำและอ่างบัว

Writer

Avatar

ศิริวิทย์ ริ้วบำรุง

ปัจจุบันเป็นนักจัดสวน ในนาม little tree landscape เกิดและเติบโตมาในบ้านสวนริมน้ำท่าจีนมีพ่อเป็นนักสะสมต้นไม้ และมีแม่ชอบปลูกดอกไม้ ชีวิตจึงมีต้นทุนเรื่องต้นไม้มาแต่เด็ก สิบกว่าปีก่อนได้กลายเป็นนักจัดสวนโดยบังเอิญ และเป็นเรื่อยๆ มาจนถึงปัจจุบัน เพราะได้ค้นพบแล้วว่างานจัดสวนให้โอกาสเราได้อยู่กับสิ่งที่เรารัก และเป็นงานที่ทำแล้วมีความสุข

Photographer

Avatar

เธียรสิน สุวรรณรังสิกุล

ปัจจุบันกำลังหัดนอนก่อนเที่ยงคืน